بحران سودان؛ ادامه درگیری‌ها و هشدار نخست‌وزیر سابق درباره «کابوسی برای جهان»

نخست وزیر سابق سودان، عبدالله حمدوک، هشدار داده است که درگیری‌ها در کشورش می‌تواند به بدتر از آنچه در سوریه و لیبی رخ داده، تبدیل شود.

او گفت که اگر درگیری مسلحانه بین ژنرال محمد حمدان دقلو – فرمانده شبه‌نظامیان نیروی واکنش سریع سودان – که مقابل ارتش این کشور و ژنرال عبدالفتاح برهان قرار گرفته، ادامه پیدا کند، این یک «کابوس برای جهان» خواهد بود.

همزمان با این اظهارات و به گزارش شاهدان، در ابتدای صبح یکشنبه، هواپیماها و آتش‌باری سنگین ضد هوایی در بالای پایتخت خارطوم، پایتخت، شنیده شد.

ارتش سودان می‌گوید که با بمب‌افکن‌ها و توپخانه‌های سنگین از همه جهات به خارطوم حمله می‌کند تا شبه‌نظامیان نیروهای پشتیبانی سریع را هدف بگیرد.

اما این کار آسانی نخواهد بود، چون با وجود دست بالای ارتش در قدرت آتش‌بار، اما نیروهای آر اس اف امکان جابه‌جایی سریع دارند و در جنگ شهری چابک‌تر از ارتش عمل می‌کنند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در گفتگو با العربیه، یک شبکه تلویزیونی عربستان سعودی، گفت که دو طرف حق ندارند در زمانی که سودان در حال فروپاشی است به جنگ ادامه دهند.

درگیری‌هایی که از ۱۵ آوریل آغاز شده است، صدها نفر را کشته و ده‌ها هزار نفر را مجبور به از کشور فرار کرده‌ است.

تمدید آتش‌بس میان دو گروه رقیب، پس از تلاش‌های دیپلماتیک فشرده کشورهای همسایه، همچنین آمریکا، بریتانیا و سازمان ملل، در شب پنج‌شنبه رخ داد. اما این آتش‌بس ۷۲ ساعته بلافاصله شکست.

در همین حال، گزارش‌ها حاکی از هجوم مردم به بندر سودان است، جایی که مردم به دنبال خروج از کشور با کشتی به عربستان سعودی و یمن هستند.

دولت بریتانیا گفته که عملیات تخلیه خود را به پایان رسانده است.

وزارت امور خارجه گفت که آخرین پرواز در ساعت ۲۲:۰۰ به وقت محلی (۲۰:۰۰ به وقت گرینویچ) شنبه از خارطوم حرکت کرد و در کل نزدیک به ۱۹۰۰ نفر از آنجا خارج شدند.

بسیاری دیگر از کشورها از جمله آمریکا دیپلمات‌ها و تعدادیاز اتباع خود را از سودان خارج کرده‌اند.

ایران هم میگوید که ۶۵ نفر از اتباع این کشور، با همکاری عربستان سعودی از سودان خارج و به جده در کشور عربستان منتقل شدند و تمهیدات لازم برای انتقال آنها به ایران هم به کار گرفته شده است.

پیشتر ژنرال محمد حمدان دقلو – فرمانده شبه‌نظامیان نیروی واکنش سریع سودان – که مقابل ارتش این کشور و ژنرال عبدالفتاح برهان قرار گرفته به بی‌بی‌سی گفته بود تا زمانی که آتش بس کامل برقرار نشود مذاکره‌ای در کار نخواهد بود.

ژنرال دقلو که به نام فرمانده حمیدتی هم شهرت یافته می‌گوید در جریان ۳ روز آتش بسی که اعلام شده نیروهای او زیر بمباران «بی‌وقفه» قرار گرفته‌اند.

او گفته: «ما نمی‌خواهیم سودان نابود شود» و همزمان ژنرال عبدافتاح برهان را به تخریب و ادامه خشونت‌ها متهم کرده است.

این در حالی است که ژنرال برهان پیش‌تر از آمادگی خود برای گفتگوی رو در رو با ژنرال دقلو در سودان جنوبی خبر داده بود.

ارتش سودان تحت رهبری ژنرال برهان و نیروهای واکنش سریع سودان، تحت فرماندهی ژنرال دقلو (حمیدتی)، در سال ۲۰۱۹ و پس از اعتراضات سراسری مردم این کشور، برای ساقط کردن دولت عمرالبشیر همراه معترضان شدند.

بیم خروج از مسیر دموکراسی
سودان آماده می‌شد تا در یک روند گذار به سمت برقراری حکومت غیرنظامی‌ها گام بردارد اما حالا بیم آن می‌رود که از این مسیر شود.

جنگ قدرت بین دو فرمانده نظامی نشان می‌دهد ارتش به این زودی تمایل ندارد قدرت را به غیرنظامی‌ها واگذار کند. بن‌بست سیاسی و ماه‌ها اعتراض مخالفان، سودان را با تورم سرسام‌آور و خشونت‌های مکرر‌ به زانو درآورده است.

پس از سرنگونی عمر البشیر، نظامی‌ها و غیرنظامی‌ها برای اداره کشور به توافق اولیه‌‌ای رسیدند اما در اکتبر ۲۰۲۱ ارتش کودتا کرد و قدرت را به دست گرفت.

بعد از کودتا، ارتش ابتدا عبدالله حمدوک نخست‌وزیر را خلع ید کرد و در حصر خانگی قرار داد اما او پس از امضای توافقی با رهبران کودتا برای تقسیم قدرت، مجددا به نخست‌وزیری بازگشت.

اما معترضان و حامیان دموکراسی با تظاهرات بزرگ خیابانی، توافق میان آقای حمدوک و کودتاگران را نپذیرفتند و خواستار تشکیل دولتی کاملا منفک از حضور و قدرت نظامیان شدند.

برگفته ای از سایت بی بی سی فارسی، ۳۰ آپریل ۲۰۲۳