این گزارش نگاهی دارد به رویدادهای نخستین هفته نوروز برای جامعه معلولان ایران، که در ابتدای سال شاهد قطع یا تاخیر در پرداخت عیدی ۷۰۰ هزار تومانی دولت بودند.
نوروز برای همه یادآور شادمانی نیست، برای برخی یادآور تصادف‌های جاده‌ای است که برای همیشه مسیر زندگی آنان را تغییر داده است. از ۲۴ اسفند تا ۵ فروردین، دست‌کم ۴۱۷ نفر در تصادف‌های ایران جان باختند، ۱۱هزار و ۳۹۲ نفر مصدوم شدند و حدود ۱۵ درصد آنان – ۱۸۰۷ نفر – دچار معلولیت مادام‌العمر شدند.
پویا جامعه کوهی، نوجوان فعال حقوق معلولین در ایکس (توییتر سابق) نوشت: مسئولین محترم می‌بینید این بزرگواران رفته بودن مسافرت رفته بودن با خانواده هاشون خوش بگذرونن ولی … پس معلوم شد بین سلامتی و معلولیت فقط یک دقیقه فاصله است
دوم فروردین، روز جهانی اوتیسم و سندروم داون بود و در برخی شهرها مانند مشهد، برخی مکان‌ها به رنگ آبی نورپردازی شدند تا یادآور این بخش از جامعه کشور باشند.
سال ۱۴۰۲ در حالی پایان یافت که عیدی افراد معلول که معادل یک ماه کمک‌هزینه دولت – ۷۰۰ هزار تومان – است در زمان معین ده سال اخیر به حساب‌های آنان واریز نشد. جامعه معلولان در گذر این سال بر اعتراض به وضعیت کمبود برنامه و بودجه متمرکز بودند، از جمله اینکه مابه‌التفاوت نصف سال به حساب معلولان واریز نشده است.
دولت سال گذشته قرار بود ۴۰ درصد کمک‌هزینه افراد معلول را افزایش دهد اما سازمان برنامه و بودجه ۲۰ درصد افزایش را به آنها پرداخت کرد. این ۲۰ درصد تفاوت برای تقریباً نصف سال بدین‌شکل پرداخت نشده باقی ماند. به‌دنبال تاخیر یک هفته‌ای در پرداخت عیدی، «کمپین معلولان» در ایکس خطاب به رئیس سازمان برنامه و بودجه نوشت:
خواهشمند است نسبت به پرداخت معوقات بودجه‌ای سازمان بهزیستی دستور مقتضی صادر فرمایید. روا نیست محرومان و مستضعفان در این روزهای پایانی سال، بیش از این چشم انتظار حقوق ابتدای سال خود بمانند!
رویا بابایی، خبرنگار حوزه معلولان هم در ایکس نوشت: رئیس دولت محرومان عیدی مستضعفان راقطع کرد! امسال دولت رئیسی عیدی مددجویان کمیته امداد و بهزیستی که برابر یک ماه مستمری آنها (۷۰۰ هزار تومان) بود و از ۱۰ سال پیش هرسال پرداخت میشد را قطع کرد! وی سپس باحضور در قاب تلویزیون، ژست حمایتگرانه و دستگیری از محرومان گرفت!
بهروز مروتی، مدیر «کمپین معلولان» ۱۵ اسفند ۱۴۰۲ خبر از فجایع یک مرکز نگهداری افراد معلول، این‌بار در شهر کرج داد. توییت این کمپین همراه این ویدیو نوشته است: افشای موارد تعرض، تجاوز، ضرب و جرح و اخذ شهریه‌های نامتعارف در «مرکز نگهداری بیماران اعصاب و روان مردان مهرآفرین کرج» و درخواست پاسخگو کردن سازمان بهزیستی
افرادی که بر تخت‌های بدون ابر و پتو، روی فلز تخت خوابیده‌اند و… مروتی یادآور می‌شود این مرکز را سازمان بهزیستی مدیریت می‌کند و این تخلف‌ها را نه این سازمان، بلکه خانواده‌های افراد بستری به گوش او رسانده‌اند.
در آخرین روزهای سال، سازمان بهزیستی با انتشار بیانیه‌ای گفت که این مرکز پس از بارها تذکر، پلمپ شده است و پروانه فعالیت آن ابطال شده تا برای همیشه تعطیل شود.
انسیه خزعلی آخرین روزهای سال ۱۴۰۲ را در نیویورک گذراند و در سازمان ملل لاف این را زد که برنامه CBR بدل به «ابزاری توانمندسازی زنان معلول» شده است. تلگرام «کمپین معلولان» در واکنش نوشت: در حالی که روزی ستاد CBR به عنوان یکی از دفاتر تثبیت شده بهزیستی با ساختاری قوی فعالیت می‌کرد، در حال حاضر و در دوره قادری «ارباب تفاهم‌نامه‌ها و اعجاب تقدیرنامه‌ها» این ستاد به شدت ضعیف شده و تنها یک کارشناس تخصصی در آن باقی مانده است!
بودجه اختصاص یافته به این طرح به شدت ناچیز است؛ به طوری که برای هر پرونده فقط حدود ۱۵ هزار تومان بابت دستمزد تسهیلگران، مجریان و هزینه طرح در نظر گرفته شده که آن هم با تاخیرهای چندین ماهه پرداخت می‌شود.
تعداد تسهیلگران دارای معلولیت که مجریان آموزش دیده این طرح بودند، به طور قابل توجهی کاهش یافته و هیچ‌گونه بیمه‌ای برای آنها در نظر گرفته نشده است.
فقدان بانک اطلاعاتی دقیق و بهروز از خدمت‌گیرندگان و خدمت‌دهندگان، چالش دیگری است که گریبانگیر این طرح شده است.
بهزیستی علی‌رغم وعده‌های مکرر، هنوز نتوانسته جشن پوشش صد درصدی کشور توسط این برنامه را برگزار کند و آمار ارائه شده در این زمینه نیز غیرمستند و مبهم است.
تداخل وظایف و عدم شفافیت در رابطه با مرکز مثبت زندگی و طرح CBR، سردرگمی و ناکارآمدی را به دنبال داشته است.
برای دیدن محتوای نقل شده از سایت دیگر، کوکی‌های آن سایت را بپذیرید
رضوی اردکانی، امام جمعه شهر شیراز هم به بدگویان خیریه‌های اغلب نزدیک به حکومت پرداخت و در نماز جمعه این شهر گفت «همین جوری به بهزیستی پول ندهید» و یادآور شد که بعضی خیریه‌ها با کمک دولت و مردم مرکز نگهداری سالمندان و معلولان می‌سازند، بعد هزینه‌های کلان ماهیانه از خانواده‌های آنان طلب می‌کنند و افزود «این چه خیریه‌یی است؟»
او از حاضران خواست اگر خیرات می‌کنند، مستقیم به افراد محروم برسانند چون (نقل به مضمون) «به جای پوشاک، کهنه به معلولان می‌بنند و به جای گوشت گوسفند قربانی، سویا می‌دهند، چون گوشت‌ها و پوشک‌ها را در بازار آزاد می‌فروشند و پولش را به جیب خودشان می‌زنند».
نازلی کاموری، روزنامه‌نگار رادیو زمانه در واکنش به این صحبت در ایکس نوشت: خیریه کوتاهی دولت رفاه است. برای خیریه هورا نکشید. از ناکارآمدی دولت رفاه است که خیریه هست. این خدمات به آنها که در حاشیه‌اند، فقیرند، با معلولیت زندگی می‌کنند… اینها نباید خیریه باشد. باید حق و مستمری قانونی باشد.
در آستانه نوروز، ویدیویی در فضای مجازی منتشر شد که در آن یک فرد با لباس محلی در مراغه گریه می‌کند و بلندگوی او شکسته و جلویش پخش شده است. کمپین معلولان نوشت:
عومل ناشناس اشک هنرمند معلول را درآوردند: چند روز پیش فرهاد بهروزی (دارای معلولیت جسمی و حرکتی) و قصد داشت درآستانه نوروز با تکم‌گردانی (عروسک‌گردانی) و بشارت فرارسیدن بهار دل شهروندان مراغه‌ای را شاد کند، عوامل ناشناس که سه نفر با ۲ موتورسیکلت بودند بلندگوی او را شکستند و باعث گریه او شدند.
برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۲۷ مارس۲۰۲۴