پرونده‎‌سازی برای فعالان مدنی بازداشت شده در گیلان با شکنجه و ضرب‌ و جرح در اتاق بازجویی

بر اساس گزارش‌‌ها، فعالان مدنی و حقوق زنان بازداشت‌شده در استان گیلان طی بازجویی با ضرب‌ و جرح و شکنجه روبرو شدند تا اعتراف اجباری کنند.

گزارش‌ها حاکی از شکنجه و ضرب‌ و جرح و فشارهای روانی بر ۱۲ فعال مدنی و حقوق زنان است که ۲۵ امرداد امسال همزمان در شهرهای مختلف گیلان بازداشت شدند. زهرا و زهره دادرس، سارا جهانی و هومن طاهری از جمله بازداشت‌شدگانی هستند که مورد ضرب و جرح قرار گرفته‌اند.

سارا جهانی دکتر داروساز و از بازداشت‌شدگان در شهر رشت هنگام بازداشت به دلیل مقاومت در برابر دادن رمز گوشی موبایلش به مأموران به شدت مورد ضرب و جرح قرار گرفته است.

هومن طاهری از دیگر بازداشت‌شدگان این پرونده، بر اثر ضرب و جرح در جریان بازجویی یک دندان خود را از دست داده، صورتش به شدت متورم شده و آثار کبودی بر گردن و قفسه سینه و خراش در دیگر نقاط بدنش پس از گذشت چند روز و انتقال او به بند عمومی، همچنان قابل مشاهده است.

این گزارش‌ها نشان می‌دهد برخی از خانواده‌ها از طریق سربازها و برخی زندانیان بازداشتی دیگر، اطلاعاتی اندک از فرزندان خود کسب کرده‌اند. یکی از اعضای این خانواده‌ها می‌گوید آنها از سوی دستگاه قضایی و امنیتی به شدت تحت فشار هستند که هیچگونه خبررسانی درباره این بازداشت‌شدگان انجام ندهند.

زهرا طاهرخانی مادر هومن طاهری نیز پیش از این گزارش‌ها در پست اینستاگرامی با اشاره به محرومیت از تماس و همچنین ممنوع‌الملاقات‌ بودن فرزندش، درباره وضعیت او ابراز نگرانی کرده بود. زهرا طاهرخانی همچنین با تأکید بر بی‌گناهی پسرش گفته که او «هیچگونه فعالیتی» نداشته است.

همچنین به بازداشت‌شدگان گفته شده که بازپرس پرونده ده روز به مرخصی رفته و پرونده آنها تا بازگشت او بلاتکلیف خواهد ماند. با این کار می‌خواهند آنها را زیر فشار روحی قرار دهند.

گوهر بیات مادر جلوه جواهری، فعال حقوق زنان و از بازداشت‌شدگان گیلان هفته گذشته در گفتگو با وبسایت «شبکه شرق» از بی‌خبری درباره وضعیت فرزندش از جمله اتهامات وارده، محل نگهداری و نهاد بازداشت‌کننده انتقاد کرده است. مادر جلوه جواهری گفته است که بجز یک تماس تلفنی، هیچ اطلاعی از وضعیت دخترش و حال او ندارد.

جلوه جواهری مبتلا به آرتروز شدید دست و فروغ سمیع‌نیا مبتلا به دیابت است و عدم دسترسی آنها به دارو بر نگرانی خانواده‌ها افزوده است.

هشت روز پس از بازداشت این کنشگران مدنی، وبسایت «حکایت گیلان» گزارش داد که واحده خوش سیرت و نگین رضایی، دو تن از بازداشت‌شدگان، با سپردن وثیقه آزاد شده و مقامات قضایی ادعا کرده‌اند که برای هشت کنشگر دیگر نیز قرار وثیقه صادر خواهد شد.

زهرا دادرس، زهره دادرس، نگین رضایی، متین یزدانی، فروغ سمیع‌نیا، جلوه جواهری، یاسمین حشدری، شیوا‌ شاه‌سیاه، هومن طاهری، واحده خوش‌سیرت و سارا جهانی فعالان بازداشت‌شده در استان گیلان هستند. این افراد روز چهارشنبه ۲۵ امرداد ۱۴۰۲ در یک عملیات ویژه وزارت اطلاعات، به طور همزمان در چند شهر استان گیلان بازداشت شدند.

تعدادی از این فعالان در جریان اعتراضات سال گذشته نیز بازداشت و پیش از آنهم در ارتباط با فعالیت در حوزه‌ی حقوق زنان متحمل حبس شده بودند.

پس از بازداشت این افراد، وزارت اطلاعات در بیانیه‌ای اتهاماتی سنگین را درباره آنها مطرح کرد. در این اطلاعیه آمده بود: «این افراد که سابقه فعالیت‌های ضدامنیتی متعددی در اغتشاشات سال گذشته را دارند، با شناسایی و گردآوردن دیگر افراد سابقه‌‌دار در آن وقایع و فریب تعدادی از جوانان و متشکل نمودن آنها، در حال فراهم آوردن مقدمات اغتشاش و ناامنی در سطح استان گیلان و برخی شهرستان‌های استان کردستان بودند.»

در این اطلاعیه افزوده شده بود که دو نفر از اعضای این تیم که رهبری آنها را به عهده داشتند «در دوره­‌های براندازی نرم که توسط سرویس‌‌های اطلاعاتی دشمن در خارج از کشور برگزار شده آموزش دیده و پس از مراجعت به کشور، ضمن حفظ ارتباط با برگزارکنندگان شناخته شده‌ دوره‌‌ها، مبالغ قابل توجهی پول در پوشش کمک به خانواده‌ی آسیب‌دیدگان وقایع سال گذشته دریافت کردند.»

عوامل وزارت اطلاعات در استان گیلان مدعی‌ شده بودند این افراد بخش اندکی از پول دریافتی را خرج خانواده آسیب‌دیدگان کرند و محل هزینه‌ی مابقی وجوه دریافتی وضعیت نامشخصی دارد که در دست بررسی است!

یکی دیگر از اتهامات این افراد ارتباط با شبکه «ایران اینترنشنال» اعلام شده بود. بر اساس بند آخر این اطلاعیه «اعضای گروه با فراخوان تعدادی از مرتبطین خود در زمان‌ها و مکان‌های مشخص شده و انجام رفتارهای هنجارشکن، از آن صحنه‌ها فیلمبرداری کرده و تصاویر تهیه شده را به رسانه‌های معاند ارسال می‌‌کردند.»

از دیگر موارد اتهامی این افراد برقراری ارتباط با خانواده جانباختگان افرادی است که در اعتراضات سال ۱۴۰۱ جان باخته‌اند. اداره اطلاعات گیلان مدعی شده آنها افرادی را که بستگان خود را از دست داده‌اند تحریک می‌کردند.

در پی بازداشت این افراد، شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران با انتشار بیانیه‌ای بازداشت‌ها را محکوم کرد و نوشت: «حاکمیت نیز واقف است که این داستان‌پردازی‌های بی‌اساس هیچ مبنایی در جهان واقع و هیچ تاثیری در اراده‌ی نیروهای معترض ندارد. نیز بر همگان روشن شده است که این سناریوسازی‌ها مطلقا هیچ مخاطبی در سطح جامعه ندارد و هیچ عقل سلیمی این داستان‌های جن و پری سناریونویس‌های کم‌هوش و غیرخلاق نهادهای امنیتی را باور ندارد.»

صدها کنشگر مدنی نیز در بیانیه‌ای بازداشت جمعی از فعالان حقوق زنان و فعالین سیاسی در گیلان را تکرار سناریوهای وزارت اطلاعات و رسانه‌های وابسته به نهادهای امنیتی خوانده و خاطرنشان کردند این بازداشت‌ها «به وضوح از هراس نزدیک‌شدن به سالگرد خیزش ژینا نشات می‌گیرد و با هدف انتقام‌جویی علیه خیزش درون‌زای «زن، زندگی، آزادی» ادامه دارد.»

برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۳۱ اگوست ۲۰۲۳