در حالی که اختلاف نظر ایران با حکومت طالبان بر سر حقابه کشور از رود هیرمند هم‌چنان با بی‌توجهی این حکومت روبه‌روست، یک مقام دریانوردی ایران بروز همین مشکل از طرف روسیه را نیز تایید کرد.
رئیس اداره ایمنی و حفاظت دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی استان گیلان در مورد علت کاهش تراز دریای خزر می‌گوید اگر دِبی آب ورودی به خزر از طریق ولگا کاهش پیدا کند، بیشترین تاثیر را در حجم و تراز دریای خزر می‌گذارد.
علی منتصر کوهساری روز سه‌شنبه، ۱۷ مرداد، تصریح کرد: «این کاهش حجم و تراز آب دریا ریشه‌های مختلفی دارد که یکی از مهم‌ترین آنها عدم تأمین حقابه خزر است.»
او با بیان این که «۸۵ درصد» آب دریای خزر از رودخانه وُلگای روسیه تأمین می‌شود به خبرگزاری ایسنا گفت که کاهش تراز آب دریای خزر در ده سال گذشته «غیرعادی» است.
تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که طی ۱۵ سال اخیر دریای خزر، بزرگ‌ترین دریاچه جهان، به سرعت در حال کوچک شدن است.
رئیس سازمان محیط زیست روز جمعه، ۱۳ مرداد، گفت که ورودی دریای خزر کاهش یافته و تراز آب این دریاچه در حال پایین رفتن است و این دریاچه «در هر پنج سال یک متر عقب‌نشینی داشته است».
علی سلاجقه با تأیید «بسته شدن ورودی ولگا» به دریای خزر توسط روسیه، آن را یکی از دلایل اصلی عقب‌نشینی این دریاچه اعلام کرد.
دریاچه به محدودهٔ آبی بزرگی گفته می‌شود که برخلاف دریا، به آب‌های آزاد راهی نداشته و آب آن از طریق رودهای منتهی به آن تأمین می‌شود.
رئیس اداره ایمنی و حفاظت دریایی گیلان در صحبت‌های روز سه‌شنبه خود با بیان این که دریای خزر همواره شاهد «افزایش و کاهش سینوسی حجم و تراز آب» بوده، گفت: «اما چیزی که امروز جای نگرانی دارد، غیرعادی شدن نرخ رشد تغییرات نزولی تراز آب دریاست.»
او در ادامه افزود: «در دههٔ اخیر با کاهش ۱۸۰ سانتی‌متری تراز آب مواجه بودیم که ۶۰ سانت آن فقط در دو سال اخیر رخ داده است.»
این مقام مسئول اداره کل بنادر و دریانوردی گیلان در ادامه افزود که اگر روند کاهش حجم و تراز آب دریا ادامه پیدا کند، علاوه بر «چالش‌های محیط زیستی، مسائل و مشکلات حوزهٔ حمل و نقل دریایی نیز کشورهای حاشیه خزر را به چالش خواهد کشید».
موضوع کاهش تراز آب دریای خزر در ماه‌های اخیر در رسانه‌های کشورهای حاشیه دریای خزر بازتاب گسترده‌ای داشته و بسیاری از فعالان رسانه‌ای و محیط زیست در این زمینه ابراز نگرانی کرده‌اند.
رئیس سازمان محیط زیست روز جمعه گذشته با اشاره به تلاش برای گرفتن حقابه دریای خزر از روسیه گفت: «امیدواریم در قالب کنوانسیون تهران بتوانیم هم حقابه‌ها و هم آلایندگی را حل کنیم.»
این در حالی است که جمهوری اسلامی در زمینه حقابه رود هیرمند هم هنوز نتوانسته حکومت طالبان را در مورد رعایت حق‌آبه ایران قانع کند.
رئیس سازمان محیط زیست ایران هفته گذشته خبر داد که طالبان در سال جاری تنها ۱۵ میلیون متر مکعب از حقابه ۸۵۰ میلیون متر مکعبی ایران را رها کرده است.
بدین ترتیب به رغم مذاکرات، هشدارها و تهدیدهای نظامی و سیاسی جمهوری اسلامی، طالبان تاکنون فقط کمتر از دو درصد از حقابه ایران را آزاد کرده است.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۸ اگوست ۲۰۲۳