علی انصاری، مورخ دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند، در مقاله‌ای که روز پنجشنبه در روزنامه «دیلی تلگراف» لندن منتشر شد، نوشت، جمهوری اسلامی مدام بحران اقتصادی را به عقب می‌اندازد، اما همین باعث شده است که راه‌حلی نیز پیدا نکند. او پیش‌بینی کرد که اقتصاد ایران در خطر فروپاشی به سبک اتحاد شوروی قرار دارد.
انصاری به دیدار اخیر علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، با فرماندهان سپاه پاسداران اشاره کرد و نوشت خامنه‌ای تلاش می‌کند در آستانه سالگرد کشته شدن مهسا امینی و خیزش ملی به دنبال تقویت نیروهای حفاظتی حکومتش باشد، اما به گفته این تاریخ‌دان، سپاه امروز دیگر خیلی از اوضاعش و منافع اقتصادی که دریافت می‌کند راضی نیست.
در ادامه مقاله دیلی تلگراف آمده است: «با توجه به بد بودن وضع سلامتی خامنه‌ای، بسیاری از فرماندهان سپاه از همین حالا تحرکاتی را جهت آمادگی برای جانشینی آغاز کرده‌اند. زوال پایدار خامنه‌ای باعث شده است به تعویق انداختن امور که همیشه از ویژگی‌های این نظام بوده، اکنون به سطوحی باورنکردنی برسد.»
این مورخ می‌گوید اعضای سپاه به دو دلیل ناراضی‌اند: نخست به این علت که خیلی از معترضان خیزش سال گذشته از پسران و دختران خودشان بودند که ایدئولوژی حکومت را قبول ندارند، اما مشکل دوم زوال اقتصادی است. او می‌گوید این زوال تنها به دلیل تحریم‌ها نیست و علت اصلی آن سوءمدیریت اقتصاد و فساد گسترده است.
به گفته انصاری، شاه به‌دنبال صنعتی‌سازی و برنامه‌ریزی طولانی برای اقتصاد بود، اما جمهوری اسلامی «بر بنیان انقلاب مداوم» و به صورت ایدئولوژیک فعالیت می‌کند و برنامه طولانی‌مدت ندارد. او می‌گوید هرگونه اصلاح ساختاری اقتصاد، به درجه بالایی از اعتماد به حکومت نیاز دارد که در حال حاضر این اعتماد در ایران وجود ندارد.
او به گزارشی از سازمان برنامه‌وبودجه اشاره می‌کند که گفته بود اگر اصلاحات جدی انجام نشود دولت در دو سال آینده با ورشکستگی مواجه خواهد شد. حتی یک مقام دولتی پیشنهاد داده بود که ایران برخی جزایرش را بفروشد تا از بحران صندوق‌های بازنشستگی جلوگیری شود.
این تاریخ‌دان به بحران‌های متعدد اقتصادی در ایران اشاره می‌کند و می‌گوید یکی از تنها راه‌های نجات جمهوری اسلامی این بوده است که دولت بایدن تحریم‌های نفتی را خیلی جدی اعمال نمی‌کند.
انصاری در پایان می‌نویسد: «جمهوری اسلامی بحران را به تاخیر می‌اندازد و این در عین حال به‌منزله به تعویق انداختن تلاش برای حل بحران نیز است. هرچقدر این تعویق بیشتر انجام شود، اوضاع تحمل‌نشدنی‌‌تر می‌شود. جمهوری اسلامی حالا با دو راهی مواجه شده که بسیاری شبیه شوروی است. عواقب آن هم شاید مشابه باشند.»
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۵ اگوست ۲۰۲۳