رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، برای گفتگو با مقامات رژیم ایران راهی تهران می‌شود. این نخستین سفر گروسی به تهران از زمان شروع کارش در ماه دسامبر سال گذشته است. بازار گمانه‌زنی پیرامون این سفر داغ است. ای سفر در کانون توجه رسانه‌های بین‌المللی قرار دارد. گروسی امروز دوشنبه ۲۴ اوت (سوم شهریور) وارد تهران می‌شود.
این سفر یک هفته پیش از برگزاری کمیسیون مشترک برجام صورت می‌گیرد. همین موضوع به گمانه‌زنی‌های بسیاری در رسانه‌های ایران و همچنین رسانه‌های بین‌المللی دامن زده است. روزنامه “جروزالم پست” یکی از این رسانه‌ها است که به علت نقش اسرائیل و بنیامین نتانیاهو در افشای اسناد مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران از جمله در تورغوزآباد، به سفر گروسی به ایران با توجه خاصی نگریسته است.
گزارش‌گر این روزنامه از سفر گروسی به تهران به عنوان “یک دیدار کلیدی” نام برده و به حساسیت این دیدار اشاره کرده است. از زمان شروع فعالیت رافائل گروسی در مقام ریاست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا کنون، او سفری به ایران نداشته است؛ سفری که به هر روی نمی‌تواند بی‌ارتباط با گزارش ماه ژوئن شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشد.
برخی از کارشناسان سفر گروسی را با طرح “مکانیسم ماشه” از سوی ایالات متحده آمریکا در شورای امنیت بی‌ارتباط نمی‌دانند. این در حالی است که جمهوری اسلامی اصرار دارد که سفر رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران، با موضوع درخواست آمریکا برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه بی‌ارتباط است.
در همین رابطه، جواد ظریف نیز به‌تاکید گفته است که سفر گروسی به تهران ربطی به مکانیسم ماشه و درخواست آمریکا در زمینه فعال کردن آن ندارد. “جروزالم پست” در گزارش خود به دو سایت هسته‌ای اشاره کرده که جمهوری اسلامی از دسترسی بازرسان به آنها اجتناب ورزیده است.
تفاوت “جدی” گروسی و آمانو
خبرنگار روزنامه یاد شده به یک تفاوت جدی بین رویکرد گروسی با رئیس پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اشاره کرده است. به باور خبرنگار “جروزالم پست”، گروسی در شکل‌گیری توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ کشورهای ۱+۵ با ایران نقشی نداشته است. این در حالی است که یوکیو آمانو، یکی از مهندسان آن توافق به شمار می‌آید.
“جروزالم پست” در این باره می‌نویسد: «مقامات امنیتی اسرائیل بر این باور هستند که یکی از دلایلی که گروسی مایل به اعمال فشار بیشتر بر آیت الله‌ها است، برخاسته از عدم نقش او در شکل‌گیری توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ است؛ حال آنکه آمانو به این توافق به‌مثابه بخش مقدسی از میراث خود می‌نگریست.»
رافائل گروسی شنبه گذشته با انتشار یک پست توییتری هدف خود از سفر به ایران را گفتگو بر سر پرسش‌های پیرامون نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران اعلام کرد؛ پرسش‌هایی که در گزارش ماه ژوئن شورای حکام نیز به آنها اشاره شده بود. گروسی در این پست توییتری نوشته است: «امیدوارم که بتوانم کانالی مستقیم برای دیالوگی موثر و در عین حال متکی بر همکاری متقابل ایجاد کنم. چنین کانالی ضروری است.»
در شرایطی که رافائل گروسی از پرسش‌های باز در امر بازرسی آژانس از سایت‌های هسته‌ای ایران خبر می‌دهد، “خبرآنلاین” در گفتگو با حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل هسته‌ای، از “سوءتفاهم” سخن می‌گوید.
این “کارشناس مسائل هسته‌ای” در گفتگو با خبرنگار “خبرآنلاین” می‌گوید: «اخیرا دو مورد سوءتفاهم به وجود آمده بود که احتمالا گروسی برای حل و فصل آن دو مورد وارد تهران می‌شود.»
با توجه به نشست هفته آینده (اول سپتامبر) کمیسیون مشترک برجام، به نظر نمی رسد که گروسی برای رفع سوءتفاهم‌ها در شرایطی که کرونا باعث برگزاری دیجیتال بسیاری از دیدارها شده است، شخصا راهی ایران شود.
بهشتی‌پور در گفتگوی یاد شده اشاره کرده است که به هر حال مضمون گفتگوهای گروسی با مقامات ایران “محرمانه” خواهد بود. اما تاثیر آنها را می‌توان در گزارش آتی گروسی به شورای حکام دید.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۲۴ اوت ۲۰۲۰