در حالی که اصلیترین کشورهای انتشاردهنده گازهای گلخانهای در جهان، به تعهدات جدید خود تن ندادند، دبیرکل سازمان ملل از تمام کشورهای جهان درخواست کرد تا برای به صفر رسیدن انتشار گاز دیاکسیدکربن در جهان، وضعیت «اضطراری محیط زیستی» اعلام کنند.
آنتونیو گوترش در سخنرانی آغازین نشست بلندپروازی محیط زیست ۲۰۲۰ گفت که پنج سال بعد از پیمان تاریخی پاریس، جهان «هنوز در جهت درست حرکت نمیکند». او افزود: «میزان دیاکسید کربن به طور بیسابقهای بالا است. اکنون دمای زمین از دوران قبل از انقلاب صنعتی ۱/۲ سانتیگراد گرمتر است. آیا هنوز کسی میتواند انکار کند که در وضعیت اضطرار محیطزیستی قرار داریم؟»
در این نشست چین و هندوستان که به ترتیب در صدر و جایگاه سوم جدول بیشترین انتشاردهندگان گازهای گلخانهای در جهان قرار دارند، حاضر نشدند برای مقابله با بحران محیط زیستی سطح هدفگذاری خود را چندان بالا ببرند.
این نشست که بریتانیا، فرانسه و سازمان ملل میزبان مشترک آن بودند، «پیشدرآمد» اصلی نشست جهانی و مهم موسوم به COP ۲۶ در زمینه محیطزیست است که سال آینده به میزبانی بریتانیا برگزار خواهد شد.
آلوک شارما، رئیس و دبیر کسبوکار نشست COP۲۶ نیز در سخنرانی پایانی نشست روز شنبه گفت: «پیشرفتی واقعی انجام شده است. از رهبران جهان درخواست میکنم تا برای به صفر رسیدن انتشار کربن در کشور خود وضعیت اضطرار محیط زیستی اعلام کنند. پنج سال بعد از پیمان پاریس هنوز در جهت درست حرکت نمیکنیم. بیایید قول بدهیم که به صفر رساندن انتشار کربن در جهان را محقق میکنیم. البته (جهانیان) میپرسند آیا اقدامات کافی انجام دادهایم تا جهان در مسیر محدودسازی گرمایش به ۱/۵ درجه سانتیگراد قرار گیرد و از مردم و طبیعت در برابر اثرات منفی تغییرات محیطزیستی محافظت شود؟ آیا پیمان پاریس محقق شده است؟ دوستان اگر بخواهیم با خودمان صادق باشیم در حال حاضر در پاسخ به این پرسش باید بگوییم خیر. این هدف با آن که در کل دلگرمکننده است، کافی نیست و عقربههای ساعت همچنان در گردش است.»
او گفت: «۴۴ کشور قول دادند در کوتاهمدت انتشار کربن را کاهش دهند و ۲۴ کشور هم برای دستیابی به سطح انتشار صفر گازهای گلخانهای برنامهریزی کردند اما طبق هشدار تحلیلگران، این وعدهها تکرار تعهدات قبلی است.»
شارما از تمام کشورها خواست پیش از نشست Cop۲۶ در سال آینده، تعهدات محیطزیستی سفتوسختتری برای خود «تدوین» کنند. او همچنین از کشورهای پردرآمد خواست اعتبارات مالی بیشتری در اختیار کشورهای کمدرامد بگذارند تا از پس مقابله با انتشار گازهای گلخانهای برآیند.
او گفت: «بریتانیا در حال دو برابر کردن سهم خود در تامین اعتبار بینالمللی برای امور محیطزیستی است. از همه کشورهای کمکدهنده خواهش میکنم به ما بپیوندند و با آرزوهای ما همگام شوند.»
خانم جنیفر مورگان، مدیر اجرایی صلحسبز بینالملل گفت که این مذاکرات «مشخص» کرد «از آن نوع رهبری که نیاز داریم خیلی دور هستیم». او گفت: «نشست امروز هم به هیچوجه نشانهای از آن رهبری نداشت. بسیاری از کشورهای حاضر در نشست بلندپروازی محیط زیستی، به قسمت بلندپروازی آن توجه نداشتند و ظاهرا هنوز برای ایستادگی در برابر صنعت سوخت فسیلی شهامت اخلاقی ندارند.»
شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین، وعده جدیدی داد و اعلام کرد که انتشار دیاکسیدکربن در کشور او در سال ۲۰۳۰ در مقایسه با سال ۲۰۰۵ به ازای هر واحد جیدیپی بیش از ۶۵ درصد کاهش مییابد؛ اما یک تحلیلگر، این وعده را فقط «گامی کوچک به جلو» توصیف کرد و تحلیلگری دیگر هم آن را «همان کسبوکار معمول تا سال ۲۰۳۰» خواند.
پس از آن که دونالد ترامپ در ماه نوامبر رسما ایالات متحده را از پیمان پاریس خارج کرد، این کشور نمایندهای در این نشست نداشت؛ اما جو بایدن، رئیسجمهور منتخب ایالات متحده در حین این نشست، با انتشار پیامی در توییتر، قول خود مبنی بر پیوستن مجدد آمریکا به پیمان پاریس در نخستین روز استقرار در کاخ سفید را تکرار کرد.
پنج سال قبل از امروز، نشست جهانی امضای پیمان تغییرات محیطزیستی پاریس برگزار شد.۳۹ روز دیگر ایالات متحده دوباره به آن خواهد پیوست.
جهان را به سوی پیشرفت بیشتر و سریعتر جلو خواهیم برد و جانانه با بحران محیطزیستی مقابله خواهیم کرد.
او در توییتر خود نوشت: «جهان را به سوی پیشرفت بیشتر و سریعتر جلو خواهیم برد و جانانه با بحران اقلیم مقابله خواهیم کرد.»
تیم گور، رئیس بخش خط مشی محیط زیستی گروه آکسفام گفت: «کشورهای درحال توسعه، سزاوار وضعیت بهتری هستند و نیازشان بیشتر از آنی است که در این مذاکرات پیشنهاد شده است.» او گفت: «نشست بلندپروازی محیط زیستی، فاقد بلندپروازی واقعی بود. رهبران جهان باید در ۱۲ ماه بسیار مهم آینده دست به کار شوند و جهان را از پرتگاه تغییرات فاجعهبار محیطزیستی دور کنند. تعهدات کوتاه مدت برای کاهش انتشار کربن همچنان برای محدودسازی وضعیت هشدارآمیز ۱/۵ سانتیگرادی هدفگذاری شده در پاریس کفایت نمیکند و در این نشست در مورد همه چیز حرف زدند به جز معضل تخصیص اعتبارات جدید به کشورهای کمدرامد تا بتوانند با تغییرات زیستمحیطی مقابله کنند و به سوی اقتصاد بدون کربن حرکت کنند.»
کشورهای رو به توسعه جهان هم که از قدیم کمترین کمک را به مقابله با بحران زیستمحیطی میکردند، چند وعده جدید و بلندپروازانه مطرح کردند.عمرانخان، نخستوزیر پاکستان، قول داد کشورش به ساخت نیروگاههای جدید زغالسنگی پایان دهد. او در سخنرانی خود در این نشست گفت: «سهم پاکستان در انتشار کربن در جهان از قدیم کمتر از یک درصد بوده است.» او افزود: «اما در کمال تاسف ما پنجمین کشور آسیبپذیر در برابر تغییرات زیستمحیطی هستیم».
کشور مالدیو هم وعده داد در صورت دریافت کمک مالی از کشورهای ثروتمند، انتشار کربن را در سال ۲۰۳۰ به صفر برساند. پرو، رواندا و کنیا نیز قول دادند تا سال ۲۰۳۰ با انتشار بیشتر کربن مقابله کنند. بریتانیا و اتحادیه اروپا نیز با تکرار تعهدهای روزهای اخیر خود، اعلام کردند که اقداماتشان را برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای افزایش دهند.
بوریس جانسون در سخنرانی افتتاحیه، قول کشورش را تکرار کرد که تا سال ۲۰۳۰ انتشار گازهای گلخانهای را دستکم ۶۸ درصد نسبت به سال ۱۹۹۰ کاهش دهد. بریتانیا نخستین بار در تاریخ ۳ دسامبر چنین قولی داده بود.
۵۵ درصد. اروپا قول میدهد تا سال ۲۰۳۰ انتشار گازهای گلخانهای را به این میزان کاهش دهد.
۵ سال بعد از پیمان پاریس میخواهیم اقدامات زیستمحیطی را به سطوح جدیدی برسانیم.
اما سهم اتحادیه اروپا از انتشار گازهای گلخانهای کمتر از ۱۰ درصد است. بنابراین بیایید همکاری کنیم.
اورزولا فوندرلاین، رئیس کمیسیون اروپا نیز گفت که اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۳۰ انتشار گازهای گلخانهای را به میزان ۵۵ درصد در مقایسه با سال ۱۹۹۰ کاهش خواهد داد. اتحادیه اروپا نخستین بار یک روز قبل از این نشست در تاریخ ۱۱ دسامبر چنین تعهدی را مطرح کرده بود.
راشل کایت، رئیس مدرسه عالی فلچر در دانشگاه تافتز ماساچوست و نماینده پیشین امور محیطزیستی در سازمان ملل میگوید: «امروز دیدیم که رهبران بریتانیا، چین، اتحادیه اروپا و پاکستان به کاهش آلایندههای کربنی متعهد هستند. در حال حرکت هستیم اما سرعت کافی نیست. باید به حرفهای آنتونیو گوترش توجه کنیم که گفت تمام کشورها باید وضعیت اضطرار زیستمحیطی اعلام کنند، در بخش سوختهای فسیلی سرمایهگذاری نکنند و پشتیبانی از فقیرترین کشورها را تضمین کنند. نباید کوهی از بدهی و سیارهای درهمشکسته را برای فرزندانمان به ارث بگذاریم.»
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت به زبان فارسی، ۱۴ دسامبر ۲۰۲۰