حسن روحانی ، رئیس جمهور (امنیتی) ایران روز شنبه ۲۱ دی (۱۱ ژانویه) در پیامی توییتری اعلام کرد که اشتباه پدافند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی موجب سقوط هواپیمای اوکراینی و کشته شدن ۱۷۶ نفر شده است.
در توییت حسن روحانی آمده است: «در نهایت تأسف و بنا بر اعلام ستاد کل نیروهای مسلح، خطای انسانی و شلیک اشتباه پدافند سپاه موجب سقوط هواپیمای اوکراینی و قربانی شدن ۱۷۶ انسان بی‌گناه شده است. تحقیقات تکمیلی برای شناسایی و پیگرد قانونی کلیه علل و مسببین این فاجعه بزرگ و اشتباه نابخشودنی ادامه دارد.»
روحانی با صدور اطلاعیه‌ای ضمن ابراز تاسف اعلام کرد: «این حادثه دردناک موضوعی نیست که به سادگی بتوان از کنار آن گذشت و مسببین این اشتباه نابخشودنی مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرند.»
روحانی در بخش دیگری از اطلاعیه خود گفته است: «جمهوری اسلامی ایران از این اشتباه فاجعه‌بار بسیار متأسف است و اینجانب از سوی جمهوری اسلامی ایران به خانواده‌های قربانیان این فاجعه دردناک، عمیقا تسلیت عرض می‌کنم و به کلیه دستگاه‌های ذیربط دستور می‌دهم که تمامی اقدامات لازم برای جبران، همدردی و دلجویی از ایشان به عمل آورند.»
به گفته روحانی وزارت امور خارجه، همکاری کامل کنسولی برای شناسایی و بازگرداندن پیکرهای قربانیان به خانواده‌هایشان را به عمل خواهد آورد.
چند ساعت پیش از انتشار پیام روحانی ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی با صدور اطلاعیه‌ای تایید کرد که سقوط هواپیمای اوکراینی در نتیجه خطای انسانی اتفاق افتاده است.
در اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح که بامداد شنبه منتشر شد آمده است: «ضمن عرض تسلیت و اظهار همدردی با خانواده‌های داغدار هموطن و جانباختگان اتباع سایر کشورها و عذرخواهی به خاطر خطای انسانی پیش آمده، اطمینان کامل می‌دهد با پیگیری انجام اصلاحات اساسی در فرآیندهای عملیاتی در سطح نیروهای مسلح، امکان تکرار این گونه خطاها را غیرممکن ساخته و بلافاصله مقصر آن را به سازمان قضایی نیروهای مسلح معرفی نماید تا با خطاهای صورت گرفته برخورد قانونی صورت گیرد.»
در این اطلاعیه که از تلویزیون دولتی ایران پخش شد همچنین گفته می‌شود پرواز شماره ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین هنگام چرخش، کاملاً در حالت نزدیک شونده به یک مرکز حساس نظامی سپاه و در ارتفاع و شکل پروازی یک هدف متخاصم قرار می‌گیرد که در این شرایط بر اثر بروز خطای انسانی و به صورت غیرعمد، هواپیمای مذکور مورد اصابت قرار گرفته که متأسفانه موجب به شهادت رسیدن جمعی از هموطنان عزیز و جان باختن تعدادی از اتباع خارجی می‌گردد.»
در آخرین بند اطلاعیه ارتش ایران آمده است: «ابلاغ گردید تا در اسرع وقت مسئولان مربوطه در سپاه با حضور در رسانه ملی توضیحات مشروحی را به مردم شریف ارائه نمایند.»
تایید اظهارات ترامپ و ترودو
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و جاستین ترودو نخست وزیر کانادا قبلا گفته بودند که ایران “به طور غیرعمد” هواپیمای اوکراینی را ساقط کرده است و از جمهوری اسلامی ایران خواستند که مسئولیت ساقط شدن هواپیما را بپذیرد.
اما مقام‌های جمهوری اسلامی به‌تاکید این اظهارات را تکذیب کرده بودند. علی ربیعی سخنگوی دولت ایران قبلا این اظهارات را “جنگ روانی” طراحی شده توسط دولت آمریکا دانست.
معاون وزیر راه و شهرسازی هم گفته بود: «آمریکایی‌ها اگر واقعا جرأت و جسارت دارند، یافته‌های خود را که پشتوانه علمی و فنی دارد به دنیا نشان دهند.»
حسام‌الدین آشنا، مشاور حسن روحانی، رئیس‌جمهوری اسلامی، به خبرنگاران رسانه‌های فارسی‌زبان در مورد انتشار گزارش‌ها در خصوص چگونگی سقوط هواپیمای اوکراینی هشدار داده بود.
هواپیمای اوکراینی بامداد چهارشنبه ۱۸ دی (هشتم ژانویه) در منطقه محمودآباد شهریار و نزدیک شهرک پرند در جنوب غربی تهران سقوط کرد.
علی عابدزاده رئیس سازمان هواپیمایی اعلام کرده بود هواپیمای اوکراینی سانحه‌دیده دارای ۱۶۷ مسافر و نه نفر خدمه پروازی (اوکراینی) بوده که تمام افراد در این سانحه جان خود را از دست داده‌اند. ۱۴۶ نفر از مسافران دارای گذرنامه ایرانی، ۱۰ نفر دارای گذرنامه افغانستانی، پنج نفر دارای گذرنامه کانادایی، چهار نفر دارای گذرنامه سوئدی، و دو نفر نیز دارای گذرنامه اوکراینی بوده‌اند.
جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا هم گفت ۱۳۸ نفر عازم کانادا بودند که از این تعداد، ۶۳ نفر کانادایی بوده‌اند و گفت که “کل کشور در این درد سهیم‌اند”.
با وجود اینکه حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران و ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی رسما سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در سقوط هواپیمای اوکراینی مقصر دانسته اند، این ارگان نظامی حکومت ایران تاکنون واکنشی نشان نداده است. خبرگزاری‌های نزدیک به این ارگان نظامی اما ظرف سه روز گذشته مرتب ادعای شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی را رد کرده و آن را بخشی از سناریوی جنگ روانی آمریکا و غرب علیه جمهوری اسلامی دانسته‌اند.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله)، ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰