زر امیرابراهیمی و گای نتیو، دو کارگردان ایرانی و اسرائیلی فیلم «تاتامی» به رویترز گفتند که برای مقابله با هرگونه مداخله نیروهای اطلاعاتی-امنیتی جمهوری‌اسلامی ایران در روند ساخت فیلم، آن را مخفیانه فیلمبرداری کردند.
«تاتامی»، فیلمی با محوریت رقابت‌های قهرمانی جودو، شنبه، دوم سپتامبر، در جشنواره فیلم ونیز به نمایش درآمد و با تشویق تماشاگران و منتقدان مواجه شد. این فیلم داستان یک روز رقابت جودوکار زن ایرانی را با نقش‌آفرینی آرین مندی، بازیگر آمریکایی فارسی‌زبان را روایت می‌کند که به او دستور داده شده برای پرهیز از رقابت با ورزشکار اسرائیلی خود را به مصدومیت بزند.
ماجرای این فیلم، برگرفته از اتفاقات سال‌های اخیر برای بسیاری از ورزشکاران ایرانی است؛ روایت یک قهرمان جودو از ایران که به دلیل ممانعت از مسابقه احتمالی با رقیب اسرائیلی، مصدومیت را بهانه می‌کند.
این داستان از رخدادهای زندگی سعید ملایی، قهرمان پیشین جودو جهان، الهام گرفته است.
ملایی بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ برترین جودوکار ایرانی واز بخت‌‌های اصلی قهرمانی جهان در تمامی رقابت‌ها بود.
او که بخت اول کسب مدال طلای جهان بود، جودوکار جهانی در رده‌بندی خودش به‌شمار می‌رفت، اما در مسابقات قهرمانی جهان در ۲۰۱۹ برای روبه‌رو نشدن و روی سکو نرفتن با نماینده اسرائیل، خودخواسته از حریفانش شکست خورد.
فدراسیون جهانی جودو هم پس از این رویداد، فدراسیون جودو ایران را از شرکت در مسابقات جهانی محروم کرد. فدراسیون بین‌المللی جودو در سال ۲۰۲۱ به دلیل فشار جمهوری اسلامی بر ورزشکاران برای رو در رو نشدن با حریفان اسرائیلی، محرومیت چهارساله برای ایران در نظر گرفت.
ملایی پس از این رویداد سرشکسته شد و به آلمان مهاجرت و در آنجا درخواست پناهندگی کرد. آلمان با درخواست پناهندگی او موافقت کرد، اما نهایتا ملایی از سال ۲۰۲۰ به عضویت تیم ملی جودو مغولستان درآمد.
زر امیرابراهیمی پس از انتشار یک ویدیوی خصوصی از او در سال ۲۰۰۸ از ایران خارج شد و به فعالیت در زمینه سینما و بازیگری ادامه داد. او در سال ۲۰۲۲، جایزه بهترین هنرپیشه فستیوال کن را از آن خود کرد.
امیرابراهیمی به رویترز گفت که باتوجه به پیامدهای احتمالی ساخت این فیلم، پیش از پذیرش پیشنهاد نتیو باید درباره آن فکر می‌کرد.
او به رویترز گفت: «چیزی که درباره دولت ایران یاد گرفته‌ام این است که تا وقتی بترسید، می‌توانند شما را بازداشت کنند، بکشند و برای شما دردسر درست کنند. اما وقتی که دیگر نترسید، اوضاع خوب خواهد بود.»
گرجستان سالانه میزبان شمار قابل توجهی از ایران است و عوامل فیلم هراس و دلهره زیادی از مداخله نیروهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران در جریان ساخت فیلم داشتند.
دو کارگردان فیلم به رویترز گفتند که برای تامین امنیت و جلب توجه نکردن، هیچ‌یک از بازیگران و عوامل فیلم در هتل‌های محل اقامت به فارسی یا عبری سخن نمی‌گفتند.
زر امیرابراهیمی در این فیلم نقش‌آفرینی هم کرده است. او به رویترز میگوید: «می‌دانستم که ایرانی‌های زیادی در گرجستان حضور دارند، بنابراین سعی می‌کردیم روند تهیه و تولید فیلم را مخفی نگاه داریم.»
گای نتیو که فیلم پیشین او، «گلدا»، در بخش مسابقه جشنواره برلین حضورداشت، میگوید: «کارمان مخفیانه بود، زیرا می‌دانستیم که ساخت فیلم می‌تواند خطرناک باشد.»
جمهوری اسلامی ایران، اسرائیل را به‌رسمیت نمی‌شناسد و در همین راستا، اجازه نمی‌دهد ورزشکاران ایرانی با همتایان اسرائیلی خود رقابت کنند.
این فیلم سیاه‌وسفید است و با استفاده از فرمت فشرده ۴.۳، مانند برنامه‌های تلویزیونی قدیمی، فیلمبرداری شده است.
نتیو در این زمینه گفت: «این زنان در دنیایی سیاه و سفید زندگی می‌کنند. هیچ رنگی وجود ندارد. این جعبه یک جهان تنگ و محصور است که در آن زندگی می‌کنند و به همین دلیل است که می‌خواهند آن را بشکنند. آنها آزادی می‌خواهند.»
نتیو در این مصاحبه گفت که به زر امیرابراهیمی کمک کرده است تا مخفیانه از اسرائیل دیدار کند.
امیرابراهیمی درباره این دیدار به رویترز گفت: «[این دیدار را] دوست داشتم. ما، ایرانی‌ها و اسرائیلی‌ها، می‌توانستیم از یک ملت، از یک خانواده باشیم. ما شباهت‌های بسیاری داریم.»
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی،۴ سپتامبر ۲۰۲۳