رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سخنانی در موسسه روابط بین‌الملل سوئد گفت: «متاسفانه به نقطه‌ای نرسیده‌ایم که بتوانیم بگوییم در زمینه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، همه کارها خوب پیش می‌رود.»
گروسی افزود:« اگرچه طرف‌ها اعلام نمی‌کنند که توافق هسته‌ای جمهوری اسلامی ـ که آمریکا در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد ـ مرده است و این توافق اکنون یک پوسته خالی است.»
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی تصریح کرد که وضعیت حساس برنامه هسته‌ای، همچنان نگران کننده است و برجام، علیرغم موفقیت‌های گذشته، با فعالیت‌های غنی‌سازی و عدم همکاری کامل، با چالش‌های مهمی مواجه است.
رافائل گروسی گفت: «با این‌حال، جمهوری اسلامی در حال غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم است. در نمونه‌برداری ژانویه ما شاهد غنی سازی ۸۴ درصدی نیز بودیم در حالی که سطح نظامی ۹۰ درصد است. جمهوری اسلامی، به اندازه کافی اورانیوم برای چند بمب انباشته کرده است. اما من باید تأکید کنم، این کشور دارای سلاح هسته‌ای نیست. داشتن ظرفیت ساخت و داشتن بمب، با یکدیگر متفاوت هستند و ما باید به این نکته توجه کنیم.»
همچنین مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در ادامه با تاکید بر «تضمین استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای» به «نقش آژانس در راستی‌آزمایی» به «پایبندی جمهوری اسلامی» و «ارتقای شفافیت» در جلوگیری از تشدید نگرانی‌ها، تاکید کرد.
گروسی در بخش دیگری از سخنان خود گفت که «ما باید به نقطه‌ای برسیم که برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی به ثبات برسد و با یک سیستم دیپلماتیک، بتوانیم صلح آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی را تایید کنیم.»
مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکید کرد جمهوری اسلامی هنوز در پاسخ به پرسش‌های آژانس، شفاف‌سازی نکرده و این نگران‌کننده است. این نگرانی‌ها بر نیاز به احیای یک سیستم یا «توافق جامع» مانند برجام، تاکید می‌کند.
رافائل گروسی گفت که فکر می‌کنم در برنامه اتمی جمهوری اسلامی،تلاش‌های دیپلماتیک و سیاسی باید همچنان ادامه یابد. البته ما بسیار نگران راه جمهوری اسلامی هستیم که همچنان به «افزایش ذخایر غنی‌سازی شده» ادامه می‌دهد و همچنین تولید «سانتریفیوژهای پیشرفته» در وضعیت هشدار دهنده‌ای قرار دارد.
مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی خاطرنشان کرد که با توجه به این نگرانی‌های فوری، جمهوری اسلامی بیش از هر زمان دیگر باید شرایطی را فراهم آورد تا آژانس با «تمام اطلاعات» و «حداکثر شفافیت» بتواند صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را تایید کند.
رافائل گروسی در پایان تشریح کرد که کار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حفظ امنیت هسته‌ای جهانی، جلوگیری از اشاعه هسته‌ای و تضمین استفاده ایمن و صلح‌آمیز از فناوری هسته‌ای حیاتی است. این بحث‌ها همچنین تلاقی چالش‌های سیاسی و تخصصی ـ فنی را که آژانس در ماموریت خود با آن مواجه است، روشن می‌کند.
گروسی به گفت‌وگوهای جاری میان آمریکا و جمهوری اسلامی درباره کاهش تنش‌ها نیز اشاره کرده و نسبت به ادامه گفت‌وگو‌ها و همکاری، ابراز امیدواری کرد. او همچنین بر اهمیت همکاری بین‌المللی در مدیریت چالش‌های هسته‌ای و حفظ جهانی صلح آمیز تاکید می‌کند.
سایت خبری بلومبرگ چهارم شهریور در گزارشی نوشت به نظر می‌رسد پس از چندین ماه «دیپلماسی پشت‌پرده» بین دولت‌های جمهوری اسلامی و آمریکا، پیشرفت محسوسی نه تنها در مبادله زندانیان و احتمالا تصمیم به کاهش غنی‌سازی بلکه «توافق‌های نانوشته‌ای» هم در «صادرات نفت» انجام شده است.
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۹ تیرماه هم با ابراز نارضایتی درباره روند اجرای توافق اخیر با تهران، تداوم فعالیت‌های غنی‌سازی جمهوری اسلامی را موجب افزایش نگرانی‌ها دانست.
رافائل گروسی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «فرانس ۲۴» گفته بود ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به رغم توافق میان جمهوری اسلامی و آژانس در سه ماه گذشته ۲۵ درصد افزایش یافته و تجهیزات تازه نصب شده در تاسیسات اتمی ایران، به علت محدودیتها، کمک چندانی به اجرای ماموریتهای نظارتی آژانس نمی‌کنند.»
برگفته ای از سایت صدای امریکا بخش فارسی، ۲۹ اگوست ۲۰۲۳