رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه گفت که این کشور با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در جریان سفرش به آنکارا، در مورد افزایش تعداد روزانه کامیونهای کمکرسان به غزه به توافق رسید.
اردوغان روز جمعه در بازگشت از ازبکستان به خبرنگاران گفت که این تعداد به دستکم ۵۰۰ کامیون افزایش یافته است.
او افزود که آقای بلینکن در جریان گفتوگو با هاکان فیدان همتای ترکیهای خود «رویکرد مثبتی» را در این زمینه اتخاذ کرد.
رئیسجمهور ترکیه ادامه داد که این کشور با همکاری سایر کشورها برای تهیه آمبولانس، غذا، آب و دارو به غزه اقدامات لازم را انجام خواهد داد.
او گفت ترکیه زمینههای لازم را برای انتقال مجروحان فلسطینی و بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن از غزه به بیمارستانهای خود برای درمان را فراهم کرده است.
اردوغان افزود ترکیه تلاش خواهد کرد تا فشار بر اسرائیل را افزایش دهد تا اطمینان حاصل شود که فلسطینیان زخمی از غزه خارج خواهند شد.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی که حکومت او حامی گروه افراطی حماس است، مدعی شده که گسترش جنگ غزه امری «اجتنابناپذیر» است.
او این سخنان را در پنجشنبهشب ۱۸ آبان در گفتوگوی تلفنی با همتای قطری خود، محمد بنعبدالرحمن آلثانی، بیان و ادعا کرده که دلیل این عقیده او، ارتکاب «خشونت» اسرائیل علیه غیرنظامیان در غزه است.
اسرائیل در پی حمله هزاران تن از اعضای مسلح حماس به مردم خود در جنوب این کشور، که حدود یک هزار و ۵۰۰ کشته و خساراتی سنگین در دهها شهرک برجای گذاشت، جنگ علیه حماس را در غزه آغاز کرد.
از آغاز جنگ جاری حسین امیرعبداللهیان در دو سفر به دوحه نیز با همتای قطری خود دیدار کرده بود.
با این حال، گفتوگوی تلفنی وزیر خارجه قطر با همتای ایرانیاش ساعاتی پس از نشست مشترک رؤسای سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا و موساد اسرائیل با سران قطر انجام شده است.
رسانههای اسرائیل گفته بودند که مذاکرات داوید برنئا، رئیس موساد با ویلیام برنز، رئیس سیآیای و سران قطر در روز پنجشنبه حول سرنوشت اسرائیلیها و خارجیهایی بوده که گروه تندروی حماس در روز ۱۵ مهر به غزه ربود و آنها را مخفی کرده است.
قطر محل زندگی اسماعیل هنیه و شمار دیگری از رهبران حماس است که ساکن دوحه هستند. اسماعیل هنیه هفته گذشته با سفر به تهران با علی خامنهای دیدار و پیش از آن نیز دوبار از آغاز این بحران با حسین امیرعبداللهیان ملاقات کرد.
ارتش اسرائیل اعلام کرد نظامیانش که از دو هفته پیش در بخش زمینی عملیات در داخل غزه مشارکت دارند، در بامداد روز جمعه ۱۹ آبان با هدایت نیروهای سازمان اطلاعات نظامی، «شماری از تروریستهای واحد “نخبه” حماس را که در کشتار (در روز ۱۵ مهر) دست داشتند، از بین بردند».
این گزارش افزود: در این عملیات «احمد موسی، یک فرمانده از واحد “نخبه” و عمر الهندی، فرمانده یک جوخه حماس مستقر در بخش غربی جبالیا در غزه از پای درآمدند».
براساس این گزارش، احمد موسی در حملات ماه گذشته به مردم و نیروهای اسرائیلی در منطقه ساحلی «زیکیم» و «یفتاح» دست داشت و در روزهای گذشته نیز یک رشته فعالیت تهاجمی علیه نیروهای اسرائیلی را در بخش غربی جبالیا هدایت کرده بود.
شاخه نظامی حماس نیروهای کارآزموده خود را که در حملات سازماندهی شده روز ۱۵ مهر به اسرائیل دست داشتند، واحد «نخبهها» مینامید.
ارتش اسرائیل همچنین روز جمعه اعلام کرد که نیروهایش در داخل غزه با همکاری شباک، سازمان امنیت داخلی و «امان»، سازمان اطلاعات نظامی ارتش، محمد کحلوت، فرمانده یک «واحد تروریستی حماس» را از بین بردند.
نهاد سخنگوی ارتش اسرائیل در این گزارش فیلمهایی را نیز از کشف یک کانتینر از موشکاندازهای گروه افراطی حماس را در منطقه ساحلی غزه ، منتشر کرد. نیروهای چترباز اسرائیلی در عملیات کشف این تسلیحات حماس مشارکت داشتهاند.
یکی از نیروهای اسرائیلی در فیلم بالا میگوید: «ما در ساحل دریا کانتینر حامل موشکانداز را که از لانچرها آماده شلیک بوده، یافتهایم.»
سازمان ملل متحد در گزارشی درباره وضعیت اقتصادی در سرزمینهای فلسطینی اعلام کرد که تولید ناخالص داخلی در این سرزمینها طی یک ماه گذشته کاهش یافته و صدها هزار نفر فقیر شدند.
بر اساس این گزارش، طی این مدت میزان تولید ناخالص داخلی در کرانه باختری رود اردن و غزه چهار درصد کاهش یافته و بیش از چهارصد هزار نفر نیز در این منطقه در فقر فرو رفتند.
این ارزیابی روز پنجشنبه توسط برنامه توسعه سازمان ملل و کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل برای غرب آسیا منتشر شد و اولین گزارش سازمان ملل درباره تأثیر مخرب این درگیری در مورد فلسطینیان است.
این میزان از تاثیرات منفی اقتصادی پیشتر در جنگهای سوریه و اوکراین نیز دیده نشده است.
اعضای گروه افراطی حماس که از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا گروه تروریستی به شمار میروند، روز هفتم اکتبر در حملهای به اسرائیل بیش از ۱۴۰۰ نفر را کشتند و حدود ۲۴۰ نفر دیگر را به گروگان گرفتند.
از آن زمان به بعد، بیش از دو سوم جمعیت ۲.۳ میلیون نفری غزه به دلیل حملات اسرائیل خانههای خود را ترک کردهاند.
بر اساس آخرین آمار وزارت بهداشت غزه، بیش از ۱۰ هزار و ۸۰۰ فلسطینی در این مدت کشته شدهاند.
با گذشت ۳۵ روز از آغاز حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل که اعلان جنگ این کشور علیه آن گروه در غزه را در پی آورد، رهبران اسرائیل معتقدند که یحیی سنوار، رهبر داخلی حماس در باریکه غزه، «هنوز در این منطقه است و فرصت فرار نیافته است».
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، بامداد جمعه ۱۹ آبان به شبکه فاکسنیوز گفت «سنوار و رهبری حماس هنوز آنجا است (تونلهای زیرزمینی غزه)».
رسانههای اسرائیل روز پنجشنبه عکسی از یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، را نشان دادند که با حضور در داخل غزه، در مکانی در حال رایزنی با نظامیان است که دو عکس یحیی سنوار و یکی از برادران او که وی نیز از فرماندهان گروه تندروی حماس است، در آن اتاق قرار داشت.
یک روز پیش از آن نیز، آقای گالانت گفت یحیی سنوار در تونلها است و فرماندهان گروه خود را به «کشتن» میدهد. او افزود که ارتباط سنوار با فرماندهانش قطع شده و او از بیم جان خود و جلوگیری از احتمال شناسایی محل اختفایش، با فرماندهان ارشد خود نیز «قطع رابطه» کرده است.
اسرائیل معتقد است که بخشی از سران اصلی حماس در زیرزمین بیمارستان «شفا» و بیمارستانهای دیگر در غزه پنهان هستند.
اسرائیل یحیی سنوار را به عنوان مغز متفکر و طراح حمله روز ۱۵ مهر اعضای آن سازمان به شهرکها و کیبوتصهای زیادی در جنوب اسرائیل معرفی کرده است.
یحیی سنوار سالها در زندان اسرائیل بود و در معاملهای بین حماس و اسرائیل برسر رهایی گیلعاد شالیط، سرباز اسرائیلی که ۵ سال و نیم گروگان حماس بود، همراه با بیش از یک هزار و ۱۰۰ زندانی امنیتی دیگر آزاد شد. شمار زیادی از آن زندانیان فلسطینی آزاد شده از زندان اسرائیل در سالهای بعد به کادر رهبری سیاسی و نظامی حماس رسیدند.
اسرائیل در دو هفته عملیات زمینی خود در غزه شماری از تونلهای ایجاد شده از سوی حماس را یافته و منهدم کرده است اما تأکید دارد که این دهانههای کشف شده هنوز در مقایسه با شهر زیرزمینی که این گروه افراطی در طول سالها در اعماق زمین در غزه ایجاد کرده، اندک است.
در پی یک حمله جدید به سوریه در بامداد جمعه ۱۹ آبان، رسانههای اسرائیل اعلام کردند که این حمله واکنش این کشور به یک مورد حمله پهپادی روز گذشته به بندر ایلات در جنوب اسرائیل بوده است.
پهپاد یادشده ظهر روز پنحشنبه به بام ساختمان یک مدرسه اصابت و خساراتی وارد کرد. در زمان اصابت پهپاد شماری از کودکان در سن کودکستان و چند دانشآموز ابتدایی در طبقات پایینی ساختمان بودند، اما کسی از آنها آسیب ندید. مدرسه بلافاصله تعطیل و کودکان تخلیه شدند. ابتدا احتمال داده شده بود که پهپاد از سواحل یمن برخاسته بود.
براساس این گزارش، ارتش اسرائیل گروهی را که عامل پرتاب این حمله پهپادی بود، مستقر در سوریه تشخیص داده و به آن حمله کرده است.
سخنگوی ارتش اسرائیل روز جمعه گفت، حکومت سوریه مسئول هر تحرک تروریستی است که از خاک آن کشور علیه اسرائیل انجام میشود و اسرائیل «قاطعانه و با شدت تمام» به هر تلاش برای لطمه زدن به خود، واکنش نشان خواهد داد.
اسرائیل جزییات حمله را اعلام نکرد و سوریه در برابر آن سکوت کرده است.
هنوز مشخص نیست که گروه یادشده مستقر در سوریه پهپاد را از چه نقطهای به سوی بندر ایلات روانه کرده بود.
در ادامه حملاتی که یهودستیزانه توصیف شده و از هنگام حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل شدت گرفته، روز پنجشنبه یک مدرسه دیگر یهودی در شهر مونترال کانادا هدف حمله مسلحانه قرار گرفت.
پلیس گفت زمان حمله به مدرسه، ساعت تدریس و برگزاری کلاس نبود، اما کارکنان مدرسه، تعدادی از گلولههای شلیکشده را به روی دیوار ساختمان مشاهده کردند.
یک روز پیش از آن نیز تیراندازی مشابهی به این مدرسه صورت گرفته و دو تن زخمی شده بودند.
جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، با محکوم کردن موارد یهودستیزی که در این کشور شدت گرفته، گفت مردم کانادا اقدامات خشونتبار ضد یهود را بهشدت محکوم میکنند.
آقای ترودو افزود که «یهودستیزی، اسلامهراسی و صحنههایی مانند آنچه که در دانشگاه کنکوردیا دیدیم، یا شلیک گلوله به مدارس یهودیان، غیرقابل قبول است».
اشاره او به یک سری برخوردهای تند از سوی دانشجویان هوادار فلسطینیان به دانشجویان یهودی در دانشگاه یادشده بود.
تیراندازی در مونترال تازهترین مورد از حملات یهودستیزانه در کشورهای غربی از آغاز حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل است که جنگ این کشور علیه حماس در غزه را در پی آورد. کانادا مانند آمریکا و اروپا، استرالیا، بریتانیا و ژاپن حماس را گروه تروریستی توصیف کرده است.
در روزهای گذشته یک زن یهودی در شهر لیون فرانسه با چاقو مورد حمله قرار گرفت و در جریان تظاهرات حمایت از فلسطینیان در لسآنجلس، پل کسلر، یک یهودی آمریکایی ۶۹ ساله بهشدت زخمی شد و در بیمارستان جان باخت.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، روز پنجشنبه گفت که کشورش به دنبال تسخیر، اشغال یا حکومت بر غزه پس از جنگ علیه حماس نیست، اما برای جلوگیری از تهدیدهای شبهنظامیان لازم است که یک «نیروی قابل اطمینان» وارد نوار غزه بشود.
اظهارات این هفته نتانیاهو که گفته بود اسرائیل برای مدت زمانی نامعلوم مسئولیت امنیت غزه را بر عهده خواهد گرفت، با مخالفت ایالات متحده، متحد اصلی اسرائیل، مواجه شد. واشینگتن تاکید داشته است که با اشغال غزه پس از جنگ اسرائیل علیه حماس مخالف است.
نتانیاهو در مصاحبهای با شبکه تلویزیونی فاکس نیوز گفت: «ما به دنبال تسخیر غزه نیستیم. دنبال اشغال غزه نیستیم، و نمیخواهیم بر غزه حکومت کنیم.»
وی اظهار داشت که لازم است یک حکومت غیرنظامی در غزه شکل بگیرد اما اسرائیل باید مطمئن شود که حملاتی نظیر حملات روز هفتم اکتبر دیگر اتفاق نخواهد افتاد.
نخست وزیر اسرائیل گفت: «بنابراین، ما مجبوریم یک نیروی قابل اطمینان داشته باشیم که در صورت لزوم وارد غزه بشود و قاتلان را بکشد، چون این امر باعث جلوگیری از ظهور دوباره گروههایی مثل حماس میشود.»
وی افزود، پس از جنگ آنچه میخواهیم ببینیم «غزه غیرنظامیشده و غیرافراطی و بازسازیشده» است.
یک گروه مدافع حقوق شهروندان عربِ اسرائیل میگوید شش تن از رهبران برجسته فلسطینی در اسرائیل در حالی که عازم پیوستن به تجمعی اعتراضی علیه جنگ در نوار غزه بودهاند، بازداشت شدهاند.
بازداشتشدگان شامل محمد برکه، از قانونگذاران سابق و رئیس کمیته عالی پیگیری امور شهروندان عرب و دو قانونگذار سابق دیگر به نامهای حنین الزعبی و سامی ابو شهده هستند.
پلیس اسرائیل در بیانیهای اعلام کرد که تجمع اعتراضی در شهر ناصریه «مستعد تبدیل شدن به شورش و به زیان خیر عمومی» بوده است. پلیس اسرائیل اخیرا برگزاری تجمعات اعتراضی ضدجنگ را بهکل ممنوع کرده است.
سازمان عادله که از گروههای مدافع حقوق شهروندان عربِ اسرائیل به شمار میرود، میگوید آقای برکه توسط ماشین پلیسی که آرم پلیس نداشته، تعقیب و سپس بازداشت شده و تحت بازجویی قرار گرفته است. او خود در روز چهارشنبه به پلیس اطلاع داده بود که کمیته او قصد برگزاری تجمعی اعتراضی با حضور کمتر از پنجاه نفر را دارد و بنابراین طبق قوانین اسرائیل، نیازی به مجوز نخواهد داشت.
سازمان عادله، بازداشت محمد برکه را غیرقانونی خواند و آن را نشانه سیاستی دانست که هدف از آن، «خاموش کردن هر صدای مخالفی و سرکوب آزادی تجمعات اعتراضی شهروندان عرب فلسطینیِ اسرائیل» است.
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه، از اسرائیل خواست از غیرنظامیان در غزه محافظت کند و درخواست خود برای وقفهای بشردوستانه در جنگ را که امکان کمکرسانی به افراد نیازمند در غزه را فراهم کند، تکرار کرد.
آقای مکرون روز پنجشنبه ۱۸ آبان در همایش کمکرسانی به غزه در پاریس گفت: «تمام جانها به یک اندازه ارزش دارند.» و افزود، مبارزه با تروریسم «هرگز بدون رعایت قواعد آن، محقق نمیشود» و محافظت از غیرنظامیان امری است که «جای بحث ندارد».
او همچنین گفت، حماس با حمله به اسرائیل در روز هفتم اکتبر، «مسئول تبعات هولناک آن برای فلسطینیان بوده است» و یک بار دیگر از حق اسرائیل برای دفاع از خود، حمایت کرد.
مقاماتی از کشورهای غربی، عربی، سازمان ملل و سازمانهای غیردولتی، هماکنون در همایشی در پاریس با هدف کمکرسانی فوری به غیرنظامیان در نوار غزه حضور یافتهاند. به گفته دفتر ریاستجمهوری فرانسه، مقامات اسرائیلی در این همایش شرکت نکردهاند.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۱۰ نوامبر ۲۰۲۳