دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه می‌گوید در چهار دهه گذشته فقط ۴۰ دوتابعیتی با دستگاه قضائی سر و کار پیدا کرده‌اند. باقری کنی در دیدار با سفیر آلمان در تهران ادعا کرده که دو تابعیتی بودن باعت “تضییع حقوق” افراد نمی‌شود.
خبرگزاری ایرنا، یک‌شنبه ۱۶ آذر گزارش داد هانس اودو موتسل، سفیر آلمان در تهران با علی باقری کنی، دبیر ستاد حقوق بشر و معاون امور بین‌الملل رئیس قوه‌قضاییه دیدار و درباره “ارتقای تعاملات حقوق بشری میان دو کشور” گفتگو کرد.
تاریخ این دیدار مشخص نیست و آنچه در منابع خبری ایران درباره گفت‌وگوهای انجام شده انتشار یافته به نظر برگرفته از اطلاعیه قوه قضائیه است که در آن تنها یک عبارت از سفیر آلمان در تهران نقل شده است.
این دیدار احتمالا بی‌ارتباط با هشدار مسافرتی وزارت خارجه آلمان به دوتابعیتی‌های ایرانی آلمانی برای سفر به ایران نیست که با واکنش تند سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی روبرو شد.
وزارت خارجه آلمان در اطلاعیه‌ای که ترجمه آن اول آذر ماه (۲۱ نوامبر) در دویچه‌وله فارسی منتشر شد، با اشاره به این که در گذشته شهروندان با تابعیت دوگانه ایرانی- آلمانی “بارها و اغلب بدون دلیل موجه” در ایران بازداشت شده‌اند از آنها خواست از سفرهای غیرضروری به این کشور خودداری کنند.
ناخشنودی از انعکاس خبر بازداشت‌ها
دولت آلمان چندی پیش تائید کرد که در حال حاضر چهار شهروند دو تابعیتی ایرانی آلمانی در ایران زندانی هستند. به گزارش ایرنا، معاون امور بین‌الملل رئیس قوه قضائیه خبرهای مربوط به بازداشت شهروندان با تابعیت دوگانه را “فضاسازی‌های سیاسی و رسانه‌ای” خوانده و گفته است: «در میان میلیون‌ها ایرانی که در خارج کشور زندگی می‌کنند و تابعیت دوگانه دارند، حدود ۴۰ نفر طی چهار دهه گذشته با قوه قضائیه سر و کار داشته و مجرم شناخته شده و مجازات شده‌اند.»
بنابر این گزارش باقری کنی در دیدار با سفیر آلمان ادعا کرده که از نظر جمهوری اسلامی تابعیت دوگانه نه امتیازی برای فرد ایجاد می‌کند نه باعث “تضییع حقوق” آنها می‌شود. او کشورهای غربی را متهم کرد که “با عینک سیاسی” به مسائل حقوق بشری نگاه می‌کنند.
دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه در عین حال گفتگو درباره مسائل حقوق بشری را راهی “عاقلانه و نتیجه‌بخش” توصیف کرد و افزود: «گفتگو برای این است که دو طرف که دیدگاه‌های مختلف دارند، به یک جمع‌بندی مشترک برسند، اما اینکه یک طرف قبل از گفتگو حکم صادر کند، مغایر فرهنگ گفت‌وگو است؛ مانند اینکه قاضی از قبل رسیدگی، حکم را صادر کند.»
گروگان‌گیری دوتابعیتی‌ها؟
بسیاری از نهادها و فعالان حقوق بشری جمهوری اسلامی را به گروگان‌گیری شهروندان خارجی و دو تابعیتی برای تعویض آنها با ماموران زندانی این کشور در خارج متهم می‌کنند.
در یکی از تازه‌ترین نمونه‌ها، کایلی مور گیلبرت، پژوهشگر استرالیایی که به اتهام جاسوسی در ایران به ۱۰ سال زندان محکوم شده بود با سه مامور جمهوری اسلامی که در تایلند به طرح‌ریزی اقدام تروریستی علیه منافع اسرائیل محکوم شده‌اند مبادله شد.
نقض حقوق شهروندان و حبش فعالان حقوق بشری از اتهام‌هایی است که جمهوری اسلامی در چهار دهه گذشته با آن بسیار روبرو شده است. نهادهای حقوق بشری بین‌المللی بارها با صدور قطعنامه‌هایی ایران را به خاطر نقض حقوق بشر محکوم کرده‌اند.
قطعنامه‌های حقوق بشری علیه جمهوری اسلامی
علی باقری کنی در دیدار با سفیر آلمان در تهران با انتقاد از این قطعنامه‌ها گفته است: «صدور قطعنامه حقوق بشری مانند صدور حکم است و این مانع جدی برای گفت‌وگوی سازنده و ثمربخش است. این مانع را طرف ایرانی ایجاد نکرده، بلکه این مانع توسط طرف مقابل ایجاد شده و این نشان می‌دهد که طرف مقابل در گفت‌وگو جدی نیست.»
گزارش رسانه‌های ایران از دیدار سفیر آلمان با باقری کنی، از جمله خبرگزاری دولتی ایرنا، خبرگزاری میزان، متعلق به قوه قضائیه و دیگر خبرگزاری‌ها کاملا یک‌سان است و در آنها خبری از اظهارات هانس اودو موتسل نیست.
این رسانه‌ها یک صدا می‌گویند سفیر آلمان در تهران در این دیدار ضمن ارائه “دیدگاه‌های کشورش درباره موضوعات مختلف حقوق بشری” تصریح کرد: «باید تلاش کنیم تا با تبادل نظر، مسائل حقوق بشری را بهتر متوجه شویم.»
تلاش‌های بخش فارسی دویچه‌وله برای تماس با سفارت آلمان در تهران و پرس و جو از کم و کیف سخنان سفیر در دیدار با معاون رئیس قوه قضائیه تا زمان تنظیم این گزارش (بعد از ظهر یک‌شنبه ششم دسامبر) بی‌نتیجه ماند.
برگرفته ای از سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۷ دسامبر ۲۰۲۰