در حملات هوایی اردن به جنوب سوریه در بامداد دوشنبه، یک کارگاه تولید مواد مخدر مرتبط با ایران هدف قرار گرفت و یک قاچاقچی سرشناس که در انتقال محمولههای بزرگ مواد مخدر از سوریه به خاک اردن نقش محوری داشت کشته شد.
منابع گفتهاند که حمله هوایی یک تاسیسات متروکه تولید مواد مخدر در استان جنوبی درعا را هدف قرار داد که با حزبالله لبنان، گروه شبهنظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران و متحد رژیم سوریه مرتبط بود.
حمله هوایی دیگر به روستای شواب در نزدیکی مرز اردن صورت گرفت که مرحی الرامثان، ملقب به سلطان مواد مخدر سوریه، همسر و شش فرزندش در آن حمله کشته شدند.
خبرگزاری رویترز به نقل از ریان معروف، یک پژوهشگر سوری که درباره تجارت مواد مخدر تحقیق میکند نوشت: «خانه رامثان و کارخانه با خاک یکسان شدند.»
معروف گفت که گمان میشود کارخانه مواد مخدر در استان درعا محل ملاقات قاچاقچیان تحت استخدام حزبالله بوده است.
منابع اطلاعاتی اردنی و منطقهای میگویند رامثان یک فروشنده عمده مواد مخدر در جنوب سوریه بود و با صدها نفر از بادیهنشینان تحت استخدام شبهنظامیان مرتبط با جمهوری اسلامی ایران که بر جنوب سوریه مسلطاند، کار میکرد.
منابع قضایی میگویند که او در سال های اخیر در چندین نوبت به طور غیابی در دادگاههای اردن به دلیل قاچاق مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود.
اردن هم مقصد و هم مسیر اصلی ترانزیت کاپتاگون از سوریه به کشورهای حاشیه خلیج فارس است.
کاپتاگون یک ماده آمفتامین ارزان است و سوریه به دنبال وقوع جنگ داخلی به تولیدکننده و صادرکننده عمده آن تبدیل شده است.
دولت بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، دست داشتن در تولید و قاچاق این ماده مخدر را رد میکند و تهران آن را اتهامی دیگر در توطئههای غرب توصیف میکند.
حزبالله لبنان نیز دخالت در تجارت مواد مخدر را رد میکند و میگوید که اتهامزنیهای اردن بازتاب کارزار واشنگتن برای تضعیف جمهوری اسلامی ایران در منطقه است.
چند روز قبل از حمله هوایی اردن به سوریه، ایمن الصفدی وزیر خارجه آن کشور هشدار داد که اگر دمشق جلوی قاچاق کاپتاگون را نگیرد، اردن به سوریه حمله خواهد کرد. امان هشدار داده بود که برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر از تمام ابزارهای ممکن استفاده خواهد کرد.
صفدی گفت که جنگ مواد مخدر مرتبط با ایران نهتنها برای امنیت ملی اردن بلکه برای کشورهای خلیج فارس تهدید به شمار میرود. او به شبکه خبری سیانان گفت: «ما قاچاق مواد مخدر را ساده نمیگیریم. اگر اقدامات موثری برای مهار این تهدید در سوریه انجام نشود، خودمان با روشهایی، از جمله عملیات نظامی در داخل سوریه، اقدامهای لازم را انجام خواهیم داد.» صفدی تاکید کرد: «برای ما ضروری است که به این بحران پایان دهیم، زیرا از پیامدهای آن به شدت آسیب دیدهایم.»
این حملهها همچنین یک روز پس از توافق دولتهای عربی با بازگشت سوریه به اتحادیه عرب رخ داد. یکی از موضوعهای کلیدی بین کشورهای عربی در روند تدریجی احیای روابط با دمشق، صنعت غیرقانونی تولید و قاچاق مواد مخدر در سوریه است که در طول درگیریهای داخلی این کشور شدت گرفته است.
دولتهای غربی تخمین میزنند که تولید و قاچاق ماده مخدر «کاپتاگون» میلیاردها دلار درآمد برای بشار اسد، رئيس جمهوری سوریه، و متحدانش ایجاد کرده است. دمشق این اتهامها را رد میکند.
مقامهای اردنی و سوری هنوز هیچ اظهارنظری درباره این حملهها و کشته شدن سلطان مواد مخدر سوریه ارائه نکردهاند. با این حال، ناظران و فعالان سیاسی معتقدند که احتمالا اردن در پس این حمله هوایی قرار دارد.
مقامهای اردنی در سالهای اخیر میلیونها قرص کاپتاگون کشف کردهاند که گفته میشود برای ارسال به کشورهای حوزه خلیج فارس، در سوریه تولید و سپس به اردن قاچاق شدهاند. اردن میگوید که کشورهای سوریه و لبنان به دروازههایی برای انتقال مواد مخدر به خاورمیانه و به ویژه خلیج فارس تبدیل شدهاند.
ایالات متحده و بریتانیا در مارس ۲۰۲۳ شش نفر را شامل پسرعموهای رئیس جمهوری سوریه و دو شهروند لبنان که گفته میشود در تولید و قاچاق فعالیت دارند، تحریم کردند. چند هفته پس از آن، اتحادیه اروپا نیز تحریمهایی را علیه چندین سوری، از جمله بستگان نزدیک بشار اسد، اعمال کرد و آنها را مسئول تولید و قاچاق مواد مخدر، به ویژه ماده کاپتاگون، در سوریه دانست.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی،۹ می۲۰۲۳