اوایل آذرماه سال جاری، کلنگ ساخت یک مسجد ۱۴۰ مترمربعی در منطقه حفاظت‌شده محیط زیستی تنگ صیاد، واقع در استان چهارمحال و بختیاری، به زمین زده شد.
در این مراسم کلنگ‌زنی شماری از مسئولان دولتی و حکومتی از جمله معاون برنامه‌ریزی کشور، مدیرکل برنامه‌ریزی و بودجه سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای و امام جمعه شهرکرد حضور داشتند و بر آغاز سریع عملیات احداث مسجد تاکید کردند.
کلنگ آنان درست در نقطه‌ای به زمین خورد که از سال ۱۳۴۹ در فهرست مناطق حفاظت‌شده محیط زیستی ثبت است. حالا این نگرانی وجود دارد که پس از ساخت مسجد، ساخت‌وسازهای دیگری هم در منطقه ممنوعه تنگ صیاد شروع شود. اتفاقی که به نابودی گونه‌های جانوری این منطقه منجر خواهد شد و تنگ صیاد را که همواره در معرض تعرض شکارچیان است، با تهدیدهای بیشتری روبرو می‌کند.
روزنامه پیام ما روز چهارشنبه ششم دی‌ماه در گزارشی با عنوان «خطر ساخت‌وساز بیخ گوش تنگ صیاد»، به این موضوع پرداخت و از قول سعید یوسف‌پور، مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری، نوشت: «از نظر ما، مسیر قانونی اخذ مجوز طی نشده و اگر قرار است اتفاقی بیفتد، تصمیم‌گیری آن در سطح استان نیست.»
این مدیر دولتی همچنین تاکید کرد که باید در «سطوح بالاتر» یعنی شورای ساماندهی مناطق و شورای عالی محیط زیست درباره این موضوع تصمیم‌گیری شود که آیا می‌توان عرصه موردنظر را در اختیار سایر ارگان‌ها قرار داد یا خیر.
سخنان مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری به این معنا است که گروهی از مسئولان دولتی و حکومتی بدون مجوز سازمان حفاظت محیط زیست کلنگ احداث مسجد در عرصه‌ای محافظت‌شده را بر زمین زده‌اند و چنانچه شواهد نشان می‌دهد، تصمیم‌گیری درباره این موضوع از عهده سازمان حفاظت محیط زیست خارج شده است.
دنبال‌کنندگان احداث مسجد در منطقه تنگ صیاد نبود مسجد بین‌راهی در این منطقه یادآور می‌شوند و مدعی‌اند که چنین اقدامی لازم است اما فعالان محیط زیست می‌گویند به فرض اینکه سخنان آنان درست باشد، امکان جانمایی مسجد در نقطه دیگری غیر از منطقه حفاظت‌شده تنگ صیاد هم وجود دارد.
این نخستین بار نیست که افرادی نزدیک به حاکمیت در جمهوری اسلامی با عنوان احداث مسجد، کارخانه و سایر موارد به حریم مناطق حفاظت‌شده محیط زیستی تعرض می‌کنند. در بیشتر این موارد، مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست یا اصل مسئله را انکار می‌کنند یا با اذعان بر ناتوانی خود، می‌گویند که قدرت تصمیم‌گیری و دخالت ندارند.
در مورد خاص تعرض به حریم منطقه حفاظت‌شده تنگ صیاد، نیز مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری گفت: «ما تا جایی که بتوانیم تلاش می‌کنیم در مناطق چهارگانه ساخت‌وسازهایی خارج از پاسگاه محیط‌بانی اتفاق نیفتد، ولی اگر ضرورتی باشد، این در اختیار من و همکارانم در استان نیست. تصمیم‌ها باید در سطوح بالاتر گرفته و به ما ابلاغ شود.»
او همچنین تایید کرد که مداخله در حریم تنگ صیاد به ساخت یک مسجد محدود نخواهد شد و پس از آن ساخت‌وسازهای دیگری هم در این منطقه آغاز می‌شود. از سخنان این مقام دولتی چنین برمی‌آید که وزارت راه و شهرسازی اعتبار ساخت مسجد را تامین کرده و تنها چیزی که در این میان اهمیت ندارد، نگرانی فعالان محیط زیست است.
تنگ صیاد جزو مناطقی نیست که به‌تازگی جزو مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست ثبت شده باشد. شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید و شکار این منطقه را ابتدا در سال ۱۳۴۹ به‌عنوان «منطقه ممنوعه شکار و تیراندازی» معرفی کرد. سه سال پس از آن نیز شورای عالی محیط زیست عرصه ۲۷ هزار هکتاری تنگ صیاد را به «منطقه حفاظت‌شده» ارتقا داد. حدود پنج هزار و ۳۰۰ هکتار از این عرصه نیز در دهه ۷۰ پارک ملی شد.
به گفته سعید یوسف‌پور، تنگ صیاد به دلایل مختلف از جمله شکارهای پیاپی، خشکسالی و تنش‌های آب‌وهوایی تاکنون بیش از ۶۰ درصد گونه‌های سم‌دار را که در این منطقه می‌زیستند، از دست داده است و حالا با شروع ساخت‌وساز‌ها، خطرهای بیشتری نیز این منطقه را تهدید می‌کند.
شامگاه ۲۸ آذر بود که سه محیط‌بان تنگ صیاد در جریان درگیری چندین ساعته با شکارچیان مسلح زخمی و راهی بیمارستان شدند. آن‌طور که محیط‌بانان مجروح گفته‌اند، شکارچیان مسلح در آن شب یک بز وحشی را شکار کرده بودند.
منطقه کوهستانی تنگ صیاد در شهرستان فرخ‌‌شهر از توابع استان چهارمحال و بختیاری واقع است و تا شهرکرد حدود ۱۵ کیلومتر فاصله دارد.
تنگ صیاد سیزدهمین عرصه حفاظت‌شده و پناهگاه حیات وحش در فهرست یونسکو است و به دلیل وجود انواع گونه‌های جانوری از زیستگاه‌های مهم به شمار می‌رود. قوچ، میش وحشی، آهو، گرزه مار، گرگ، روباه، شغال، کفتار، پلنگ، کبک دری، تیهو و عقاب از گونه‌های مهم این زیستگاه طبیعی‌اند.
پوشش گیاهی این منطقه نیز شامل انواع گندمیان، گون، دم‌اسبیان، کنگر، ریواس، آویشن، بابونه، شاه‌تره، بارهنگ، رازیانه، خاکشیر، کاسنی، شیرین‌بیان، بادام‌کوهی، مو وحشی، انجیر و آلبالوی کوهی است.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۷ دسامبر ۲۰۲۳