بهای نفت دوباره بالا رفته و برای نخستین بار در طول هفت ماه گذشته به بالاتر از ۷۰ دلار در هر بشکه رسید. این رشد قیمت در حالی رخ میدهد که نگرانیها درباره بروز جنگ احتمالی میان ایالات متحده و ایران، در پی کشته شدن سردار قاسم سلیمانی افزایش یافته.
قیمت نفت خام برنت پس از افزایشی که در روز جمعه داشت، دو درصد دیگر نیز بالاتر رفت و کارشناسان هشدار دادند که در صورت بالاگرفتن تنش در خاورمیانه – به گونهای که تبدیل به یک جنگ تمام عیار شود، این بها میتواند با جهش دو برابری به ۱۵۰ دلار آمریکا در هر بشکه برسد.
این وضعیت میتواند تاثیر ثانویه بر روی اقتصاد جهانی داشته، بهای بنزین را برای مصرف کنندگان افزایش داده و هزینه طیف گستردهای از کالاها را بالا ببرد.
حتی اگر بهای نفت در همین سطح فعلی باقی بماند، باز هم دارندگان خودروها تنگنای مالی را احساس خواهند کرد. «انجمن خودرو» بریتانیا هشدار داد که بهای ۷۰ دلاری نفت در هر بشکه میتواند قیمت بنزین را تا ۱۳۰ پنی افزایش دهد، که بالاترین نرخ این سوخت از ماه می خواهد بود.
معیار بهای نفت معیار در ایالات متحده (West Texas Intermediate) نیز در روز جمعه با ۱٫۲ درصد افزایش به ۶۳٫۷۸ دلار رسید – که البته پس از آن اندکی کاهش یافت.
افزایش بهای نفت در پی حمله پهپادی به سردار سلیمانی، فرمانده سپاه قدس، اتفاق افتاد که به کشته شدن وی منجر شده و تنشها بین تهران و واشینگتن را به شدت بالا برد.
رئیس جمهوری ایالات متحده روز جمعه با لحنی شدیدتر هشدار داد که اگر ایران دست به تلافی بزند، نیروهای آمریکایی میتوانند مکانهای فرهنگی ایران را که ارزش نظامی ندارند مورد هدف قرار دهند. ایران وعده داده است که کشته شدن فرمانده سپاه قدس را تلافی خواهد کرد.
ترامپ در حساب توییتر خود نوشت: «این را به منزله هشدار بگیرید که اگر ایران به هر یک از آمریکاییها یا اموال آمریکاییان حمله کند، ما ۵۲ مکان را (به یاد ۵۲ آمریکایی که سالها پیش به دست ایران گروگان گرفته شدند) در ایران هدف میگیریم که برخی از آنان دارای سطح بسیار بالایی بوده و اهمیت زیادی برای ایران و فرهنگ ایرانی دارند. آن اهداف و خود ایران، خیلی سریع و با شدت زیادی مورد حمله قرار خواهند گرفت.»
چنین سخنان تحریک آمیزی باعث افزایش نگرانیها از بالاگرفتن خشونت در منطقه و حتی بروز جنگ شده است.
هرچند نگرانی اصلی درباره جان انسانهاست، جنگ بر روی عرضه نفت نیز اثر خواهد داشت چرا که تأسیسات کلیدی و راههای حمل و نقل نفت به عنوان اهداف بالقوه ایران برای تلافی به شمار میروند.
تهران میتواند تنگه هرمز را ببندد، شاهراهی که محل گذر یک پنجم تولیدات نفتی جهان است. این تنگه که میان ایران و شبه جزیره عرب واقع شده، در نقطهای تنها ۳۲ کیلومتر پهنا دارد که در ماه ژوئن شاهد ربوده شدن دو تانکر نفتی بود.
موسسه «کپیتال اکونامیکس» پیشبینی میکند که جنگ میان ایران و ایالات متحده منجر به افزایش دو برابری بهای نفت خواهد شد.
این موسسه مشاورهای اعلام کرد: «تحلیل ما نشان میدهد که بهای نفت برنت میتواند به بشکهای ۱۵۰ دلار افزایش پیدا کند. روند افزایش بها ممکن است با تنظیم شبکههای عرضه و کاهش تقاضا به دلیل بالا بودن قیمتها، عمر کوتاهی داشته باشد.»
شاخص ۱۰۰ بورس اوراق بهادار فایننشیال تایمز، روز جمعه با کاهش ۰٫۶ درصدی به رقم ۷,۵۷۶ رسید. همچنین با افزایش تقاضا از سوی سرمایهگذاران برای یافتن اموال امنتر، بهای طلا به بالاترین میزان خود در طول هفت سال گذشته رسید.
منبع: سایت ایندیپندنت به زبان فارسی، ۸ ژانویه ۲۰۲۰