از تحریم‌های جدید آمریکا برای محدود کردن فعالیت هواپیمایی ماهان چه می‌دانیم؟

ایالات متحده شرکت هواپیمایی ماهان را در فهرست حامیان تروریسم قرار داده است. آمریکا می‌گوید ماهان تسلیحات و ادوات نظامی و همچنین افراد سپاه پاسداران را جابه‌جا می‌کند. آمریکا پیش از این «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» را وارد سازمان‌های تروریستی خارجی کرد و بر اساس آن هر فرد و نهادی را که به نحوی با سپاه همکاری داشته باشد، تحت تحریم قرار می‌دهد.

دو شرکت تحریم شده «پارتیا کارگو» و «دلتا پارتز» نام دارند. دفتر مرکزی پارتیا کارگو در دبی مستقر است و فعالیت اصلی آن ارائه خدمات حمل‌ونقل هوایی و دریایی است. این شرکت پس از تحریم‌های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی تاسیس شده است.

وزارت خارجه آمریکا همچنین «امین مهدوی»، مالک شرکت پارتیا کارگو، را تحت تحریم مبارزه با حامیان تروریسم درآورده که به معنی آن است که وی از دریافت ویزای آمریکا و ورود به خاک این کشور محروم می‌شود و دارایی و حساب‌های بانکی او در ایالات متحده و سرزمین‌هایی که تحت صلاحیت قضایی این کشور هستند، توقیف خواهند شد.

به جز تحریم، وزارت دادگستری ایالات متحده شکایتی کیفری علیه امین مهدوی تنظیم کرده که بر اساس آن این فرد ایرانی به نقض قوانین آمریکا با ارسال کالاهایی ممنوعه آمریکایی، از جمله قطعات هواپیماهای تجاری به ایران، متهم شده است.

بر اساس این شکایت، ایالات متحده از متحدان خود می‌خواهد تا امین مهدوی را بازداشت و برای محاکمه به آمریکا مسترد کنند.

«مایک پمپئو»، وزیر خارجه آمریکا، در بیانیه‌ا‌ی که همزمان با این تحریم صادر کرده، گفته است که این اقدامات به افراد و شرکت‌هایی که خدمات تحریم شده ایالات متحده را به ایران ارائه می‌کنند، یادآوری می‌کند که در معرض خطر تحریم و پیگرد قرار دارند.

«استیون منوچین»، وزیر خزانه داری آمریکا، هم پس از تازه‌ترین تحریم اعمال‌شده گفته است که «رژیم ایران از هواپیمایی ماهان به عنوان ابزار گسترش رفتار بی‌ثبات‌کننده خود در سراسر جهان، از جمله به رژیم‌های فاسد سوریه و ونزوئلا و همچنین گروه‌های تروریستی خاورمیانه، استفاده می‌کند.»

هواپیماهای ماهان اصلی‌ترین وسیله انتقال سلاح و مهمات و جابه‌جایی اعضای سپاه پاسداران به سوریه در سال‌های جنگ داخلی در این کشور بوده‌اند. سرتیپ پاسدار «نصرت‌الله حسینی‌پور»، از فرماندهان «نیروی قدس شاخه عملیات خارجی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی»، آبان سال ۱۳۹۸ گفته بود: «بر ظالم می‌تازیم و از مظلوم دفاع می‌کنیم و این را بدانید که جابه‌جایی نیروها به سوریه فقط با هواپیمای غول‌پیکر ماهان بود که به داد ما می‌رسید، زیرا زیر رگبار دشمن وارد فرودگاه دمشق می‌شد و نیروها را پیاده می‌کرد.»

حمل تسلیحات و افراد نظامی در پوشش هواپیماهای مسافربری به دلیل به خطر انداختن جان غیرنظامیان ممنوع است، اما به گفته فرمانده ارشد نیروی قدس، هواپیمایی ماهان این کار را برای حمایت از «بشار اسد»، رییس‌جمهور سوریه، در جریان جنگ داخلی آن کشور انجام داد.

به تازگی یکی از خلبانان هواپیمای ایرباس مسافری شرکت ماهان هم خاطرهای از انتقال «قاسم سلیمانی»، فرمانده کشته‌شده نیروی قدس شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، همراه «هفت تن بار ممنوعه» به سوریه نقل کرده است که می‌تواند دلایل تحریم شرکت ماهان توسط آمریکا را روشن کند.

خلبان «امیر اسدالهی» در خاطرهای که تعریف کرده، گفته بود که در خرداد ۱۳۹۲، در یکی از ایرباس‌های هواپیمایی ماهان از مبدا تهران همراه ۲۰۰ مسافر از جمله قاسم سلیمانی و۷ هزار کیلوگرم «بار ممنوعه»، در حال انتقال به دمشق پایتخت سوریه بوده است، اما پس از آنکه در آسمان عراق از این هواپیما خواسته شده است تا برای بازرسی به زمین بنشیند، به قاسم سلیمانی لباس مهندس پرواز پوشانده و او در کابین خلبان مخفی شد. خلبان هم به روایت خودش، با پرداخت رشوه به ماموران بازرسی عراق، بار هواپیما را از بررسی معاف و پس از دریافت مجوز به سوریه پرواز کرد.

قاسم سلیمانی عضو هیات امنای «موسسه خیریه مولی‌الموحدین علی ابن ابیطالب استان کرمان»، مالک شرکت هواپیمایی ماهان، بوده است.

هواپیمای ایرباس شرکت هوایی ماهان در مسیر تهران به دمشق، یک هواپیمای مسافری غیرنظامی بوده است، اما در قسمت بار این هواپیما هفت تن اسلحه و مهمات جنگی قرار داده شده که ایمنی مسافران و امنیت جانی آنها را به خطر می‌انداخته است.

از سوی دیگر یکی از مسافران هواپیما، قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه بوده است؛ یعنی هواپیمای غیرنظامی در پوشش هواپیمای مسافری، یک فرمانده ارشد سپاه و دیگر نظامیان همراه او را به سوریه می‌برده است.

انتقال نظامیان در هواپیمای مسافری غیرنظامی به دلیل خطرات بالقوه‌ای که برای نظامیان وجود دارد، ازجمله احتمال درگیری و هدف قرار گرفتن از سوی نیروی نظامی ثالث، به معنی به خطر انداختن جان مسافران غیرنظامی است و به همین دلیل مطابق قوانین بین‌المللی هوانوردی ممنوع شده است.

ایالات متحده با در میان گذاشتن اقدامات هواپیمایی ماهان با کشورهای اروپایی، پروازهای این شرکت به شهرهای اروپا را متوقف کرده است.

تحریم دو شرکت تامین‌کننده قطعات یدکی و امور مالی ماهان در امارات، فشار بیشتری به این شرکت هوایی وارد خواهد کرد و قاعدتا هزینه تامین لوازم یدکی آن را افزایش خواهد داد.

در شکایتی که جمهوری اسلامی ایران از بابت تحریم های آمریکا به دیوان بین‌المللی دادگستری کرده، آمریکا موظف به اجازه دادن به ایران برای تامین قطعات یدکی هواپیماهای مسافری غیرنظامی شده است، اما با رفتاری که هواپیمایی ماهان در جابه‌جایی نظامیان و تجهیزات نظامی انجام می‌دهد، عملا خود را در معرض تحریم‌های مضاعف قرار داده و از امکان تامین قطعات به صورت عادی و قیمت‌های متعارف محروم کرده است.

تحریم شرکت‌های کمک‌رسان به ماهان از سوی آمریکا و پیگرد قضایی یکی از مدیران آنها، دیگر موسساتی را که اقدامات مشابه انجام می‌دهند، وادار به محاسبه مجدد و تجدید نظر در همکاری با هواپیمایی ماهان می‌کند و محدودیت‌های این شرکت هوایی را روز به روز افزایش می دهد.

منبع: سایت ایران وایر، ۲۲ اوت ۲۰۲۰