گروهی از دانشمندان در آمریکا برای نخستین بار توانستند به طور موفقیت‌آمیزی در خاک ماه گیاه پرورش دهند.
در این پژوهش که در دانشگاه فلوریدا انجام شد، محققان با نمونه‌های کوچک گرد و خاک جمع‌آوری شده از سطح کره ماه در ماموریت‌های فضاپیمای آپولوی ناسا در بیش از نیم قرن پیش، گیاه «رشادی گوش‌موشی» را با موفقیت کشت دادند.
تا پیش از این هیچگونه گیاهی در خاک ماه پرورش داده نشده بود. گیاه رشادی گوش‌موشی از آن رو در این آزمایش استفاده شد که کد ژنتیکی این گیاه کاملا از پیش نقشه‌برداری شده یا به اصطلاح ژنوم آن توالی‌یابی شده است. امری که راه را برای مشاهده تغییرات ولو جزئی آن توسط دانشمندان هموار می‌کند.
دانشمندان برای این آزمایش ابتدا آب و کود را به خاک ماه اضافه کردند و سپس با کاشت دانه، نمونه‌ها را در معرض نور قرار دادند. آنان سپس در کمال تعجب مشاهده کردند که تقریبا تمامی دانه‌ها پس از دو روز جوانه زده‌اند.
آنالیزا پل، استاد دانشگاه فلوریدا، در این تحقیق شرکت داشته است می‌گوید: «نمی‌توانم به شما بگویم که چقدر شگفت‌زده شدیم. ما چنین چیزی را پیش‌بینی نکرده بودیم. این به ما می‌گوید که خاک ماه هورمون‌ها و سیگنال‌های مربوط به جوانه‌زنی گیاهان را قطع نمی‌کند».
تمامی گیاهان به لحاظ رشد تا روز ششم با نمونه‌های زمینی یکسان به نظر می‌رسیدند، اما پس از آن بود که اختلافات شروع به ظاهر شدن کردند. رشد گیاهانی که در خاک ماه کاشته شده بودند کندتر شد تا در نهایت به توقف این روند انجامید. به گفته دکتر پل، این پدیده نشان داد که گیاهان برای پیدا کردن توان رشد در ساختار شیمیایی و سنگی ماه به لحاظ ژنتیکی اصلاح شوند.
پژوهشگران می‌گویند موفقیت‌آمیز بودن این آزمایش یک پیشرفت محسوب می‌شود و می‌تواند انسان را یک گام به تحقق مسکونی شدن ماه و «کشاورزی» در آن نزدیک کند.
بیل نلسون، رئیس ناسا، در این باره گفت: «این تحقیق برای اهداف بلندمدت اکتشافات انسانی ناسا حیاتی است، چرا که ما باید از منابع موجود در ماه و مریخ برای تامین منابع غذایی فضانوردان آینده که در دل فضا زندگی و کار می‌کنند، استفاده کنیم.»
یکی از چالش‌های اصلی بر سر راه تحقیقات بر روی خاک ماه این است که مقدار زیادی از این ماده برای آزمایش وجود ندارد. در دوره سه ساله مابین سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۲ که عملیات ناسا در ماه در جریان بود، فضانوردان در مجموع ۳۸۲ کیلوگرم سنگ، سنگریزه، خاک، ماسه و گرد و غبار از سطح ماه با خود به زمین آوردند.
این نمونه‌ها ده‌ها سال است که دور از دسترس نگهداری می‌شوند و برای مثال به تیم پژوهشگران دانشگاه فلوریدا تنها ۱ گرم به ازای هر بوته برای آزمایش داده شد. نمونه خاک‌ها از ماموریت‌های ۱۱، ۱۲ و ۱۷ فضاپیمای آپولوی ناسا جمع‌آوری شده بودند.
ناسا قصد دارد برای اولین بار از سال ۱۹۷۲ بدین سو در ماموریتی که برای سال ۲۰۲۵ برنامه‌ریزی شده است، بار دیگر انسان را بر روی کره ماه فرود آورد.
نتایج تحقیق تازه دانشمندان در نشریه علمی «نیچر» منتشر شده است.
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی،۱۶ می ۲۰۲۲