یک گزارش مستقل کانادایی درباره پرواز بویینگ ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین که هشتم ژانویه سال ۲۰۲۰ در آسمان تهران سرنگون شد، صلاحیت ایران برای تحقیق درباره این حادثه را زیر سوال برده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، این گزارش ۷۹ صفحه‌ای می‌گوید «مسئول این حادثه، به‌ویژه به‌شکل پنهانی مشغول تحقیق درباره خودش است. این وضعیت اطمینان و اعتمادی را در پی ندارد.»
هواپیمای بوینگ پرواز شماره ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین با ۱۷۶ سرنشین بامداد هشتم ژانویه ۲۰۲۰ و تنها دقایقی پس از برخاستن از باند فرودگاه در آسمان تهران و با شلیک دو موشک پدافند سپاه پاسداران سرنگون شد. این حادثه تنها ساعاتی پس از حمله موشکی ایران به پایگاه عین‌الاسد در عراق و در انتقام قتل قاسم سلیمانی روی داد. مقام‌های ایران، خطای انسانی را عامل این تراژدی می‌دانند.
۸۵ نفر از قربانیان این حادثه شهروند کانادا بوده یا اقامت دائم این کشور را داشتند.
رالف گودل، وزیر پیشین دولت جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا مدیریت نگارش این پژوهش مستقل را برعهده داشته است. این تحقیق با برشمردن مواردی ازجمله «دلایل باز ماندن آسمان ایران» در شب بروز حادثه می‌گوید «بسیاری از اطلاعات مهم این واقعه وحشتناک همچنان ناشناخته باقی مانده اند».
دولت ایران پس از سه روز انکار، سرانجام اعلام کرد این هواپیما به دلیل خطای انسانی و با آتش پدافند هوایی سپاه پاسداران سرنگون شده است.
گزارش مستقل کانادا با بررسی داده‌های ایران در جریان تحقیق درباره این حادثه می‌گوید: «ایران باید استقلال، واقعی و شفاف بودن تحقیقات خود درباره جنبه‌های امنیتی،جنایی و غیره در این حادثه را ثابت کند. امری که تاکنون عملا شاهد آن نبوده‌ایم.»
دو ماه پیش، سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی (ایکائو) از ایران خواسته بود تا تحقیقات درباره این فاجعه را سریع‌تر به پایان رسانده و نتایج آن را منتشر کند. پیش از آن هم کانادا در ماه اکتبر اعلام کرده بود که یک کمیته مستقل برای بررسی این حادثه تشکیل می‌دهد.
علاوه بر به زیر سوال بردن صلاحیت ایران برای تحقیق درباره این حادثه، گزارش مستقل کانادا، خواستار تغییر کلی در مقررات مربوط به پرونده‌های مشابه شده و می‌گوید «درباره هواپیمایی که با شلیک نیروهای نظامی سرنگون شده، [مقررات کنونی] به این معنا است که همان دولتی که منشاء بروز فاجعه است (در اینجا ایران) باوجود تعارض منافع، صلاحیت تام و تمام تحقیق درباره ایمنی را هم بر عهده دارد. این شرایط امکان تضمین استقلال، بی‌طرفی و در نهایت مشروعیت نتایج چنین بررسی‌هایی را از بین می‌برد.»
در بخش دیگری از این گزارش آمده است «این وضعیت اعتبار تحقیق را زیر سوال می‌برد و به احساس بی‌کیفر ماندن مسببان حادثه دامن می‌زند.»
جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا با استقبال از این گزارش از ایران خواست تا به شکل جامع به پرسش‌های مطرح شده در آن پاسخ دهد.
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۱۶ دسامبر ۲۰۲۰