محرم و ویرانی مساجد تاریخی ایران

بنیاد میراث پاسارگاد

هر ساله با شروع محرم مساجد تاریخی چند صد ساله سرزمین مان در شهرهای مختلف ایران، مورد هجوم جاهلانه مسئولینی قرار می گیرد که کمترین درکی از اهمیت میراث فرهنگی و تاریخی سرزمین مان ندارند. آن ها برای برپا ساختن مراسمی که بیش از آن که مراسمی مذهبی باشد، مراسمی سیاسی ست، در و دیوار مساجد مهم تاریخی را که برخی شان در فهرست میراث فرهنگی جهانی به ثبت رسیده اند با میخ و داربست و رنگ آمیزی ها و نصب بلندگوهای بد هیبت تخریب می کنند.

در پی انقلاب اسلامی هر ساله در ایام محرم ده ها باند صوتی در فضای داخل مساجد با میخ به دیوارها آویزان می شود. کاشی های تاریخی این مساجد که سال هاست مورد تحسین باستان شناسان بزرگ جهان بوده است بر اثر میخ یا داربست ها به شدت صدمه دیده است. و بدتر از همه صدای باندهای صوتی و ارتعاشات ناشی از آن ها باعث سست شدن و ترک خوردن بسیاری از کاشی های مساجدی چون مسجد شاه اصفهان شده است.

آن ها بدون توجه به این که هر بنای تاریخی اعم از مسجد یا کنشت و کلیسا متعلق به همه ی مردمان ایران است، تصور می کنند مساجد تاریخی ملک خصوصی آنهاست و بارها دیده شده که در آن ها تور والبیال می بندند تا  بچه ها در تعطیلات عزاداری برای خودشان تفریح کنند. و پس از روزهای عاشورا و تاسوعا تمامی فضای این محوطه های تاریخی و جهانی تبدیل به زباله دانی می شود.

بدترین وضعیت را در روزهای عزاداری محرم مساجد معروف و بزرگ اصفهان دارند. بر کاشی های زیبای رو به میدان نقش جهان مسجد شاه، و مسجد شیخ لطف الله جای میخ و چکش به چشم می خورد و بلندگوهایی که مدام در حال پخش نوحه و زاری هستند نشان از  حضور حکومتی دارند که جز ویرانی و گرفتن اشک و زاری از مردمان کاری نمی داند

مساجد شاه و شیخ لطف الله در دوران صفویه ساخته شده اند ولی بسیاری از باستانشناسان معتقدند که این مساجد بر بناهایی از دوران قبل از اسلام و به سبک بناهای دوران ساسانی ساخته شده است. بنای این مساجد و به ويژه کاشی کاری های آن ها به عنوان شاهکارهای استثنایی معماری ایرانی در نزد کارشناسان و معماران جهان شناخته شده است.

از شهرام صداقت ـ تهران

www.savepasargad.com