سایه رحیمی
در ادامه واکنش‌ها به گزارش غیررسمی سازمان برنامه و بودجه که نرخ برابری دلار در سال ۱۴۰۶ را تا ۲۸۵ هزار تومان پیش‌بینی کرده بود، محمد جعفری، رئیس امور اقتصاد کلان این سازمان، ادعا کرد نرخ دلار تا چهار سال آینده تا یک‌سوم رقم اعلام‌شده افزایش می‌یابد.
سازمان برنامه و بودجه پیش‌تر در اطلاعیه‌ای اعلام کرده بود گزارش پیش‌بینی دلار ۲۸۵ هزار تومانی ارتباطی با این سازمان ندارد اما محمد جعفری، ضمن تایید این گزارش غیررسمی تلاش کرد داده‌های آن را با عددسازی‌های جدید تغییر دهد.
خبرگزاری امنیتی تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، به نقل از رئیس امور اقتصاد کلان سازمان برنامه و بودجه نوشت: «این گزارش بر اساس یک مدلسازی در سال ۱۳۹۹ انجام شد اما باید توجه داشت که این گزارش بر اساس سناریو فروش ۲۰۰ هزار بشکه نفت تدوین شده بود که کمترین میزان فروش نفت در سال‌های اخیر است.»
این مقام دولتی در ادامه، ادعای فروش دو میلیون بشکه نفت و میعانات گازی در روز را مطرح کرد و افزود با توجه به این میزان صادرات پیش‌بینی‌ها متفاوت خواهد شد.
رئیس امور اقتصاد کلان سازمان برنامه و بودجه ادعا کرد بر اساس مدلسازی‌های جدید، نرخ ارز در سال جاری حداکثر ۵۲ هزار تومان است و بهای برابری آن در سال ۱۴۰۶ نیز یک‌سوم گزارش قبلی خواهد بود. او ضریب خطای پنج درصدی در این خصوص را هم محتمل دانست.
جعفری گفت این محاسبات با در نظر گرفتن ادامه شرایط کنونی تحریم ولیکن افزایش بهره‌وری، رشد اقتصادی هشت درصدی و مهار تورم انجام شده است.
طی روزهای اخیر گزارش غیررسمی سازمان برنامه و بودجه جنجال‌های زیادی به پا کرد. براوردهای این گزارش نشان می‌دهد، شاخص نسبت بدهی دولت به تولید ناخالص ملی در صورت ادامه تحریم‌ها در سال آینده از آستانه حساسیت عبور می‌کند و دولت جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۳ به دلیل ناتوانی در بازپرداخت بدهی، در شرایط ورشکستگی قرار می‌گیرد.
اینک مقام‌های سازمان برنامه و بودجه در حالی گزارش غیررسمی را که از رسانه‌ها سر درآورده است، تکذیب می‌کنند که کارشناسان اقتصادی نیز به‌تناوب هشدار داده‌اند در صورت ادامه تحریم‌ها و ناتوانی دولت در کنترل تورم، افزایش نرخ برابری دلار قابل پیش‌بینی است. عموم مردم نیز با در نظر گرفتن تجربه سال‌های پیشین و صعود فزاینده نرخ دلار چنین پیش‌بینی‌هایی را بعید نمی‌دانند.
با این حال، مقام‌های دولتی با تکرار رویه همیشگی ترجیح می‌دهند رویکرد انکار و تکذیب را در پیش بگیرند. پیش‌تر سازمان برنامه و بودجه در اطلاعیه‌ای ادعا کرده بود جدول حاوی پیش‌بینی شاخص‌های مهم اقتصادی «فردی» است و به هیچ‌عنوان نظر رسمی این سازمان نیست.
به‌رغم اینکه سازمان برنامه‌وبودجه می‌کوشد واقعیت‌های اقتصادی موجود را کتمان کند، بررسی گزارش‌های پیشین این سازمان نیز از این حقیقت پرده برمی‌دارند که افزایش روزافزون نرخ دلار با توجه به شرایط اقتصادی در سال‌های قبل نیز پیش‌بینی شده بود؛ به طوری که مهر ۱۴۰۰ نیز یک گزارش ۳۸ صفحه‌ای از سازمان برنامه‌وبودجه منتشر شد که در آن تخمین زده شده بود نرخ دلار در سال ۱۴۰۶ به رقمی معادل ۲۸۵ هزار تومان می‌رسد.
این گزارش وضعیت نرخ رشد اقتصادی، نرخ تورم، نرخ ارز و همچنين متغیر‌های مرتبط با منابع و مصارف بودجه عمومی دولت را تحت دو حالت رفع تحريم‌های اقتصادی يا تداوم آن‌ها تا سال ۱۴۰۶ بررسی کرده بود. نتایج بررسی‌ها نشان می‌داد که چشم‌انداز اقتصادی ایران تیره‌وتار است.
نکته قابل توجه گزارش این بود که نرخ دلار در سال ۱۴۰۱ را تا ۳۵ هزار تومان پیش‌بینی کرده بود، حال آنکه بهای دلار در سال گذشته از این نیز فراتر رفت و در بهمن ۱۴۰۱ به ۵۴ هزار تومان هم رسید.
ابراهیم رئیسی پاییز ۱۳۹۷، پس از شکست در انتخابات ریاست‌جمهوری، به افرادی که هشدار داده بودند اگر او سر کار بیاید دلار پنج هزار تومان می‌شود، کنایه زد و گفت: «خدا را شکر ما رئیس‌جمهوری نشدیم که دلار پنج هزار تومان بشود.» اکنون دلار آمریکا به ۱۰ برابر نرخی رسیده است که او حدود چهار سال پیش با طعنه از آن صحبت کرده بود.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی،۶ جولای ۲۰۲۳