در حالی که مرکز آمار ایران نرخ تورم مهر ۱۴۰۲ را حدود ۳۹ درصد اعلام کرده بود، تازهترین گزارش بانک مرکزی ایران به قوه قضاییه نشان میدهد که شاخص تورم در مهر امسال ۵۴.۸ درصد بوده که بالاترین رقم در ۲۲ ماه گذشته است.
بانک مرکزی در سال ۱۴۰۲ انتشار دادههای مربوط به شاخص قیمت مصرفکننده را متوقف کرد. مرکز آمار نیز با تاخیرهای معنادار این شاخصها را بهصورت ماهانه منتشر میکرد تا تغییرات آنها نسبت به سالهای گذشته محسوس نباشد.
تغییرات مربوط به شاخص قیمت مصرفکننده طی یک سال نسبت به دوره مشابه سال قبل، تورم سالانه را نشان میدهد. ارزیابی این شاخص از آن جهت اهمیت دارد که حافظه تورمی بیشتری را شامل میشود.
مرکز آمار ایران در ماههای ابتدایی سال ۱۴۰۲ سال پایه در ارزیابیهای تورمی را هم که سال ۱۳۹۵ بود، به سال ۱۴۰۰ تغییر داد تا با «عددسازیهای آماری» به کمک دولت ابراهیم رئیسی بشتابد و نرخ تورم را کاهشی جلوه دهد. اما اینک گزارش بانک مرکزی به قوه قضاییه آشکار میکند که قیمتها در مهر ۱۴۰۲ نسبت به سال پایه ۱۳۹۵ بالغ بر هزار درصد افزایش یافتهاند.
بانک مرکزی هر سال برای محاسبه مهریه، شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی را در جدولی با عنوان «شاخص محاسبه تاخیر تادیه» در اختیار قوه قضاییه قرار میدهد. بررسی این جدول که نسخهای از آن به رسانهها درز کرده است، سقوط معنادار قدرت خرید مردم و صعود فزاینده نرخ تورم را آشکار میکند.
در گزارش بانک مرکزی رشد ماهانه تورم نیز قابلتوجه است. این شاخص در مهرماه رشد ۳.۲ درصدی داشت و میزان تورم ماهانه در سه ماه اخیر نیز بالاتر از سه درصد بود.
رشد شاخص قیمت مصرفکننده در مهر ۱۴۰۲ نسبت به زمان مشابه در سال قبل از آن نیز نشان میدهد تورم نقطهبهنقطه هنوز بالاتر از ۵۰ درصد است. طبق دادههای این مرکز، تورم نقطهبهنقطه در مهرماه ۵۴.۳ درصد بود که با وجود کاهش ۱۴ واحد درصدی در ماههای امسال، همچنان بالا است.
در اولین ماه پاییز امسال تورم میانگین هم تقریبا معادل تورم نقطهبهنقطه بود و در بالاتر از مرز ۵۰ درصد قرار گرفت.
رشد معنادار نرخ تورم در هفتمین ماه از سالی که علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی آن را «مهار تورم و رشد تولید» نامیده است، از آشفتگی اقتصادی فزاینده در دولت سیزدهم حکایت دارد.
پیشتر مرکز آمار ایران نیز در گزارشی اعلام کرده بود که در مهرماه، نرخ تورم سالانه برای کل خانوارهای ایران از ۴۵ درصد فراتر رفته است.
هرچند گزارش مرکز آمار ایران میانگین ۴۵.۵ درصد را برای تورم سالانه مبنا قرار داده بود، دادههای این مرکز هم نشان میداد که مردم ایران دستکم در ۹ استان همدان، چهارمحال و بختیاری، کردستان، لرستان، اصفهان، کرمانشاه، خراسان شمالی، یزد و آذربایجان شرقی با تورم بالای ۵۰ درصد مواجه بودهاند و این نرخ در استان یزد بالغ بر ۵۶ درصد بوده است.
با وجود اینکه افزایش قیمتها نشانه آشکار شیب صعودی تورم در ایران است، ابراهیم رئیسی و همکارانش در دولت سیزدهم بهتناوب ادعای کاهش نرخ تورم را مطرح میکنند و مدعیاند که نرخ تورم تا پایان سال جاری به زیر ۳۰ درصد میرسد.
این ادعاها در حالی ادامه دارند که مردم تاثیر تورم و گرانیها را بهطور مستقیم در زندگیشان احساس میکنند. بررسی وضعیت معیشت ایرانیان از این حقیقت پرده برمیدارد که میلیونها نفر روزبهروز فقیرتر میشوند که در این میان، وضعیت کارگران و حداقلبگیران نگرانکنندهتر است.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۵ نوامبر ۲۰۲۳