حذف ارز ترجیحی میانگین قیمت مواد غذایی را در برخی استان‌ها بیشتر از ۹۰ درصد افزایش داده و همزمان شکاف تورمی میان دهک اول و دهم را به ۱۰ درصد نزدیک کرده است.
گزارش «شاخص قیمت مصرف کننده به تفکیک استان» مرکز آمار ایران نرخ توم نقطه‌ای کالاهای خوراکی و آشامیدنی در ۱۲ استان ایران را بالاتر از ۹۰ درصد گزارش کرده است.
ساکنان دو استان همسایه قزوین و البرز به ترتیب با ۹۸٬۳ و ۹۷٬۷ درصد بالاترین نرخ تورم کالاهای خوراکی، آشامیدنی و دخانیات را تجربه کردند. لرستان (۹۶٬۵)، آذربایجان غربی (۹۵٬۲)، خراسان شمالی (۹۵)، گیلان (۹۴٬۵)، مازندران و سمنان (۹۳٬۵)، گلستان (۹۱٬۷) و خراسان رضوی (۹۰) دیگر استان‌هایی هستند که ساکنان آن در تیر امسال افزایش بیش از ۹۰ درصد میانگین قیمت کالاهای خوراکی و آشامیدنی را احساس کردند.
با حذف دخانیات از گروه کالاهای خوراکی و آشامیدنی، نرخ تورم در هر یک از این ده استان دوباره افزایش می‌یابد و دو استان همدان و آذربایجان‌شرقی نیز به جمع مناطق با نرخ تورم بالاتر از ۹۰ درصد افزوده می‌شوند.
| استان | تورم مواد خوراکی |
| قزوین | ۹۹٬۴ |
| البرز | ۹۸٬۵ |
| لرستان | ۹۸ |
| آذربایجان غربی | ۹۷٬۵ |
| خراسان شمالی | ۹۷٬۵ |
| گیلان | ۹۶٬۵ |
| سمنان | ۹۴٬۳ |
| مازندران | ۹۴٬۳ |
| گلستان | ۹۲٬۵ |
| آذربایجان ش | ۹۱٬۷ |
| خراسان رضوی | ۹۱٬۳ |
| همدان | ۹۰٬۵ |
بر اساس گزارش مرکز آمار نرخ توم نقطه‌ای مواد خوراکی و آشامیدنی در تیر امسال به رقم به ۸۶ درصد رسیده است که یکی از بالاترین نرخ‌های تورم به شمار می‌رود.
این مرکز نرخ تورم سالانه را که نشان‌دهند روند رشد میانگین قیمت‌ها در یک دوره ۱۲ ماهه است، ۵۴٬۶ درصد اعلام کرد.
حذف ارز ترجیحی و آزادسازی قیمت کالاهای خوراکی در نیمه دوم اردیبهشت ماه اصلی‌ترین عامل تحریک نرخ تورم در خرداد و تیر امسال است. تورم ماهانه در خرداد ماه به رقم بی سابقه ۱۲٬۷ درصد رسیده بود.
تورم دهک اول ۱۰ درصد بزرگتر از دهک دهم
شکاف تورم مواد خوراکی و آشامیدنی میان دهک‌های درآمدی اول و دهم ایران به عنوان کم‌درآمد و پردرآمدترین گروه‌ها در تیر ماه به رقم ۱۰ درصد نزدیک شده است.
بنا بر اعلام مرکز آمار دهک اول در تیر امسال با تورم ۴۴٬۸ درصدی روبرو شد در حالیکه دهک دهم به عنوان ثروتمندترین بخش جامعه افزایش ۳۸٬۹ درصدی میانگین قیمت کالا و خدمات را تجربه کرد.
شاخص تورم نقطه‌ای مواد خوراکی دهک اول اما در تیر ماه به ۹۳٬۵ درصد رسید که به معنای افزایش هزینه این دهک به همین میزان برای خرید مواد غذایی مشابه با تیر سال قبل است. به بیان دیگر خانوارهای دهک نخست در تیر امسال یا باید ۹۳٬۵ درصد بیشتر برای مواد غذایی هزینه می‌کردند یا اینکه سبد خرید مواد غذایی خود را کوچکتر.
تورم مواد غذایی برای دهک دهم ۹٬۷ درصد کوچکتر از دهک اول برآورد شده است. این دهک با تورم ۸۳٬۸ درصدی مواد غذایی روبرو شد.
فاصله نزدیک به ده درصدی تورم مواد عذایی میان دهک اول و دهم تأیید کننده این گزاره است که رشد نرخ تورم، به ویژه تورم مواد غذایی فشار مالی بیشتری بر اقشا کم درآمد و فقیران وارد می‌کند.
کهگیلویه و بویراحمد متورم‌ترین استان ایران
مرکز آمار، استان کهگیلویه و بویراحمد را متورم ترین استان ایران در تیر امسال نامیده است. نرخ تورم ۱۲ ماهه در این استان ۴۷٬۶ درصد اعلام شده است که ۷٬۲ درصد از میانگین کشوری بالاتر است. پس از آن نیز به ترتیب مازندران، ایلام، آذربایجان غربی، قزوین، لرستان، گلستان، البرز، یزد، چهارمحال و بختیاری، آذربایجان شرقی و کرمان قرار دارند. نرخ تورم تمامی این استان ها از میانگین کشوری بیشر و بزرگتر از ۴۲ درصد است.
زنجان، هرمزگان، اردبیل، مرکزی، گیلان، خراسان جنوبی، خراسان شمالی و بوشهر دیگر استان هایی هستند که نرخ تورمی بزرگتر از میانگین کشوری (۴۰٬۵) درصد را تجربه کردند.
شاخص توم دوازده ماهه در ایران به روایت فعالان کارگری و تحلیلگران اجتماعی تورم واقعی را بیان نمی‌کند.
به روایت تشکل‌های مستقل کارگری، دولت با دستکاری نرخ تورم و نادیده گرفتن تورم کالاهای اساسی و ضروری، سرکوب مزدی را به کارگران تحمیل می‌کند.
برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۶ اگوست ۲۰۲۲