توافق بر سر «سخت‌گیرانه‌ترین» طرح پناهندگی اتحادیه اروپا

در مقابله با افزایش چشمگیر شمار پناهجویان، وزیران امور داخلی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا به توافقنامه تازه‌ای زیر عنوان اصلاح سازوکار پناهندگی رسیده‌اند که بر پایه آن روند رسیدگی به درخواست متقاضیان پناهندگی و پذیرش و تقسیم آن‌ها تماماً در مرزهای خارجی این اتحادیه انجام می‌شود.

این توافقنامه که همچنان مورد بحث رسانه‌های آلمان و دیگر کشورهای اروپایی است، در یکی از بندهایش می‌گوید پناهجویان به محض ورود به مرزهای خارجی اروپا ابتدا نام‌شان در اقامتگاه‌های موقت ثبت می‌شود و پس از سه ماه اسکان در این مکان‌ها، اگر پناهجویی قبول شود، در اروپا می‌ماند و در صورت ردشدن، از همان کمپ به کشورش بازگردانده می‌شود.

در مقابله با افزایش چشمگیر شمار پناهجویان، وزیران امور داخلی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا به توافقنامه تازه‌ای زیر عنوان اصلاح سازوکار پناهندگی رسیده‌اند که بر پایه آن روند رسیدگی به درخواست متقاضیان پناهندگی و پذیرش و تقسیم آن‌ها تماماً در مرزهای خارجی این اتحادیه انجام می‌شود. ور هفتگی رسانه‌های آلمان اهدای جایزه به شش وکیل دادگستری ایران در شهر برلین است که به‌دلیل بر عهده‌گرفتن وکالت زندانیان سیاسی و معترضان در ایران بازداشت و سپس با سپردن وثیقه آزاد شده‌اند.

وزیران امور داخلی کشورهای ۲۷گانهٔ اتحادیه اروپا پس از ماه‌ها جلسات گوناگون و تبادل نظر بر سر تعیین سازوکاری واحد در پذیرش پناهجویان، سرانجام به توافق تازه‌ای دست یافتند. آلمان، پناهنده‌پذیرترین کشور اروپایی از این توافقنامه، از این توافقنامه به‌عنوان خروج از یک بن‌بست و رسیدن به یک لحظهٔ تاریخی یاد کرده است.

هدف اصلی وزیران کشور اتحادیه اروپا در راه‌اندازی این طرح آن است که از تکرار بحران پناهجویی تابستان هشت سال پیش که با هجوم بیش از یک میلیون متقاضی پناهندگی همراه بود، جلوگیری شود. دیگر

هدف، به‌گفتهٔ اکثر این کشورها، کنارگذاشتن راه‌حل‌های موقت و دست‌یافتن به یک طرح جامع و پایدار پناهجویی در سراسر اروپاست.

به این ترتیب، در پی مذاکرات طولانی و پیچیدهٔ ۲۷ وزیر کشور عضو اتحادیه اروپا توافق شد از این پس رسیدگی سریع به پرونده پناهجویان و همچنین پذیرش و تقسیم آن‌ها در اروپا نه در داخل کشورهای عضو بلکه در مرزهای خارجی این اتحادیه صورت گیرد.

بر پایه این توافقنامهٔ تازه که پس از تأیید پارلمان اروپا به حالت اجرایی درخواهد آمد، در گام نخست، متقاضیان پناهندگی به‌محض ورود به مرزهای خارجی اروپا در کمپ‌ها و اقامتگاه‌های موقت ثبت‌نام می‌شوند و پس از مصاحبه و روند رسیدگی به تقاضایشان که دست‌کم سه ماه طول می‌کشد، اگر درخواست پناهجویی از سوی مقام‌های مسئول تأئید شود، دراروپا می‌مانند و در صورت رد تقاضا پناهجو بلافاصله از همان کمپ موقت به کشورش بازگردانده می‌شود.

پس از اعلام توافقنامهٔ جدید ۲۷ وزیر کشور عضو اتحادیه اروپا، سازمان‌های حقوق‌بشری و مدافعان حقوق پناهندگان از این توافق به‌عنوان اصلاحات غیرانسانی در سامانه پناهندگی اروپا یاد کرده و آن را سختگیرانه‌ترین طرح پناهندگی در دهه‌های اخیر نامیده‌اند.

از سویی، در میان کشورهای اروپایی، لهستان و مجارستان هم به‌عنوان مخالف به این توافقنامه رأی منفی داده‌اند و بلغارستان، مالت، لیتوانی و اسلواکی نیز رأی ممتنع داده‌اند.

نخست‌وزیر لهستان، ماتئوش موراویسکی که کشورش در حال حاضر میزبان نزدیک به ۹۰۰ هزار شهروند جنگ‌زدهٔ اوکراینی است، تأکید کرده‌که پذیرش اجباری پناهجویان عادی را رد می‌کند و اجازه نخواهد داد اتحادیه اروپا سهمیه‌ای از پناهجویان آفریقایی، خاورمیانه‌ای، عرب مسلمان و یا از دیگر نقاط دنیا را به لهستان تحمیل کند.

ویکتور اوربان، نخست‌وزیر راستگرای مجارستان، هم گفته است سازش و مصالحهٔ تازهٔ اتحادیه اروپا قابل‌قبول نیست و این اتحادیه از قدرت خود سوء‌استفاده کرده و قصد دارد پناهجویان را با توسل به زور به مجارستان انتقال دهد تا این کشور هم بدل به مملکتی مهاجرپذیر شود.

این‌گونه مخالفت‌ها در حالی بیان شده که در بخشی از توافقنامهٔ جدید پناهندگی اتحادیه اروپا آمده است هر کشوری از پذیرش پناهجویان خودداری کند، باید به‌ازای هر پناهجو جریمه و غرامتی به صندوقی پرداخت کند که زیر نظر این اتحادیه در بروکسل قرار دارد.

برگرفته ای از سایت رادیو فردا،۲۱ ژوئن ۲۰۲۳