قاسم کریمزاده، مدیرکل شیلات مازندران، اعلام کرد سالانه ۴۰۰ میلیون مترمکعب فاضلاب از سواحل هزار کیلومتری دریای مازندران در ایران به این پهنه آبی ریخته میشود.
او این آلودگیها را انواع آلایندههای خانگی، سموم کشاورزی، شیرابه زباله و صنعتی برشمرد.
کریمزاده میگوید، این آلودگیها شرایط زیست ۹۰ درصد گونههای آبزی در دریای مازندران را به خطر انداختهاند. به گفته او، این آبزیان باید برای زادوولد به نقاط بالادست رودخانهها کوچ کنند اما آلودگیها در این روند اختلال ایجاد کرده است.
دریای مازندران بزرگترین دریاچه جهان است و کشورهای قزاقستان، جمهوری آذربایجان، ایران، روسیه و ترکمنستان دور تا دور آن واقع شدهاند. این پهنه آبی شش هزار و ۳۷۹ کیلومتر خط ساحلی دارد که حدود یک هزار کیلومتر آن در خاک ایران است
اغلب شهرهای شمالی ایران که در کنار این مرز آبی قرار دارند، با بحران زیست محیطی و انباشت زباله مواجهاند.
محمد درویش، کنشگر و پژوهشگر محیطی، دو هفته پیش اعلام کرده بود در پی این بحران زیست محیطی، «شاخص آلودگی در دریای کاسپین [ مازندران ] ۴۰ برابر بیشتر از حد مجاز شده است.»
زبالههای دپوشده برخی شهرهای حاشیه دریای مازندران در ساحل و ورود شیرابه آنها به دریای مازندران از جمله بحرانهای جدی زیست محیطی در شمال ایران است. البته آلودگیهای دریای مازندران تنها به معضل زباله یا آلودگیهای نفتی ختم نمیشود؛ بلکه فاضلاب بسیاری از شهرهای استانهای شمالی ایران نیز به این دریاچه میریزد.
بر اساس گزارشهای رسمی، تعدادی معدودی از شهرهای حاشیه دریای مازندران سیستم تصفیه فاضلاب دارند و فاضلاب سایر شهرها به چاههای جذبی و منابع آب زیرزمینی و در نهایت به دریای مازندران وارد میشود.
حدود ۳۰ درصد این فاضلابهای انسانی تصفیه و ۷۰ درصد باقیمانده به صورت تصفیهنشده در دریای مازندران تخلیه میشود.
محل دفع زباله برخی دیگر از این شهرها هم در ساحل دریای مازندران قرار دارد و شیرآبه این زبالهها مستقیم به دریا میریزد.
تعداد مکانهای دفع زباله در استانهای شمالی ایران به اندازه تعداد شهرستانها و گاهی به تعداد شهرها و روستاها است؛ یعنی هر شهری که در حاشیه دریای مازندران واقع است، برای خودش یک محل دفع زباله جداگانه دارد.
در سالهای اخیر، بر اثر آلودگیهای واردشده به دریای مازندران از جمعیت آبزیان این پهنه آبی به میزان قابلتوجهی کاسته شده و از طرفی، آبزیانی که در معرض این آلودگیها قرار گرفتهاند، به زنجیره غذایی انسانها وارد شدهاند.
در چهار دهه اخیر موج سدسازیهای گسترده روی بیشتر رودخانههایی که به دریای مازندران میریزند، به یکی دیگر از عوامل تهدید این دریاچه تبدیل شده و همراه شدن آن با عواملی همچون تغییرات اقلیمی و خشکسالی در ایران در دهه اخیر، به پسروی شدید آب در ساحل جنوبی مازندران منجر شده است. این شرایط بهویژه در استان مازندران و گلستان خود را نشان داده و تالاب بینالمللی میانکاله و خلیج گرگان تا چندین کیلومتر پسروی داشتهاند. به همین دلیل، غلظت آلایندهها در لجن و بافت خاک ساحل بیشتر شده و مرگ فلامینگوها را در پی داشته است.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۲ فوریه ۲۰۲۳