یک روزنامه چاپ تهران با اشاره به جریان خروج سرمایه از کشور، تاکید کرد که رکورد پنج سال اخیر ثبت شده است؛ در عین حال رسانهها از کاهش ارزش ریال و فرار مردم از داراییهای ریالی خبر میدهند.
روزنامه «هممیهن» در شماره امروز چهارشنبه ۲۳ اسفند ماه به آمار بانک مرکزی استناد کرده و نوشته است که حساب خالص سرمایه به منفی ۱۵ میلیارد و ۳۷۸ میلیون دلار در نیمه نخست سال جاری رسید که این عدد منفیترین تراز از سال ۱۳۹۷ تاکنون است.
در این گزارش تاکید شده که خالص حساب سرمایه در سالهای گذشته همواره منفی بوده که مفهوم آن خروج سرمایه بیشتر از ورود آن به کشور است.
لازم به ذکر است عدم ورود سرمایه به کشور میتواند ناشی از عوامل دیگر از جمله بلوکه شدن سرمایه به واسطه تحریمها باشد اما آنچه در ایران در حال رخ دادن است یک حرکت مشخص و معنادار و عدم بازگشت آگاهانه سرمایه است.
روزنامه هممیهن نیز به این موضوع اشاره دارد و تاکید کرده که شرایط اقتصادی و سیاسی در ایران به گونهای است که سرمایهگذاران میل به بازگرداندن سرمایه به ایران را ندارند.
این گزارش تاکید کرده که نااطمینانی سرمایهگذاران در اقتصاد باعث میل آنها به خارج کردن سرمایه شده و ترکیه در چند سال گذشته توانسته موفقیت قابل اعتنایی در جذب سرمایه ایرانیان به دست آورد.
آمار خرید ملک و تاسیس شرکت در ترکیه توسط ایرانیان و اجاره شمش طلا برای رفع تعهد ارزی از جمله شواهدی است که نشان میدهد سرمایهدار و سرمایهگذار ایرانی تمایلی برای حفظ داراییهای خود در ایران ندارد.
فرشاد مومنی، اقتصاددان و رئیس «موسسه دین و اقتصاد» در این رابطه به روزنامه هممیهن گفته است که «امواج خروج سرمایه انسانی و مادی در ایران بیش از هر چیز طی پنج سال گذشته تابع شوکهای ارزی بوده و شیوه شوکدرمانی که دولت فعلی بیپرواتر از دولتهای قبلی آن را دنبال میکند، به این موضوع دامن میزند.»
شرایط اقتصادی در ایران و نا امیدی نسبت به هر گونه گشایش در آن به جایی رسیده است که سرمایهگذاران خُرد نیز به دنبال راهی برای حفظ ارزش دارایی خود هستند.
روزنامه «دنیای اقتصاد» در شماره امروز خود در همین رابطه نوشته است که شاهد افزایش تمایل به نگهداری داراییهایی با قدرت نقدشوندگی بالا در مقابل داراییهای با درجه نقدشوندگی کمتر هستیم.
به نوشته این روزنامه طی ماههای ابتدایی سال تا مهرماه ۱۴۰۲، سهم پول نقد از کل نقدینگی با کاهش ۱/۷ درصدی مواجه بوده است.
این روزنامه نگاه تخصصی به این پدیده کرده و نوشته است که نااطمینانی اقتصادی در ایران، نهتنها به دلیل تحریمهای بینالمللی و نوسانات سیاسی بلکه به دلیل چالشهای داخلی نظیر تورم بالا، کسری بودجه، ناترازی بانکها، مسائل مربوط به صندوقهای بازنشستگی و ناپایداری ارزی، تاثیرات عمیق و گستردهای بر پایههای اقتصادی کشور گذاشته است.
بر همین اساس است که گزارش نویس نتیجه گرفته این نااطمینانی میتواند به طور قابلتوجهی بر انتخابهای مالی افراد تاثیر بگذارد و به طور خاص، باعث شود تا اعتماد به ریال به عنوان پول ملی کاهش یابد.
وبسایت «خبرآنلاین» نیز به گونهای دیگر موضوع بی اعتبار شدن ریال و تلاش مردم برای فرار از داراییهای ریالی را دیده است.
این وبسایت خبری تاکید کرده که به صورت میانگین بازار طلا طی ۱۲سال اخیر۵۰ برابر، قیمت ارز ۳۵ برابر، قیمت خودروی نمونهای ۴۳ برابر و قیمت مسکن بیش از ۳۰ برابر افزایش یافته است.
در کنار این بازارها، نرخ سپرده بانکی نیز مورد بررسی قرار گرفته که تنها حدود ۶ برابر طی مدت اخیر افزایش داشته است. اتفاقی که به نوشته این خبرگزاری توجیهی برای نگهداری حجم زیادی از ریال در بانکها یا در نزد مردم، بهخصوص به صورت بلندمدت باقی نمیگذارد.
برگفته ای از سایت صدای امریکا بخش فارسی، ۱۳ مارس۲۰۲۴