اشتهای چین، بزرگترین واردکننده نفت جهان، برای واردات نفت ایران بیشتر شده است. در واقع پس از تمدید کاهش عرضه نفت توسط عربستان و روسیه که باعث افزایش قیمت جهانی این محصول شد، پکن واردات از ایران را افزایش داده است. به این ترتیب تهران باوجود تحریمهای آمریکا، درحال افزایش تولید و صادرات نفت خود است.
به گزارش رویترز اگرچه برخی از پالایشگاههای کوچک و مستقل چین نفت ایران را با تخفیف ذخیره میکنند، اما پالایشگاههای بزرگ دولتی همچنان دور ایستادهاند و نفت ایران را نمیخرند.
دادههای شرکتهای «افجیای» و «ورتکسا» نشان میدهد که صادرات نفت خام ایران با حدود ۱.۵ میلیون بشکه در روز به بالاترین حد خود در بیش از ۴ سال گذشته رسیده و بیش از ۸۰ درصد آن به چین ارسال میشود.
افزایش صادرات نفت ایران در زمانی اتفاق میافتد که واشنگتن و تهران در حال مذاکره بر سر مبادله زندانیان و راههایی برای آزاد کردن سرمایههای بلوکه شده ایران در خارج از کشور هستند. از همین رو هم برخی از تاجران گمانه زنیهایی درباره کاهش تحریمهای آمریکا برای نفت ایران مطرح کردهاند.
ایمان ناصری، مدیرعامل شرکت «افجیای» میگوید: «فکر میکنم به ایرانیها تایید نانوشتهای داده شده … تا زمانی که خریداران نفت خام درگیر مذاکرات غیررسمی هستند، تحریمهای بیشتری علیه آنها اعمال نخواهد شد.»
او افزود که اگر قیمتها پایین بماند، واردات نفت خام چین از ایران ممکن است به ۲۰۰ هزار بشکه دیگر در روز افزایش یابد و به این ترتیب از حدود ۱.۲ میلیون بشکه در روز به ۱.۳ میلیون بشکه برسد. اگرچه ممکن است با محدودیتهای ریسک پذیری و پرداخت خریداران، افزایش واردات محدود شود.
یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا نیز به رویترز گفت که این کشور به اجرای تحریمها علیه صنایع نفت و پتروشیمی ایران ادامه میدهد و دور زدن تحریمهای ایران پرهزینه است. او ادامه داد: «جمهوری اسلامی برای نفتی که میتواند بفروشد، تنها بخش ناچیزی از قیمت بازار را دریافت میکند.»
این مقام مسئول ادامه داد که شرکتهای دولتی چین واردات و پالایش نفت ایران را از سر نگرفتهاند زیرا تحریمهای آمریکا و تهدید تحریمهای ثانویه همچنان یک عامل بازدارنده است. با این حال، چین مدتهاست که خواستار لغو تحریمها علیه ایران است.
بنا بر گزارش رویترز، ایران در روز حدود ۲ میلیون بشکه نفت خام و میعانات گازی و محصولات دیگر صادر میکند. تولید نفت ایران به نزدیک ۳.۶ میلیون بشکه در روز افزایش یافته و به گفته برخی افراد آگاه، این میزان به حدود ۴ میلیون بشکه در روز رسیده است.
دادههای رسمی چین به ندرت اطلاعاتی از واردات نفت خام ایران منتشر میکنند و معمولا این محمولهها از مالزی، عمان یا سایر کشورهای خاورمیانه ثبت میشود.
تحلیلگران میگویند اقدامات محدود ایران برای کاهش سرعت تولید اورانیوم نزدیک به سطح تسلیحاتی ممکن است به کاهش تنش با آمریکا کمک کند، اما تا قبل از انتخابات آمریکا در سال ۲۰۲۴ میلادی هیچ پیشرفت قابل توجهی برای توافق هستهای وجود نخواهد داشت.
بازرگانان و تحلیلگران میگویند که در چین، نفت خام ایران تنها توسط پالایشگاههای مستقل در مقیاس کوچک خریداری میشود.
به گفته آنها پالایشگاههای دولتی و پالایشگاههای خصوصی بزرگ از زمان اعمال مجدد تحریمهای آمریکا در سال ۲۰۱۹ میلادی از واردات نفت خام ایران خودداری کردهاند.
منابع تجاری معتقدند که دهها پالایشگاه که فریب تخفیفهای شدید را خوردهاند، بخش عمدهای از خوراک خود را از کشورهای تحریمشده توسط غرب مانند ایران، روسیه و ونزوئلا و از طریق واسطهها تامین میکنند.
با این حال، تعداد انگشت شماری از پالایشگاههای کوچک چین که به فناوری غربی متکی هستند یا با سایر تامین کنندگان قرارداد دارند، از خرید نفت ایران اجتناب میکنند. یک منبع تجاری در شاندونگ چین نیز میگوید: «پالایشگاههای کوچک حساس به قیمت، با گران شدن نفت خام روسیه به سمت ایران میروند.»
به گفته معامله گران، نفت سبک خط لوله نفت سیبری شرقی-اقیانوس آرام روسیه (ESPO) آخرین بار در اوایل سپتامبر حدود ۵۰ سنت در هر بشکه ارزانتر از نفت برنت معامله شد. در حالی که متوسط قیمت نفت ترش اورال روسیه با تخفیفی حدود ۱.۵ دلاری نسبت به برنت به فروش رسید.
در مقابل، گریدهای نفت سبک و سنگین ایران به ترتیب با تخفیفهای گسترده حدود ۱۳ دلار در هر بشکه و نزدیک به ۲۰ دلار در هر بشکه براساس تاریخ تحویل آنها معامله میشود.
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۳