پیش‌بینی‌ها از افزایش قیمت نان سنگک به ۱۰ هزار تومان، نان بربری به هشت هزار و ۵۰۰ تومان و نان لواش به دو هزار و ۶۰۰ تومان پس از حذف یارانه نان سنتی حکایت دارد.
آن‌طور که سایت اقتصادی «بورسان» اعلام کرده است، میانگین قیمت نان سنگک در حال حاضر در شهر‌های مختلف ایران سه هزار تومان، نان بربری دو هزار تومان و نان لواش ۶۰۰ تومان است.
زمزمه افزایش قیمت انواع نان در روز‌های اخیر پس از افزایش قیمت ۱۱ نوع نان فانتزی یا صنعتی در پی حذف یارانه آن‌ها، به نگرانی مصرف‌کنندگان منجر شده است.
دولت هم در واکنش به این نگرانی‌ها و اعتراض‌ها وعده داده در صورت حذف یارانه نان سنتی، به مصرف‌کنندگان یارانه نقدی پرداخت خواهد کرد.
نمایندگان مجلس در قانون بودجه ۱۴۰۱ به دولت اختیار حذف ارز ترجیحی گندم و دارو را داده‌اند که دولت هم از این اختیار برای جبران بخشی از کسری بودجه خود استفاده کرده است.
حذف ارز ترجیحی یا ۴۲۰۰ تومانی آرد صنعتی علاوه بر گران کردن بیش از ۱۱ نوع نان فانتزی، تاثیر روانی بر بازار نان سنتی گذاشته و در برخی شهرها قیمت آن را افزایش داده است.
دولت هم اعلام کرد یارانه نان سنتی هنوز حذف نشده است و چنانچه این اتفاق افتاد، براساس یک الگو به مصرف کنندگان یارانه نان پرداخت خواهد کرد.
براساس برنامه‌ای که مقام‌های دولتی اعلام کرده‌اند، آن دسته از مصرف‌کنندگانی که بیش از میزان تعیین‌شده، مصرف داشته باشند باید ۱۰۰ درصد پول نان را از جیب خود بدهند.
الگوی مصرفی که در سخنان مقام‌های دولتی به آن اشاره می‌شود به‌طور مشخص تعیین نشده است و معلوم نیست برای هر نفر یا خانوار چه میزان نان یارانهای در نظر گرفته شده است.
احسان ارکانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، هم می‌گوید میزان نان یارانهای در نظر گرفته شده برای هر فرد حدود «هفت دهم نان سنگک» است که مازاد بر آن «به قیمت آزاد» حساب خواهد شد.
دولت تاکنون متر و معیار و شاخص و میزان مشخصی از الگوی مطلوب مصرف نان ارائه نکرده است، اما به نظر می‌رسد این الگو می‌تواند مشابه الگویی باشد که وزارت بهداشت سال ۱۳۹۲ منتشر کرده است.
وزارت بهداشت در این سال، سندی به نام «سبد غذایی مطلوب برای جامعه ایرانی» منتشر کرده که در آن الگوی مطلوب مصرف نان روزانه ۳۱۰ گرم برای هر خانوار تعیین شده است.
الگوی مطلوب مصارف روزانه برنج هر خانوار هم ۹۵ گرم، ماکارونی ۲۰ گرم، حبوب ۲۶ گرم، گوشت قرمز ۳۸ گرم، گوشت سفید ۶۴ گرم، سبزی ۳۰۰ گرم و روغن ۳۵ گرم تعیین شده است.
در صورتی که الگوی مصرف مدنظر دولت رئیسی هم مشابه این الگو باشد، یارانهای که قرار است به هر خانوار اختصاص داده شود روزانه تا سقف ۳۱۰ گرم نان خواهد بود. یعنی اعضای یک خانواده سه نفره هر کدام صاحب ۱۰۳ گرم نان یارانهای خواهند شد و مابقی نیاز یا مصرف خود را باید از بازار آزاد تهیه کنند.
دولت مدعی است این سیاست انقباضی را با هدف مقاومت در برابر تحریم‌ها، مبارزه با رانت و قاچاق و تلاش برای اصلاح الگوی مصرف در دستور کار قرار داده است، ادعایی که پیش‌تر با ادبیات و بهانه‌های مشابهی در دولتهای محمود احمدی‌نژاد به افزایش قیمت نان لواش از ۳۰ تومان به ۱۲۵ تومان منجر شد.
دولت احمدی‌نژاد که سال ۱۳۸۴ هر عدد نان لواش را ۱۵ تومان تحویل گرفته بود سال ۱۳۹۲ به قیمت ۱۶۰ تومان به دولت حسن روحانی تحویل داد.
در دولتهای حسن روحانی هم بهای انواع نان دست‌کم پنج برابر افزایش یافت به طوری که قیمت نان بربری به دو هزار و ۵۰۰ تومان، سنگک سه هزار تومان و نان لواش به ۶۰۰ تومان رسید.
در دولت رئیسی هم که گفته می‌شود یکی از سخت‌ترین سیاست‌های انقباضی را پیش گرفته، قرار است با حذف کامل یارانه‌های نان، قیمت این «قوت لایموت» مردم سر به فلک بکشد.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۶ مه ۲۰۲۲