گزارش صدای آلمان
در ايران ده‌ها هزار واحد صنعتی کوچک دچار رکود هستند و برای گردش کار خود به تسهیلات نیاز دارند. رئیس شورای هماهنگی بانک‌های ایران آشکارا می‌گوید به خاطر رشد سه برابری نرخ ارز، امکان حمایت مالی از بنگاه‌های بحران زده وجود ندارد.
هزاران واحد تولیدی کوچک و متوسط در ایران در حالت نیمه تعطیل قرار دارند یا با کمترین ظرفیت کار می‌کنند. این وضعیت، ناشی از پیامدهای زنجیره‌ای تحریم، کاهش قدرت خرید جامعه، افت تقاضا و جهش سه برابری قیمت ارز است.
این واحدها برای بقای خود، نیازمند اعتبار و تسهیلات بانکی هستند. دولت می‌گوید یک بسته حمایتی در سه بخش تسهیلات سرمایه در گردش، تسهیلات نوسازی و تسهیلات تکمیل طرح‌های ناتمام ارائه خواهد داد اما عملیاتی شدن این طرح به نوبه خود مستلزم اعتبار است؛ چیزی که با فروش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت و رشد اقتصادی منفی ۵ دور از واقع به نظر می‌رسد.
محمدرضا حسین‌زاده، مدیرعامل بانک ملی و رئیس شورای هماهنگی بانک‌های ایران، می‌گوید صاحبان واحدهای تولیدی نباید انتظار پرداخت تسهیلات بانکی بیشتر را داشته باشند: «زیرا منابع هیچ بانکی در کشور به تناسب افزایش قیمت ارز سه برابر رشد نکرده که ما بخواهیم سه برابر سال‌های گذشته تسهیلات پرداخت کنیم.»
طبق مصوبه مجلس، بانک‌ها باید تا پایان سال ۹۷، اموال مازاد خود را بفروشند تا منابع مالی موثری برای خود ایجاد کنند. اما شرایط اقتصادی کنونی در ایران به گونه‌ای است که بازاری برای فروش این اموال وجود ندارد. مدیران عامل اکثر بانک‌ها از نبود مشتری برای خرید این اموال می‌نالند.
در حال حاضر هیچیک از ۴۳ هزار واحد صنعتی کوچک در ایران، با ظرفیت کامل کار نمی‌کنند. اکثر آنها برای ادامه حیات، هم نیروی کار خود را تعدیل کرده‌اند و هم ظرفیت تولید را. معاون وزارت صمت (صنعت، معدن و تجارت) اعلام کرده که ۱۱ هزار واحد رکود شدید دارند و برخی از آنها تنها با ۲۰ درصد ظرفیت کار می‌کنند: «در میان واحدهای باقیمانده نیز تنها ۲۰ درصد با ظرفیت بالای ۷۰ درصد فعالیت دارند.»
قبل از شوک اقتصادی سال ۹۶، بانک‌ها صاحبان صنایع را تشویق می‌کردند که با سپرده‌گذاری سرمایه‌هایشان، بیشتر از حوزه تولید و صنعت سود ببرند. محمدرضا باهنر، دبیرکل “جبهه پیروان خط امام”، پیش‌تر گفته که در صورت اعلام تراز واقعی بانک‌ها، معلوم خواهد شد که تعداد زیادی از آنها ورشکسته‌اند. مرکز پژوهش‌های مجلس در سال ۹۵ و زمانی که نرخ ارز سه برابر نشده بود، گزارش کرده بود که بیشتر بانک‌های ایران ورشکسته‌اند و تنها به خاطر استقراض از بانک مرکزی زنده مانده‌اند.
گزارش صورت مالی بانک‌ها در سال ۹۶ نیز نشانگر زیان انباشته دستکم ۸ بانک دولتی و خصوصی بود. از جمله آخرین صورت وضعیت مالی بانک صادرات ۶۴۰۰ میلیارد تومان زیان انباشته نشان می‌داد.
رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی اواسط تیرماه ۹۸ گفته بود که افزایش هزینه‌های تولید در طول یک سال گذشته، نیاز به سرمایه در گردش واحدهای تولیدی را به‌شدت افزایش داده و همین مسئله تأمین مالی فعالیت‌های تولیدی را دشوارتر از پیش کرده است.
در این میان اعلام شده که واردات کالاها و مواد اولیه صنعتی هم‌چون ورق فولادی به دلیل مسائل ارزی متوقف شده است. ورق فولاد گرم مهمترین کالا در فلزات اساسی است که در بخش ساختمان و تجهیزات به کار می‌رود. کارشناسان اقتصادی می‌گویند سقوط واردات این گونه کالاها نشان دهنده تعمیق رکود در صنایع پایین دستی و بروز بحران در صنایع تکمیلی است.
این در حالی است که سال ۱۳۹۸ سال “رونق تولید” نامیده شده و رهبر جمهوری اسلامی از همه متولیان و مسئولان امر خواسته که برای افزایش تولید بکوشند.
https://www.dw.com/fa-ir/iran/a-49868376?maca=per-rss-per-all_volltext-5613-xml-mrss
۱۲ امرداد ا۱۳۹۸ – ۳ اگوست ۲۰۱۹