علی‌اکبر صالحی، رئیس‌سازمان انرژی اتمی رژیم ایران در بیستم فروردین‌ماه که روز ملی «فن‌آوری هسته‌ای» در ایران نام‌گذاری شده از رونمایی از نسل جدید سانتریفیوژها در تاسیسات غنی‌سازی نطنز خبر داد و گفت کار روی ساخت مجتمع‌های سوخت راکتور اراک در حال انجام است.
همزمان جهان‌نیوز نوشت: «در مدتی که حرم امام رضا علیه‌السلام به دلیل پیشگیری از شیوع کرونا بسته شده، آستان قدس رضوی ضمن حفظ ارتباط تصویری مردم با حرم مطهر، اقدامات و فعالیت‌هایی که منجر به زیبایی و استحکام حرم شده را آغاز کرده است.»
«عادی شدن همه روال‌ها» که از هفته نخست اعلام رسمی شیوع کووید-۱۹ در ایران مورد تاکید حسن روحانی قرار داشت، در دو ماه گذشته و به رغم هشدار متخصصان در مورد پرهیز از انجام فعالیت‌های غیرضرروی، انجام شد و با ازسرگیری فعالیت ادارات با ۷۰ درصد ظرفیت از روز شنبه تکمیل خواهد شد.
اما رونمایی از سانتریفیوژهای نسل جدید در نطنز و عملیاتی مانند زیباسازی حرم در حالی انجام می‌شود که مقامات رژیم تهران ادعا می‌کنند برای مقابله با بزرگترین چالش حال حاضر، یعنی همه‌گیری کرونا، بودجه کافی ندارند و از صندوق بین‌المللی پول درخواست وام پنج میلیارد دلاری کرده‌اند.
۲۰۰ میلیارد دلار هزینه در سه سال
هزینه برنامه‌های هسته‌ای ایران هیچ‌گاه به طور دقیق اعلام نشده است. صالحی در ۱۶ خردادماه ۱۳۹۷ در یک گفتگوی خبری در واکنش به گزارش‌هایی که می‌گوید ۳۰۰ میلیارد دلار برای صنعت هسته‌ای ایران هزینه شده، گفت: «در ۳۰ سال گذشته هزینه کل سازمان انرژی اتمی حدود ۶.۵ میلیارد دلار بوده است.» صالحی در چهارم اسفندماه گذشته نیز بودجه سالیانه انرژی هسته‌ای کشور را حدود ۲۰۰ میلیون دلار اعلام کرده بود.
حتی با در نظر گرفتن همین ارقام هم می‌توان گفت، کمترین هزینه برنامه‌های هسته‌ای برای ایران، شش و نیم میلیارد دلار به علاوه بودجه سالیانه و ۲۰۰ میلیارد دلار دیگر بوده که به گفته رئیس‌جمهور ضرر ناشی از تحریم‌ها در سه سال گذشته است.
حسن روحانی دهم دی‌ماه ۱۳۹۸، درآمد و اعتبارات از دست رفته ایران به دلیل تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا (به بهانه فعالیت‌های هسته‌ای) در سه سال اخیر (پس از خروج آمریکا از برجام) را حدود ۲۰۰ میلیارد دلار اعلام کرده بود.
آمریکا به دنبال خروج از برجام و پرهیز تهران از بازگشت به میز مذاکره برای دست‌یابی به توافقی جامع، از اردیبهشت‌ماه سال گذشته تحریم‌های نفتی را علیه ایران اعمال می‌کند.
مقامات رژیم تهران می‌گویند با توجه به ملاحظاتی که در مورد دور زدن تحریم‌ها و روش‌های منحصر به فرد برای ادامه فروش نفت در بازار دارند، رقم رسمی صادرات نفت را اعلام نمی‌کنند. اما خوش‌بینانه‌ترین برآوردها حاکی از آن است که صادرات نفت ایران به عنوان اصلی‌ترین منبع درآمد دولت از ۲.۵ میلیون بشکه در زمان قبل از تحریم‌ها به زیر ۵۰۰ هزار بشکه سقوط کرده است. کپلر، شرکت ردیابی نفتکش‌ها نیز این رقم را حدود ۲۰۰ هزار بشکه در روز اعلام کرده است.
تهران از اردیبهشت‌ماه در واکنش به بازگشت تحریم‌ها و تعلل اروپا، در پنج مرحله تعهدات خود در چارچوب برجام را کاهش داد. یکی از این گام‌ها مربوط به نصب سانتریفوژهای پیشرفته‌تر در تاسیسات غنی‌سازی نطنز بود.
موضوعی که نه تنها آمریکا، بلکه بریتانیا، فرانسه و آلمان به عنوان طرف‌های باقیمانده در برجام را نگران کرد و زمینه‌ساز اعمال تحریم‌های بیشتر از سوی واشینگتن شد.
با این وجود سازمان انرژی اتمی در راستای تحقق هدف تعیین شده از سوی رهبر جمهوری اسلامی در شرایط بحرانی کنونی نیز به سرعت در جهت افزایش ظرفیت غنی‌سازی گام برمی‌دارد.
هزینه روزانه حرم: ۳ میلیارد تومان
یکی دیگر از اقداماتی که در دوران کسری بودجه دولت در نتیجه تحریم‌های آمریکا و در شرایط کنونی در حال انجام است، زیباسازی حرم امام هشتم شیعیان در مشهد است.
تولیت آستان قدس رضوی در ۲۷ آذرماه ۱۳۹۸، هزینه روزانه «صحن‌ها و حرم امام رضا علیه‌السلام» را ۳ میلیارد تومان اعلام کرده بود. به گزارش ایرنا احمد مروی گفت: «آستان قدس از سالانه ۳۰ میلیون زائری که به مشهد سفر می‌کنند هیچ درآمدی ندارد، اما روزانه ۳ میلیارد تومان تنها در صحن‌ها و حرم هزینه می‌کند و هزینه‌های زیادی برای زائران انجام می‌دهد.»
تعطیلی اماکن زیارتی در ایران با وجود شیوع کووید-۱۹، برای هفته‌ها به موضوعی برای اختلاف نظر بین کارشناسان و روحانیون تبدیل شده بود. درحالی که خبر رسمی شیوع کرونا با مرگ دو نفر در قم (۳۰ بهمن‌ماه) اعلام شد، بسته شدن درهای حرم حضرت معصومه و جمکران در این شهر تا حدود یک ماه بعد یعنی ۲۶ اسفندماه به طول انجامید. یک روز بعد حرم امام هشتم شیعیان در مشهد نیز تعطیل شد. این اقدامات با واکنش تند زائران همراه بود اما اکنون جهان نیوز اعلام کرده که در این مدت «حرم امام رئوف» تعطیل نبوده و کارهای زیباسازی و مرمت در جریان بوده است.
با گذشت هفت هفته از اعلام رسمی شیوع کرونا در ایران، طبق گزارش وزارت بهداشت، تعداد مبتلایان از ۶۵ هزار نفر فراتر رفته و تعداد قربانیان از چهار هزار نفر گذشته است. علاوه بر پنهان‌کاری و سوءمدیریت و عدم پیروی از استانداردها و الگوهای آزمایش شده و موفق در جهان، دولت بر عادی‌سازی شرایط بحرانی اصرار دارد و تنها مانع پیش رو در راه مقابله موثر با این بیماری همه‌گیر را «تحریم‌های آمریکا» اعلام می‌کند.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و مایک پومپئو، وزیر امور خارجه او امروز بار دیگر ادعا کردند که دارو و تجهیزات پزشکی برای ایران تحریم نیست و نه تنها مخالفتی با ارسال این تجهیزات پزشکی برای مقابله با کرونا به ایران ندارند، بلکه آماده کمک هستند.
اما حسن روحانی یا تاکید بر لزوم لغو «تحریم‌های ظالمانه آمریکا»، می‌گوید: «کاخ سفید تا کنون در مسائل اقتصادی تروریست بود، اکنون در مسائل درمانی هم تروریست شده است.» عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه بار دیگر تکرار کرد: «جمهوری اسلامی از آمریکا درخواست کمک نکرده و نخواهد کرد».
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۲۰ فروردین ۱۳۹۹