خبرگزاری رویترز میگوید دو گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهد که جمهوری اسلامی ایران «تقریبا به اندازه ساخت دو بمب اتم» اورانیوم غنیشده با غلظت ۶۰ درصدی در اختیار دارد.
به گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ذخیره اورانیوم غنیشده ایران همچنان در حال افزایش است و جمهوری اسلامی اکنون با در اختیار داشتن چهار تن و ۷۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده، ۲۳ برابر بیش از میزان ۲۰۲.۸ کیلوگرمی مقررشده در توافق برجام، اورانیوم غنیشده در اختیار دارد.
به نوشته رویترز، بر اساس گزارشهای محرمانه و فصلی آژانس بینالمللی انرژی اتمی که روز چهارشنبه دهم خردادماه به کشورهای عضو ارائه شد، آژانس تنها تعدادی از دوربینهای نظارتی سایتهای هستهای ایران مانند نطنز و فردو را که جمهوری اسلامی سال گذشته دستور قطعشان را صادر کرده بود، دوباره نصب کرده است.
طبق این گزارشها، جمهوری اسلامی ۲۳ برابر بیش از مقدار مجازی که در قرارداد برجام تعهد داده بود، اورانیوم غنیشده ذخیره کرده است؛ «ایران در حال حاضر ۱۱۴.۱ کیلوگرم اورانیوم غنیشده با غلظت ۶۰ درصد به صورت اورانیوم هگزافلوراید (UF6) در اختیار دارد که این میزان نسبت به سه ماهه قبلی ۲۶.۶ کیلوگرم افزایش نشان میدهد و میتوان غلظت آن را بهراحتی افزایش داد. طبق نظر آژانس، حدود ۴۲ کیلوگرم اورانیوم غنیشده با غلظت ۶۰ درصد مقداری چشمگیر است که به منزله مقدار نسبتا کافی مواد هستهای است و احتمال تولید سلاح هستهای با آن را نمیتوان مردود دانست.»
یکی از گزارشها میگوید بهتازگی تعدادی از دوربینها در یک سایت اتمی در اصفهان که در آن سانتریفیوژ تولید میشود، دوباره نصب شدهاند. گزارش دیگر نیز خاطرنشان میکند که آژانس منتظر موافقت جمهوری اسلامی برای نظارت بیشتر ماموران این نهاد بر تاسیسات اتمی ایران، مخصوصا دو سایتی است که اورانیوم با غلطت بالا در آنها کشف شده است.
توافق هستهای سال ۲۰۱۵ جمهوری اسلامی با قدرتهای جهانی (برجام) در ازای لغو تحریمهای بینالمللی علیه ایران، برای انواع سانتریفیوژهایی که ایران میتواند استفاده کند، درصد خلوصی که میتواند غنیسازی کند و همچنین میزان اورانیوم غنیشدهای که میتواند احتکار کند، محدودیتهای سختی را اعمال کرده بود.
پس از آنکه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری وقت آمریکا در سال ۲۰۱۸ آمریکا را از توافق برجام خارج کرد و تحریمها را مجددا بازگرداند، جمهوری اسلامی نیز محدودیتهای هستهای در توافق را زیر پا گذاشت و بسیار فراتر از آن رفت؛ تا جایی که رافائل گروسی، رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی، موجودی بهجامانده از برجام را «پوسته خالی» نامید.
این در حالی است که پیش از این، خبرگزاری آسوشیتدپرس روز چهارشنبه ۱۰ خرداد ادعا کرده بود نسخهای از گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی را مشاهده کرده که در آن نوشته شده جمهوری اسلامی دو موضوع مورداختلاف با آژانس درباره کشف اورانیوم با غنای بالا و سایتی را که در آن رد اورانیوم غنینشده یافت شده، حل کرده است.
به نوشته این خبرگزاری آمریکایی، گزارش آژانس تا حدودی از فشار بر ایران میکاهد اما در عین حال به انباشت مقدار قابلتوجهی اورانیوم غنیشده در ایران اشاره میکند.
در گزارش آسوشیتدپرس آمده است که گزارش آژانس میگوید یکی از کشورهای عضو بین دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی در این منطقه یک معدن را اداره میکرده است. در این گزارش به نام این کشور اشاره نشده است اما برخی گزارشها پیشتر در این زمینه از شوروی سابق نام برده بودند.
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که غنیسازی ۶۰ درصدی در ایران توجیه غیرنظامی ندارد؛ اما تهران اهداف هستهای خود را «صلحآمیز» عنوان میکند.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی،۱ ژوئن ۲۰۲۳