بحران در بازار لوازم خانگی ایران: احتکار، قاچاق، کاهش تولید و افزایش قیمت

صنعت و بازار لوازم خانگی در ایران متأثر از بحران اقتصادی این کشور، روزهای دشواری را پشت سر می‌گذارد. شیوع ویروس کرونا، تحریم‌ها، تأمین نشدن ارز مورد نیاز و مواد اولیه، احتکار و قاچاق کالا و کاهش تولید از مشکلات این صنعت است که منجر به افزایش قیمت‌ها و به موازات آن، کاهش قدرت خرید مردم، شده است.

همچنین این صنعت در ۲سال گذشته، شاهد خروج ۲ برند بزرگ و مطرح کرهای از ایران متأثر از فشار تحریم‌های آمریکا بود؛ برندهایی که بیش از ۶۰درصد بازار کشور را در اختیار داشتند و اکنون پر کردن خلاء به وجود آمده، خود به یکی از مشکلات تولیدکنندگان تبدیل شده است.

حسین مدرس خیابانی، سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت در حاشیه جلسه اقتصادی دولت در جمع خبرنگاران گفته است: «بازار کنونی لوازم خانگی تحت تأثیر شاخص‌های کلان اقتصادی و به خصوص اتفاقاتی است که در حوزه ارز، تورم و غیره می‌افتد.» مدرس خیابانی گفت: «البته وقتی دستمزدها و هزینه‌های تولیدکنندگان افزایش می‌یابد، نمی‌توان با سرکوب قیمت‌ها از این رویه جلوگیری کرد، اما در عین حال افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها نیز قابل قبول نیست.»

به گزارش “ایرنا”، در این شرایط برخی فروشندگان و عرضه‌کنندگان، از عرضه کالاهای خود ممانعت کرده و احتکار می‌کنند. در این زمینه، مرتضی میری، رئیس اتحادیه صنف توزیع کنندگان لوازم خانگی به ایرنا گفت: «تاکنون حدود ۴۰ تولیدکننده نزدیک به ۲هزار و ۶۰۰ قلم لوازم خانگی را در سامانه ۱۲۴ ثبت کرده اند، این در حالی است که هنوز قیمت حدود ۲۵درصد کالاهای برندهای بزرگ از ۲۰ شرکت در این سامانه ثبت نشده است». او ادامه داد: «عده‌ای صاحب برند که تولید کالاهایشان از سوی برخی کارخانه‌ها انجام می‌شود، به دلیل نداشتن “ایران کد” برای کالاهایشان اکنون با مشکل ثبت قیمت در “سامانه ۱۲۴” سازمان حمایت مواجه شده‌اند که بیش از ۳۰ برند را شامل می‌شود.

این مقام صنفی درباره کالاهای خارجی موجود در بازار نیز گفت: «شاید ۲۵درصد این کالاها از قبل در انبارها باقی مانده باشد، اما ۷۵ درصد دیگر قاچاق است.» رئیس اتحادیه صنف توزیع کنندگان لوازم خانگی همچنین درباره افزایش قیمت‌ها، گفت: «افزایش قیمت ۲۰درصدی برای تلویزیون و حداکثر ۲۵درصدی برای سایر لوازم خانگی نسبت به بهمن‌ماه پارسال، به شرکت‌ها اجازه داده شده است.»

این مقام صنفی همچنین به کاهشی شدن روند تولید برخی لوازم خانگی در سه ماهه امسال اشاره کرد و آن را ناشی از تخصیص نیافتن ارز و تأمین نشدن به موقع مواد اولیه برشمرد.

همچنین دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران درخصوص تولید برخی اقلام لوازم خانگی در دو ماهه امسال نیز گفت: «دو برند مطرح کره‌ای که از ایران خارج شدند، سهم بیش از ۶۰ درصدی در بازار داشتند، بنابراین هرچند تولیدات کارخانجات افزایش یافته اما از آنجایی که نتوانسته‌اند خلاء وجود این شرکت‌ها را پر کنند، کاهش تولید مشاهده می‌شود».

وی همچنین دیگر دلایل کاهش تولید را دسترسی ناکافی به مواد اولیه داخلی از جمله ورق‌های فولادی، مقاطع مسی و آلومینومی و تغییر مداوم قیمت آنها، همچنین کندی تامین و تخصیص ارز مورد نیاز این صنعت برشمرد.

محمدرضا شهیدی، دبیر انجمن تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری کشور نیز گفت: «حدود ۱۶۰ مدل مختلف تلویزیون در قابلیت‌ها و اندازه‌های مختلف در بازار ایران وجود دارد که حداقل قیمت آنها یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بوده و در اندازه‌های ۴۰ تا ۵۵ اینچ به عنوان پرفروش‌ترین اندازه‌ها، از ۴ تا ۱۵ میلیون تومان قیمت دارند.

او ادامه داد: شرایط قاچاق لوازم خانگی، امروز با استفاده از شبکه‌ها و فضای مجازی، راحت‌تر از هر زمان دیگری انجام می‌شود و قاچاقچیان با نپرداختن مالیات، عوارض، گمرک و بیمه، همچنین شرایطی نظیر پایین آمدن قدرت خرید مردم و همکاری نکردن برخی سازمان‌ها با تولیدکنندگان، شرایط سختی را برای تولید رقم زده‌اند. به گفته شهیدی، در سه ماهه نخست امسال نزدیک به ۱۱۰هزار دستگاه تلویزیون در کشور تولید شد که در هم‌سنجی با پارسال، افت ۲۵درصدی نشان می‌دهد.

دبیر انجمن تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری کشور تأکید کرد: «همه برندهای کُره‌ای تلویزیون که اکنون در بازار وجود دارد، قاچاق است و از حدود ۲سال پیش شرکت “ال.جی” و یک سال پیش “سامسونگ”، کشورمان را ترک کرده‌اند و اینکه اجناس آنها باقیمانده موجودی انبارهاست، درست نیست». وی اظهار داشت: «برآوردها، حاکی از ورود حدود ۷۰۰ هزار دستگاه تلویزیون قاچاق در بازار کشورمان در سال گذشته بود».

منبع: سایت رادیو بین المللی فرانسه به زبان فارسی، ۲۳ ژوئن ۲۰۲۰