بر اساس آخرین اخبار دست‌کم ۴۰ شهر ایران درگیر تب دنگی شده و یکی از مسئولان وزرات بهداشت از احتمال اپیدمی این بیماری در کشور از امرداد امسال خبر داده است.
آخرین آمارهای مورد ادعای وزارت بهداشت جمهوری اسلامی تعداد مبتلایان تب دنگی در کشور را ۱۴۹ نفر اعلام کرده است. وزارت بهداشت همچنین از مرگ بیمار در پی ابتلا به تب دنگی خبر داده است. بر اساس این آمارها ۱۳۰ بیمار در کشور امارات آلوده شده بودند، ۱۱ نفر از بندر لنگه و بقیه موارد هم از پاکستان یا کشورهای دیگر مبتلا شده بودند.
شهنام عرشی رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت به روزنامه «هم‌میهن» گفته در سال ۹۸ اولین مورد پشه در استان هرمزگان شناسایی شد. امسال هم موج بیماران بعد از اپیدمی شدن بیماری در امارات، آغاز و در ایران هم شناسایی شد.»
به گفته عرشی، ایرانی‌هایی که به این کشور رفت و آمد داشتند، این بیماری را با خود به ایران آوردند و در استان‌های مختلف پخش شدند. بالاترین مورد بیماری در استان فارس دیده می‌شود.
او گفته بیمارانی که در کشورهای دیگر مبتلا شده و وارد ایران شدند، پشه‌های آئدس که از قبل در جنوب استان سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر مستقر بودند را آلوده کرد. اولین آلودگی پشه هم در شهرستان بندرلنگه بود، به همین دلیل این منطقه اولین جایی است که انتقال محلی داشته است.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفته ۴۰ شهر در معرض بیماری قرار دارند: «چهار استان جنوبی و سه استان شمالی در معرض این بیماری قرار دارند. سه استان شمالی یعنی گیلان، مازندران و گلستان و استان‌های جنوبی از خوزستان تا سیستان و بلوچستان مواردی از بیماری را داشته‌اند. این ۷ استان به‌صورت بالقوه در معرض این پشه هستند یا ممکن است در آینده با این پشه مواجه شوند. در تهران هم چند مورد از این بیماری دیده شده است.» آنطور که گفته می‌شود مرحله اول ابتلای این بیماری خفیف است و بیشتر بیماران کم‌علامت هستند و خطر مرگ و میر کمتری دارد اما در نوبت‌های بعدی اگر سویه‌های دیگری فرد را مبتلا کند، بیماری شدیدتر است: «این بیماری چهار سویه دارد و در سال‌های آینده وارد کشور می‌شود.»
ایرج ضاربان سرپرست دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی چابهار گفته این شهرستان آلوده‌ترین شهر کشور از نظر وجود پشه ناقل بیماری تب دنگی است. او به «هم‌میهن» گفته که از نظر استقرار پشه آئدس که ناقل بیماری تب دنگی است، چابهار نسبت به کل کشور، آلوده‌ترین شهر است و تقریباً در تمام شهر چابهار، مرکز دشتیاری و کنارک، پشه مستقر است.
به گفته او، سال گذشته ۹ بیمار وارد چابهار شده بودند و امسال سه بیمار از پاکستان ورود کرده‌اند: «بیمار که باشد پشه با گزش فرد بیمار، آلوده می‌شود و بیماری را به فرد دیگری منتقل می‌کند. بنابراین اگر بیمار قرنطینه نشود و در معرض پشه باشد، قطعاً این بیماری هم به دیگران منتقل می‌شود.» بر اساس اعلام او در ۷۸۱ مکان چابهار، پشه شناسایی شده است. با اینهمه ضاربان تاکید می‌کند که با وجود دیده شدن پشه و بیمار مبتلا به تب دنگی، هنوز انتقال داخلی و محلی صورت نگرفته است.
ایرج ضاربان با تأکید بر اینکه «به نظر می‌رسد که از اواخر مردادماه و در شهریورماه، کشور با اپیدمی این بیماری مواجه شود» گفته «ما نباید نسبت به این بیماری خوش‌بین باشیم، هر چقدر بیمار از آن طرف مرز وارد کشور شود، احتمال انتقال هم زیاد می‌شود.»
او همچنین گفته «زائران اربعین می‌توانند منجر به انتقال بیماری شوند» و توضیح داده که «سال گذشته ۴۶ هزار زائر پاکستانی از مرز ریمدان وارد سیستان و بلوچستان شدند. امسال برآورد شده که تعداد این زائران ۱۰۰ هزار نفر شود. این افراد نباید از داخل شهرها تردد کنند و باید برایشان مسیرهای خارجی در نظر گرفته شود. بهترین وسیله تردد هم هوایی است. بر این اساس باید مراقب بود که این افراد بیماری را بیشتر نکنند و بیماریابی به‌شکل گسترده‌ای انجام شود تا چرخه انتقال بیشتر نشود.»
اینهمه در حالیست که فرشید رضایی رئیس دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت در گفتگو با خبرگزاری «تسنیم» گفته «برخی افراد سودجو در لباس همه‌چیزدان از موضوع تب دنگی برای منفعت اقتصادی و شخصی سوءاستفاده کرده و با ساخت شایعات، به فروش دارو و کالاهای بی‌اثر خود اقدام می‌کنند.»
رئیس دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت مدعی شده که «خوشبختانه برخلاف بسیاری بیماری‌های عفونی دیگر، تب دنگی نمی‌تواند به صورت مستقیم از یک فرد به فرد دیگر منتقل شود و از راه گزش پشه می‌تواند به افراد سالم منتقل شود، بنابراین امکان همه‌گیری بزرگ مانند آنچه در بیماری کرونا تجربه کردیم به هیچ وجه در مورد دانگ مصداق ندارد.»
آمیتیس رمضانی عضو هیئت علمی انستیتو پاستور ایران هفته گذشته با بیان اینکه تب دنگی در ابتلاهای بعدی جدی‌تر می‌شود و مثل کرونا نیست که ایمنی نسبی ایجاد کند و ابتلای دوم خفیف‌تر باشد، گفته بود: «بطور کلی موارد دریافت این واکسن بسیار محدود است و بیشتر برای کودکان، افراد دچار بیماری‌های زمینه‌ای، اشخاص مسن و افرادی که یک بار به این بیماری مبتلا شده‌اند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.»
عضو هیئت علمی انستیتو پاستور ایران همچنین گفته بود: «این بیماری واکسن دارد و دو واکسن برای این بیماری دارای تاییدیه وزارت بهداشت هستند، اما تعداد این واکسن‌ها محدود است و تنها به افرادی تزریق می‌شود که یک بار این بیماری را گرفته باشند. همچنین تزریق واکسن تب دنگی بیشتر به افراد ۶ تا ۱۶ ساله توصیه می‌شود.»
بیماری تب دنگی معروف به «تب استخوان‌شکن» در شرایط خفیف باعث تب شدید و علائم شبیه آنفلوآنزا می‌شود، اما در موارد شدیدتر می‌تواند خطرناک‌تر باشد و زندگی فرد را تهدید کند. ویروس از پشه آلوده به انسان منتقل می‌شود؛ یک پشه فردی را که به ویروس دنگی آلوده است مورد خونخواری قرار می‌دهد و وقتی پشه شخص دیگری را می‌گزد، منجر به انتقال ویروس می‌شود؛ ممکن است فرد بیش از یکبار به این بیماری مبتلا شود که اغلب بار دوم خطرناک‌تر است و شاید علائم خود را شدیدتر نشان دهد.
پشه آئدس در تایرها و آب‌های راکد کوچک تخم‌گذاری می‌کند و بر اساس آنچه وزارت بهداشت اعلام کرده، مسافرت به کشورهای همسایه به ویژه امارات می‌تواند به گسترش این بیماری در کشور دامن بزند. پشه دنگی می‌تواند ۴ نوع ویروس را منتشر کند، باتوجه به شرایط آب و هوایی حدود ۵ روز تا یک‌هفته زمان می‌برد تا ویروس در بدن پشه تکثیر و آماده انتقال شود. فقط پشه آئدس توانایی این انتقال را دارد. پشه‌هایی که روی سر و صورت می‌نشینند و به‌راحتی هم کنده نمی‌شوند، احتمالاً پشه آئدس هستند. این پشه‌ها گروهی حمله می‌کنند و نیش‌شان دردناک است. البته همه این پشه‌ها آلوده نیستند.
بر اساس گزارش مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های اروپا (ECDC) از نهادهای زیرمجموعه اتحادیه اروپا، از ابتدای سال ۲۰۲۴ بیش از ۱۰ میلیون مورد ابتلا به تب دنگی در ۸۰ کشور جهان گزارش شده است. تخمین زده می‌شود این بیماری در نیمه نخست سال جاری میلادی بیش از ۵۰۰۰ کشته در سراسر جهان برجا گذاشته باشد.
تب دنگی از جمله بیماری‌هایی است که در تمام طول سال امکان ابتلا به آن وجود دارد و هر ۲ تا ۵ سال به‌صورت دوره‌ای شیوع گسترده آن رخ می‌دهد. به اعتقاد برخی کارشناسان، تغییر اقلیم و تغییرات آب و هوایی در مناطق مختلف جهان، شیوع بیماری را گسترده‌تر کرده است.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۱۴ جولای ۲۰۲۴