اگر یک سیارک به‌طور مستقیم به سمت زمین حرکت کند و آن را در معرض خطر بزرگی قرار دهد، بشر چه واکنشی نشان می‌دهد؟ این سوالی است که گروه حقوقی سازمان ملل به رهبری آلیسا حداجی، دانشمند فرانسوی برای دفاع از زمین، روی آن کار می‌کنند.
خانم حداجی که ریاست کنسرسیوم فضایی هاروارد و ام‌آی‌تی را نیز بر عهده دارد می‌گوید نقش او، «تصمیم‌گیری درباره بهترین ماموریت علمی ممکن برای منحرف کردن این [نوع] سیارکها» است.
این بررسی تحت نظارت سازمان ملل متحد به موازات ماموریت آزمایشی دارت [تغییر جهت سیارک دوگانه] ناسا انجام می‌شود. فضاپیمای ارسالی ناسا قرار است در پایان سپتامبر به یک سیارک برخورد کند تا مسیر این سیارک منحرف شود.
آلیسا حداجی درباره دفاع سیاره‌ای بیشتر توضیح می‌دهد.
سوال: دفاع سیاره‌ای در مواجهه با چه خطراتی است؟
پاسخ: هدف دفاع سیاره‌ای این است که بداند در صورت تهدید یک سیارک یا دنباله‌دار چه باید کرد. گروه مشاوره برنامه‌ریزی ماموریت فضایی (SMPAG) در این زمینه فعال شده است که مورد تایید کمیته علمی شورای امور فضایی سازمان ملل است و از آژانس‌های فضایی کشورهای مختلف تشکیل شده است. اگر سیارکی بیش از ۳۰۰ متر باشد، خطر برخورد قاره‌ای وجود دارد و اگر بیش از یک کیلومتر باشد، ۲۵ درصد از گونه‌های موجودات زنده را نابود می‌کند. بنابراین اگر دست‌کم ۵۰ متر باشد خطرات ملی، جدی ارزیابی می‌شوند.
سوال: در صورت تهدید یک سیارک چه روش‌هایی در نظر گرفته می‌شود؟
پاسخ: قطعا آرماگدون [نام یک فیلم علمی-تخیلی با این موضوع] سیارک را منفجر نمی‌کند، زیرا ایجاد قطعات بیشتر منطقی نیست. می‌توان آن را مهار کرد. ماموریت‌های «دارت» ناسا و «هرا» آژانس فضایی اروپا برخورد با سیارک را پیش‌بینی کرده‌اند که این مهار را ممکن می‌سازد. این آزمایش خیلی زود انجام می‌شود. اگر سیارک خیلی بزرگ باشد یا اگر خیلی دیر اقدام کنیم می‌توان انفجار یک بار هسته‌ای در کنار سیارک را پیش برد. در نتیجه مقداری از سنگ ذوب می‌شود و در اثر واکنش می‌توان آن را به سمت دیگر سوق داد.
سوال: چنین مداخله‌ای در چه چارچوب قانونی صورت می‌گیرد؟
پاسخ: در معاهده فضای ماورای جو تصریح شده است که ارسال سلاح به فضا ممنوع است. علاوه بر این، پیمان منع آزمایش هسته‌ای، هرگونه انفجار هسته‌ای را ممنوع می‌کند. اگر مشخص شود که ما نیاز به ارسال کلاهک هسته‌ای داریم، شورای امنیت سازمان ملل متحد باید مجوز صادر کند و به‌طور موقت این قوانین را با اجازه انحراف از این معاهده لغو کند.
سوال: تصمیمات چگونه گرفته می‌شوند؟
پاسخ: طرح‌های تصمیم‌گیری ایجاد شده است. شبکه بین‌المللی هشدار سیارکها (IAWN) که مسئول شناسایی سیارکها و ارزیابی خطرات است به سازمان ملل متحد و گروه مشاوره برنامه‌ریزی ماموریت فضایی هشدار می‌دهد. این تصمیم در سطح سیاسی به توصیه گروه مشاوره برنامه‌ریزی ماموریت فضایی اتخاذ خواهد شد.
سوال: آیا فضا تحت تاثیر تنش‌های بین‌المللی کنونی است؟
پاسخ: این جایی است که ما نقش فضا را می‌بینیم. این منطقه‌ای است که در اصل همه به همه نیاز دارند. این یکی از ارزشمندترین ویژگی‌های آن است. واقعیت این است که ما یک معاهده فضایی شگفت انگیز داریم که مربوط به سال ۱۹۶۷ است و ۱۱۱ کشور با آن موافقت کرده‌اند. این معاهده می‌گوید که فضا متعلق به هیچ کسی نیست و برای آزادی علمی اکتشافات است. حتی زمانی که تنش‌هایی وجود دارد اجازه می‌دهد دنبال راه‌حل بود. اصل ایستگاه فضایی بین‌المللی، جایی که همه کشورها برای یک هدف مشترک برای درک جهان با هم همکاری می‌کنند، الهام‌بخش است. با تنش‌های بین‌المللی فعلی، شاید همه‌چیز تغییر کند. فعلا ما چیزی نمی‌دانیم. اما ما در حوزه‌ای قرار داریم که دانش هدایتگر است و کارشناسان علمی در تصمیم‌گیری‌ها حرف برای گفتن دارند.
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۲۹ اگوست ۲۰۲۲