با وجود تعطیلات نوروزی، اعتراضات و تجمعات صنفی در میان کارگران صنعت نفت آغاز شده است. کارشناسان امسال را سال سختی برای حقوق‌بگیران ارزیابی کرده‌اند و پیش‌بینی می‌کنند اعتراضات صنفی از جمله در میان کارکنان صنعت نفت بطور گسترده‌ای پیگیری شود.
روز جمعه دهم فروردین‌ماه، شماری از کارکنان شرکت نفت فلات قاره ایران شاغل در منطقه نفتی لاوان در اعتراض به عدم رسیدگی به خواست‌های حقوقی خود دست به تجمع زدند.
حذف مدیران نالایق، حذف سقف حقوق، اصلاح کف حقوق، حذف محدودیت حق سنوات بازنشستگی، اجرای کامل ماده ۱۰، پرداخت «بک-پین ماده ۱۰، عدم تفکیک مشاغل در مناطق عملیاتی و عدم دست درازی به صندوق بازنشستگی نفت از جمله خواست‌های این کارگران است.
معترضان می‌گویند در ماه‌های اخیر بارها اعتراض کرده‌اند اما گویا گوش شنوایی در وزارت نفت برای شنیدن خواسته‌های آنها وجود ندارد.
«ماده ۱۰ قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت» اردیبهشت ۹۱ در مجلس شورای اسلامی تصویب و برای اجرا به دولت ابلاغ شد. در این ماده آمده که «نظام‌های اداری و استخدامی و پرداخت حقوق و مزایای آن دسته از کارکنان شرکتهای تابعه وزارت نفت که در واحدهای عملیاتی و تخصصی شاغل می باشند با رویکرد تقویت رقابت‌پذیری و سرعت بخشیدن به بهره‌برداری از میادین مشترک و حفظ نیروی انسانی متخصص تابع آیین نامه خاصی است که بدون الزام به رعایت قانون مدیریت خدمات کشوری با رعایت سایر قوانین و مقررات مربوطه و با پیشنهاد وزارت نفت و تأیید معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور تهیه می‌شود و حداکثر ظرف شش ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون به تصویب رئیس‌جمهور می‌رسد.»
با گذشت بیش از یک دهه از تصویب و ابلاغ این قانون، همچنان این ماده برای هزاران نفر از کارکنان صنعت نفت اجرا نشده است. در اعتراض به اجرا نشدن این قانون و دیگر مشکلات صنفی، کارکنان صنعت نفت در ماه‌های گذشته بارها دست به اعتصاب و اعتراض زدند.
کارکنان رسمی نفت در دو شرکت بهره‌برداری نفت و گاز آغاجاری و شرکت فلات قاره در خارک در اعتراض به بی‌پاسخ ماندن خواست‌های خود تجمع کردند.
همزمان در آخرین روزهای اسفند کارگران در شرکت نفت و گاز گچساران برای پیگیری خواسته‌های اعلام شده خودشان دست به تجمع اعتراضی زدند.
کارکنان صنعت نفت که در شرکتهای پیمانکاری مشغول به کار، و با عنوان کارکنان پیمانی شناخته می‌شوند، نیز مانند شاغلان رسمی وزارت نفت اعتراضاتی به عدم پرداخت عادلانه دستمزد و دیگر مشکلات صنفی برگزار کردند.
مبنای پرداخت دستمزد کارکنان پیمانی صنعت نفت، رقم رسمی حداقل دستمزد است که برای سال جدید خورشیدی ۱۱ میلیون تومان تعیین شده است.
شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت اسفندماه گذشته در پی تصویب رقم ناعادلانه ۱۱ میلیون تومان به عنوان حداقل دستمزد سال ۱۴۰۳ در بیانیه‌ای تأکید کرد «به دستمزدهای تحقیرآمیز دست‌پخت شورای عالی کار تن نخواهیم داد.»
این بیانیه افزوده بود «تصمیم شورای عالی کار کذایی پشیزی برای ما کارگران ارزش ندارد و آنرا اعلام جنگی علیه معیشت خود و همه مردم میدانیم. ما همواره اعلام کرده ایم که ما برده نیستیم که از بالای سرمان بر سر میزان مزد ما تصمیم‌گیری شود. اعلام کردیم معیشت، منزلت حق مسلم ماست. و ما با شعار اتحاد اتحاد علیه فقر و فساد در برابر کل این چپاولگری‌ها ایستاده‌ایم و کوتاه هم نخواهیم آمد.»
شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت تأکید کرده بود که «ما شورای عالی کار و مصوباتش را قبول نداریم و با اعلام خواست‌های مشخص خود در برابر تعرض به زندگی و معیشت‌مان و تحمیل دستمزدهای باز هم چندین بار زیر خط فقر می‌ایستیم.»
علیرضا میرغفاری عضو کانون عالی انجمن صنفی کارگران و رئیس هیئت مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران پالایشگاه‌های گاز استان بوشهر روز شنبه یازدهم فروردین در گفتگو با خبرگزاری «ایلنا» درباره وضعیت کارگران پالایشگاه پارس جنوبی در سال ۱۴۰۲ گفته که «در یک سال گذشته بارها مطالبات کارگران را بیان کردیم و قول‌هایی هم برای رسیدگی به مطالبات داده شد اما مسئولان به وعده‌های خود عمل نکردند.»
وی در توضیح بخشی از مشکلات کارکنان پالایشگاه پارس جنوبی گفته «مشکل خوابگاه کارگران همچنان ادامه دارد و کارگران در وضعیتِ بدی بسر می‌برند. حتی گزارش‌هایی مبنی بر اینکه زیرساخت‌هایی برای بهبودِ خوابگاه‌ها ایجاد کرده‌اند هم به گوش ما نرسیده است. وضعیت به همان روال گذشته است و حتی به نظر می‌رسد اوضاع بدتر از قبل شده است.»
این فعال کارگری افزوده «کارگران برخی از پالایشگاه‌ها، از جمله پالایشگاه دوازدهم اواخر سال تهدید به جابجایی شدند. این در حالی است که خوابگاه این کارگران وضعیتِ خوبی ندارد و خوابگاهی که برای آنها در نظر گرفته‌اند، به مراتب بدتر از خوابگاه فعلی این کارگران است.»
علیرضا میرغفاری از نارضایتی رانندگان شاغل در پارس جنوبی نیز خبر داده و گفته «این رانندگان حقوق ناچیزی می‌گیرند و چون قرارداد آنها ذیل قانون کار به حساب نمی‌آید از بسیاری از حقوق بی‌بهره‌اند. این کارگران ساعت‌های طولانی با حقوق‌های ناچیز کار می‌کنند. در موردِ آنها قول حل مسئله داده بودند، اما نه تنها مشکل آنها حل نشده است که برخی از آنها با سابقه‌ی بالای ۱۳ سال تهدید به اخراج و حذف اضافه‌کاری هم شدند. بطور مثال راننده‌ای در پالایشگاه سوم به دلیل اعتراض به حقوق ۷ – ۸ میلیونی خود، اخراج شد.»
رئیس هیئت مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران پالایشگاه‌های گاز استان بوشهر افزوده که «در مورد طرح طبقه‌بندی هم با وجودِ صراحت قانونی برای تشکیلِ کمیته طبقه‌بندی مشاغل، هنوز این کمیته تشکیل نشده است. همچنین قرار بود بازنگری درطرح طبقه‌بندی تا پایان خرداد ماه انجام شود که متاسفانه این اتفاق هم تا کنون نیفتاده و به نظر می‌رسد مسئولان به وعده‌های خود کاملا بی‌توجه هستند.»
به گفته این فعال صنفی برای آنکه کارگران را آرام کنند، بجای حل مشکلات اصلی آنها وعده‌هایی چون پرداخت بن‌کارت و گازکارت داده‌اند که همین وعده‌ها را هم یکی در میان اجرا کرده‌اند!
در این میان دستمزدهای ناچیز در صدر مشکلات این کارگران قرار دارد و به گفته علیرضا میرغفاری «اکثر کارکنان مشکلاتِ معیشتی دارند و دستمزد فعلی جوابگوی حل مشکل آنها نیست. برخی از کارگران در ساعت‌ها و روزهای استراحت خود بجای رفتن به مرخصی و حضور در کنار خانواده، به صورت نیروهای روزمزد در پالایشگاه یا پتروشیمی کار می‌کنند و اغلب کارگران شغل دوم دارند.»
با توجه به اعتراضات کارکنان صنعت نفت در حالی که هنوز تعطیلات نوروزی پایان نیافته، و در حالی که کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند تورم فزاینده مشکلات معیشتی در میان حقوق‌بگیران را در سال جدید افزایش خواهد داد، به نظر می‌رسد در سال ۱۴۰۳ اعتراضات صنفی در صنعت نفت بطور گسترده‌‌تر از پیش برگزار شود.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن،۱ آپریل ۲۰۲۴