سعید محمد، فرمانده تکنوکرات قرارگاه خاتم الانبیا و مالک پاساژهای لوکس کیست؟

قرار است در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ سیزدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران برگزار شود. در حکومت اسلامی گونه‌ای تجدید سازمان در جریان است. تغییر نسلی یکی از عامل‌های این روند است.  تلاش برای یکدست‌تر کردن دستگاه و آماده ساختن آن برای تغییر در رهبری نظام شاخص اصلی روند است.
“زمانه” در درجه نخست از این زاویه به انتخابات ۱۴۰۰ می‌نگرد.
از هم اکنون عده‌ای برای ریاست جمهوری کاندیدا شده‌اند، یا گمان می‌رود خود را نامزد کنند. دقت بر آنان به شناخت برنامه حکومت برای انتخابات کمک می‌کند. برخی از آنان را معرفی می‌کنیم.
شروع می‌کنیم با: سعید محمد

سعید محمد،«جوان جهادی انقلابی»، مدیر جهادی، مالک و پیمانکار پاساژهای لوکس در چندین شهر، مهندس بساز و بفروش ثروتمندسپاهی و فرمانده کنونی قرارگاه خاتم‌الانبیا است. او سابقه نظامی‌گری به شکل چکمه‌پوشی ندارد و از یقه‌سفیدهای سپاه است. سعید محمد در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ یکی از کارت‌های بازی اصول‌گرایان است. 

مدیر جهادیِ تکنوکرات  

سعید محمد در سال ۱۳۴۷ در تهران متولد شد و از سال ۱۳۶۶ به عضویت سپاه پاسداران درآمد، ارگانی که آینده اقتصادی و جایگاه سیاسی امروز او را رقم زد. او در سوابق خود سِمت‌های مدیریتی بسیاری دارد و چون از سپاه برخاسته، گاه او را «مدیر جهادی» خطاب می‌کنند. جوان انقلابی و جهادی اصولگرایان که پیمانکار و مالک بسیاری از پرتجمل‌ترین (لاکچری‌ترین!) پاساژهای ایران است در شهریور ۱۳۹۹ به خبرگزاری مهر گفت که «باید به دنبال ایجاد تمدن بزرگ اسلامی ایرانی باشیم».

او گفت:

‌« همانقدر که به عمران شهرها فکر می‌کنیم و به فرهنگ شهروندانمان هم باید فکر کنیم. آسیب‌های متنوعی که امروز گریبان مردم را گرفته آهسته آهسته نمود پیدا می‌کند. در حوزه خانواده که به شدت دچار آسیب شده‌ایم باید بر فرهنگ تعهد و عشق کار شود، باید بر روی فرهنگ غنی اهل بیت بیش از بیش کار کنیم.»  

در پایگاه اطلاع رسانی حوزه علمیه، مدیریت جهادی را با این مشخصه‌ها توصیف کرده‌اند:

«مدیریت جهادی با مصرف‌گرایی، اشرافی‌گری، سستی، تنبلی، بی حالی و انحراف از مسیر آرمان‌گرایی ایمانی، تغایر داشته و بلکه با آن مبارزه می‌کند؛ در حالی که در شیوه‌های مدیریتی دیگر که عمدتاً محصول فرهنگ سرمایه‌داری است، جامعه به سمت مصرف‌گرایی، اشرافیت، بی‌عدالتی، اصالت لذت و انحراف از آرمان‌های انسانی، سوق داده می‌شود.» 

این قضاوت را باید با عملکرد مدیر جهادی سنجید. او دست اندر کار ساخت و ساز پرتجمل‌ترین پاساژها همچون «اطلس مال» در نیاوران بوده است. «اطلس‌مال» پاساژی است که در آن برندهای غربی فروخته می‌شوند و پاتوق ثروتمندان و تازه به دوران رسیده‌ها است. سعید محمد، مدیرعامل گروه ایرانیان اطلس، سازنده و مالک چندین مرکز خرید در شهر‌های مختلف ایران هم هست.   

اجرای پروژه‌هایی لوکسی مثل اطلس مال، به دست مدعی «شهرسازی اسلامی» مشکلات بسیاری هم برای تهران ایجاد کرد. برای نمونه، ابوالفضل قناعتی، عضو سابق شورای شهر تهران، دی ماه ۱۳۹۷ به وب‌سایت رویداد ۲۴ گفت:

«پروژه اطلس مال از همان ابتدا در منطقه جغرافیایی مناسبی ساخته نشد و همین مسئله باعث بروز مشکلات عدیده‌ای شد که عدم توان توسعه مترو در خط ۳ یکی از همین مشکلات است.»

در مصاحبه‌ها و قول‌های نقل‌شده‌ای که از محمد در رسانه‌های داخلی وجود دارد، او گاه از رتوریکی استفاده می‌کند که بنماید در سابقه کاری خود به فکر فقرا و حاشیه‌نشیان و طبقات فرودست بوده است. برای مثال، او در مصاحبه با خبرگزاری مهر در شهریور ۱۳۹۹ در راستای پروژه انتقال پایتخت و ساختن« شهر اسلامی مدرن» گفت: «باید تبعیض را از مدیریت شهری رفع کنیم.»

ساختن‌ «اطلس مال» نیاوران که نه تنها فقرا و طبقات فرودست، بلکه اکثریت مردم نیز توان خرید کالاهای برند آن را ندارند، یکی از دستاوردهایی است که مدیر جهادی جوان اصول‌گرایان تاکنون برای رفع تبعیض در تهران به‌دست آورده است. 

محمد پیش از فرماندهی قرارگاه خاتم، ساخت و ساز پروژه‌های لوکس خود از طریق شرکت‌های «شیوا اطلس»، «اطلس ایرانیان»، «ستاره آرمان توس»، «باغ فردوس ایرانیان»، «پردیس اطلس پارس» و «سرمایه‌گذاری ایران اطلس کیش» اجرا می‌کرد. 

این مدیر جهادی پس از رسیدن به کرسی فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء در حمایت از « طرح تغییر پایتخت» اعلام کرد که قرارگاه خاتم الانبیاء مایل است این پروژه بزرگ سودآور را در دست بگیرد.

جنون سدسازی – بی‌تفاوت به تخریب محیط زیست

سعید محمد از زمانی که عضو سپاه شد پله‌های ترقی را به‌سرعت در نوردید و سوابق مدیریتی و اجرایی متعددی در شرکت‌ها و مؤسسات اقماری قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء و بنیاد تعاون سپاه به دست آورد. او از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۳، جایگزین پرویز فتاح، مدیر عامل سابق گروه “سپاسد” شد. محمد در طی هفت سال مدیریت در این ارگان برای نقشی که در اجرای پروژه‌های کلان سدسازی ایفا کرد، جوایز متعددی نیز دریافت کرد.

“سپاسد” مهم‌ترین بازوی مهندسی سپاه پاسداران و وابسته به قرارگاه خاتم الانبیاء است و پروژه‌های عظیم سدسازی، تونل سازی، نیروگاه‌های برق، سازه‌های بتونی بلند و… را در کشور اجرا می‌کند. گروه سپاسد که از سال ۱۳۷۱ تاسیس شده است در حال حاضر ۲۳ عضو دارد و مدیرعامل کنونی آن از سال ۱۳۹۸ محمد رستمی است. سرمایه این شرکت ۱۰۰ میلیارد ریال ذکر شده است. این گروهِ مهندسی، خود را اینگونه معرفی می‌کند:

«این شرکت پس از کسب تجارب موفق مانند ساخت سد عظیم مخزنی کرخه، ساختمان نیروگاه و سازه آبگیر سد کارون ۴ با ورود به پروژه های بزرگ درحال احداث همچون سد گتوند علیا ، سد و نیروگاه رودبار لرستان ، خط ۷ متروی تهران، سد و نیروگاه سردشت، سد و شبکه نرماب و… با رویکردی جدید به عنوان یک پیمانکار عمومی(GC) در زمینه های سد، نیروگاه و حمل و نقل ریلی، آمادگی حضور در پروژه‌های بزرگ ملی و فرامرزی را دارا می‌باشد.» 

بیایید به سه مورد از پروژه‌های سدسازی از نزدیک نگاه کنیم.

− پروژه سد کرخه که سپاسد با افتخار از آن سخن می‌گوید بدون توجه به عواقب زیست‌محیطی طراحی و ساخته شد. از سال ۱۳۸۱ که سد کرخه آب‌گیری شد، پایین دست سد، یعنی منطقه پارک ملی کرخه رو به خشکی رفت و جان گوزن‌های زرد ایرانی که از گونه‌های بسیار کمیاب و در حال انقراض هستند به خطر افتاد.

گوزن‌های زرد ایرانی در حال انقراض هستند.

تا پیش از ساختن سد کرخه با بارش‌های باران گودال‌های آبی به نام «شیلاب» ساخته‌ می‌شد. زمانی که گوزن‌ها در اوج گرما می‌خواستند کنه و حشرات موذی را از خود دور کنند، به این شیلاب‌ها می‌رفتند و خود را می‌شستند. سد کرخه این شیلاب‌ها را از بین برد و باعث شد تعداد بسیاری از گوزن‌های زرد ایرانی در حال انقراض از شدت زخم و عفونت پوستی بمیرند. 

− افتخار دیگر سپاسد، سد گتوند است. عیسی کلانتری، مشاور رئیس‌ جمهوری وقت، در سال ۱۳۹۴ احداث سد گتوند را «جنایتی» خواند که در حال لاپوشانی است. او ساخت این سد را «خیانت» به کشاورزی استان خوزستان دانست. جهاد کشاورزی خوزستان در سال ۱۳۹۴ اعلام کرده بود که سد گتوند دست‌کم ۶۰۰ میلیارد تومان خسارت به محصولات کشاورزی و بیش از همه خرمای این استان وارد کرده است. 

ساخت سد گتوند با پیمان‌کاری سپاسد و مشاوره شرکت «مهاب قدس» وابسته به آستان قدس رضوی، از سال ۱۳۷۶ بر روی رودخانه کارون و در ۱۰ کیلومتری شهر گتوند آغاز شد. به گفته معصومه ابتکار این سد بدون مجوز از سوی سازمان محیط زیست در استان خوزستان ساخته شد. 

نمک سد گتوند نخل‌ها را هم نابود کرد. برای نمونه در مهر ماه ۱۳۹۴، ۴۰۰ هزار نخل از نخلستان‌های خوزستان که از هشت سال جنگ جان سالم به در برده بودند به خاطر «سد گتوند» نابود شدند. 

آبگیری سد گتوند و بالا آمدن تراز دریاچه این سد تاکنون ساکنان ۴۱ روستا را آواره کرده است. عکس: مجتبی گهستونی

آسیب‌های این سد به کشاورزی و نخلستان‌ها محدود نبود. زمانی که سد در تابستان ۱۳۹۸ آبگیری شد چندین روستا در مسجد سلیمان به زیر آب رفتند بدون اینکه روستاییان از پیش مطلع باشند یا خسارتی دریافت کنند. آبگیری این سد، با وجود مخالفت کارشناسان محیط زیست و فعالان اجتماعی از مرداد سال ۱۳۹۰ آغاز شد. این سد تا سال ۱۳۹۸ن برای مردم مسجدسلیمان و لالی تبعات محیط‌زیستی و اجتماعی بسیاری داشت. پیشتر به‌دلیل «جانمایی» اشتباه در احداث و قرار گرفتن مخزن سد در معادن نمک عنبل با انتقاد کارشناسان مواجه شده‌ بود. قرارگاه خاتم الانبیا همواره از پذیرش هرگونه مسئولیتی برای پاسخگویی به انتقادها و آسیب‌های اجتماعی و زیست محیطی ناشی از این سد، سرپیچی کرد. 

− یکی دیگر از افتخارات سپاسد ساختن سازه سد کارون ۴ است. شعبان اسدی، معاون حفاظت سازمان جنگل‌ها و مراتع، در شهریور ۱۳۸۸ به خبرگزاری مهر گفت آبگیری سد کارون ۴ در نیمه دوم سال آغاز خواهد شد  درحالی‌که این پروژه سدسازی غیر استاندارد و فاقد رعایت استانداردهای زیست محیطی است. به گفته او بالغ بر ۲۰۰ هزار اصله درخت کهنسال بلوط قربانی آبگیری سد کارون ۴ می‌شود.

انتقادها و اعتراض‌ها به سدسازی‌های کلان و فکر نشده سپاسد و دیگر شرکت‌های وابسته به قرارگاه خاتم الانبیاء بسیار بود. برای نمونه، شش سال پیش در اردیبهشت سال ۱۳۹۳ حمید چیت‌چیان، وزیر نیرو، با اشاره به خشکی دریاچه ارومیه، گاوخونی، بختگان و هامون از افراط در سدسازی در این کشور انتقاد کرده و نتایج ساخت سدهای کرخه، ساوه و سیمره را مقرون‌ به‌ صرفه ندانسته بود. اما جنون سدسازی و سوداگری به سعید محمد و مدیران قبلی و بعدی سپاسد رخصت نداد تا آینده‌نگری کنند و عواقب زیست محیطی و اجتماعی پروژه‌هایشان را به طور دقیق برنامه‌ریزی، پیش‌بینی و از آسیب‌ها جلوگیری کنند. 

فتح منصب فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیا 

مناصب مدیریتی سعید محمد و تاجر مسلکی او در نقش پیمانکار در ارگان‌ها و شرکت‌های سپاه و وابسته به آن، نردبانی شدند تا او در نهایت از مهر ۱۳۹۷ فرمانده این قرارگاه و جایگزین عبادالله عبداللهی، فرمانده سابق شود. قرارگاه خاتم الانبیاء و بنیاد تعاون سپاه، دو بازوی اقتصادی سپاه هستند، بازوهایی که می‌کوشند اقتصاد ایران را به انحصار خود درآورند.  

قرارگاه خاتم الانبیاء به دستور علی خامنه‌ای و به حکم محسن رضایی در سال ۱۳۶۸ تاسیس شد. هدف اعلام شده از تأسیس این نهاد که متعلق به سپاه است کمک به سازندگی کشور، همچون مشارکت در پروژه‌های «آب‌رسانی، نفت و گاز، سدسازی، انتقال آب و نیرو و راه‌سازی» است. قرارگاه خاتم الانبیاء فعالیت خود را در حوزه‌های نفت و گاز و پتروشیمی، عمران، صنعت و معدن، کشاورزی، محرومیت‌زدایی و حوزه تحقیقات بر می‌شمرد. این قرارگاه تحت تحریم‌های شدید بین‌المللی نیز قرار دارد. 

این قرارگاه هیچ‌گونه نهاد نظارتی ندارد و شفافیتی نیز در کارکرد آن وجود ندارد. تنها نهاد نظارتی قرارگاه خاتم «سازمان حفاظت اطلاعات سپاه» است؛ به این معنا که این نهاد به هیچ ارگان و نهادی پاسخگو نیست تنها سازمان حفاظت اطلاعت سپاه مجاز است ناظر بر فعالیت‌های این سازمان باشد. بدین ترتیب، بودجه‌‌های واقعی که به قرارگاه خاتم تعلق می‌گیرد قابل ردیابی نیستند. سودهای کلان پروژه‌های این نهاد نیز در پرده ابهام قرار دارند. 

حفاری معدن  به هر قیمت 

حفاری هرچه بیشتر معدن‌ها یکی از جاه‌طلبی‌های سودآور برای قرارگاه خاتم الانبیاء است. این نهاد در تلاش بوده که در مقایسه با دولت و بخش خصوصی، در حوزه حفاری معادن بیشترین سهم را ببرد. سعید محمد مرداد ۱۳۹۹ گفت که قرارگاه خاتم از دو سال قبل یعنی سال ۱۳۹۷ هلدینگ صنعت و معدن را با مجوز وزارت صمت راه‌اندازی کرده و امروز وارد فاز اجرایی ۱۵ پروژه معدنی در کشور شده است. به گفته او در زمان تحریم، معادن می‌تواند جایگزین بسیار خوبی برای نفت باشد. 

معدن مس سونگون ورزقان یکی از معادنی است که قرارگاه خاتم در آن سهم عهده‌ای دارد. اعظم بهرامی، تحلیلگر محیط زیست درباره تاثیر معدن مس سونگون بر جنگل‌های قره‌داغ  و رودخانه ایلقنا در توئیتر شخصی خود نوشت: 

رضا علیزاده، نماینده ورزقان سال ۱۳۹۸ به خبرگزاری مهر گفت که برداشت از معدن از ۳۸۰ میلیون تن به حدود ۹۰۰ میلیون تن افزایش یافته است. این برداشت که بدون بازنگری تاثیر مخرب آن بر محیط زیست بر آن صورت گرفته به قیمت مرگ هزاران ماهی و آلودگی رود تمام خواهد شد. 

محمد مرداد سال ۱۳۹۹ از ورود قرارگاه ‌ خاتم‌‌ الانبیاء به اکتشافات معدنی خبر داد و گفت که ‌استخراج معا‌دن «سرب، روی، آهن، مس، منگنز و کرومیت» شتاب گرفته است. معدن‌سازی‌های بی‌رویه تا امروز تاثیرات مخربی بر اکوسیستم مناطق گذاشته است اما آینده دقیق‌تر نشان خواهد داد که این شتاب در حفاری معادن تا کجا با کره زمین، کشاورزی، آب، اکوسیستم و موجودات زنده در مسالمت و هماهنگی است و زندگی و سلامت ساکنان اطراف معادن را چقدر تحت تاثیر قرار خواهد داد. 

پیمانکار سرمایه‌دار با شعار «خودکفایی» – و کارگران استثمار می‌شوند

در ادامه نفوذ هر چه بیشتر سپاه پاسداران در اقتصاد ایران، سعید محمد خرداد ۱۳۹۹ خبر داد که این قرارگاه ساخت پتروپالایشگاه‌ها را آغاز کرده و ۴۰ درصد بنزین کشور توسط  خاتم الانبیاء تولید می‌شود. از ستاره خلیج فارس گرفته تا پارس جنوبی پالایشگاه‌ّهایی هستند که این نهاد در آنها نقش دارد. 

«خودکفایی» یکی از واژه‌هایی است که محمد در مصاحبه‌ها و گفت‌وگوهایش بسیار به‌کار برده است، هم پیش از به دست آوردن کرسی فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء و هم پس از آن. او در سال ۱۳۹۱ از وزیر نیرو در جشن خودکفایی صنعت سدسازی، لوح تقدیری نیز دریافت کرده است. 

محمد در سال ۱۳۹۸ به خبرگزاری فارس گفت که تا آن زمان ۷۰ درصد فازهای پارس جنوبی ایرانی‌سازی شده و وعده داد که ۱۰۰ درصد فازهای پارس جنوبی در اختیار قرارگاه خاتم قرار خواهد گرفت. محمد خودکفایی در عرصه فنی و مهندسی را از مهم‌ترین دستاورد‌های قرارگاه خاتم در ۳۰ سال گذشته دانست. 

در نهم خرداد ۹۷ جمعی از کارگران فاز ۱۲ پارس جنوبی در اعتراض به کاهش مزایای مزدی تجمع اعتراضی برگزار کردند.

طرح توسعه فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس جنوبی در مرداد ۱۳۸۵ به صورت ترک تشریفات قانونی، به قرارگاه خاتم‌الانبیاء واگذار شد. ارزش مالی این قرارداد دو میلیارد و ۹۷ میلیون دلار بود. رویکرد دولت نهم (احمدی‌نژاد) در واگذاری پروژه‌های بزرگ کشور به نهادهای نظامی، قرارگاه خاتم‌الانبیاء را به یکی از بزرگترین پیمانکاران ایران بدل کرد. 

در تیر ماه ۱۳۹۹ در مجتمع گاز پارس جنوبی نزدیک به ۱۰ هزار نفر مشغول به کار بودند که بیش از ۸ هزار و ۸۸۹ نفر آن‌ها با شرکت‌های پیمانکاری قرارداد داشتند، این کارگران پیمانکاری با قرارداد موقت محسوب می‌شوند. اخراج دسته‌جمعی و بیکاری سازی کارگران میدان گازی پارس جنوبی که به تجمع و اعتصاب مکرر کارگران انجامید از سال ۱۳۹۷ آغاز شد و تاکنون ادامه یافته است.  

تعدادی از کارگران پیمانکاری فازهای ۲۲ و ۲۴ پارس جنوبی  در مرداد ۱۳۹۹ در پی اعتراض‌های صنفی به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفتند:

«دستمزد ما ناعادلانه است؛ ما به نسبت کار سختی که انجام می‌دهیم، دستمزد پایینی دریافت می‌کنیم؛ همین دستمزدهای ناچیز هم با تاخیر بسیار پرداخت می‌شود؛ در ضمن از امنیت شغلی و امید به آینده بی‌بهره هستیم و هر لحظه ممکن است کار خود را از دست بدهیم. هیچ حمایتی از ما صورت نمی‌گیرد و بدون حمایت‌های قانون کار مشغول به کار هستیم.»

کرونا زندگی تمام مردم را تحت تاثیر داده از جمله زندگی کارگران پارس جنوبی در شهرهای عسلویه و کنگان در استان بوشهر که در گتوها و سکونتگاه‌های دور از خانواده زندگی می‌کنند و در فضای اندک رعایت فاصله اجتماعی نیز برای آنها غیرممکن است. وضعیت کرونایی ماه‌ها به طول انجامیده و اکنون در موج سوم کرونا در ایران کارگران را بیش از پیش به خطر انداخته است. تعدادی از کارگران کنگان ۱۳ آبان ۱۳۹۹ به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفتند: 

«زندگی در سوئیت‌های اشتراکی، کارکردن در کارگاه‌های فشرده و فضاهای نزدیک به هم و حتی استفاده مدام از سرویس بهداشتی‌های مشترک و کم امکانات در محیط‌های پیمانکاری، اضطراب‌‌آور است؛ ما کارگران قبل از خودمان، نگران خانواده‌هایمان هستیم؛ ما بدون تست و آزمایش، هر دو هفته خانه می‌رویم و سوغاتی‌مان برای فرزندانمان «می‌تواند» کرونا باشد!»

وضعیت کارگران پارس جنوبی بسیار نابسامان است زیرا استان بوشهر در بحران کرونا در وضعیت قرمز قرار دارد. ساعات کار روزانه به ویژه برای کارگران پیمانکاری‌ها طولانی است و تا ۱۲ ساعت می‌رسد. کارگران در طی روز در کانکس‌های مشترک، استراحت می‌کنند؛ در غذاخوری‌های مشترک، شام و ناهار می‌خورند و غیربومی‌ها شب‌ها در سوئیت‌ها و استراحتگاه‌های مشترک (که گاهاً ۵ یا ۶ نفر از کارگران پیمانکاری، یک سوئیت اشتراکی دارند) می‌خوابند. این وضعیت که عسلویه و کنگان را به یک گتوی پرجمعیتِ کارگری تبدیل کرده است، امکان فاصله‌گذاری اجتماعی را سلب و اوضاع را به شدت بحرانی می‌سازد.

قرارگاه خاتم الانبیاء به مثابه یکی از بازوهای اقتصادی سپاه در پوشش واژه‌هایی همچون خودکفایی، بی‌نیازی از غرب، ۳۰ سال است که کوشیده در هر حوزه‌ تولیدی ورود کند، سود ببرد و بخش عمده‌ای از اقتصاد ایران را در انحصار خود بگیرد و بدین طریق بر قدرت سیاسی سپاه نیز بیفزاید. در این میان، تخریب محیط زیست و استثمار کارگران و آلوده کرده زیست بوم مردم و جانوران برای این نهاد حکومتی اولویت چندانی نداشته است. 

سعید محمد نیز در تمام فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی خود در پیوند با سپاه، از مالکیت و ساخت و ساز پروژه‌های اطلس ایرانیان تا مدیر عاملی شرکت سپاسد و در نهایت فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء نشان داده به سود و ثروت اندوزی و بالا رفتن از نردبان قدرت بیش از ارز‌ش‌هایی که سپاه داعیه‌دار آن است، اهمیت می‌دهد. روح سرمایه‌داری بر او آنقدر چیره است که پوشاندن آن با واژه‌های جهادی‌گری، اسلامی‌سازی، خودکفایی و سازندگی بی‌ثمر است. 

خیز بزرگ به سوی ریاست جمهوری؟ 

سعید محمد، در مصاحبه‌ای که روز چهاردهم آبان ۱۳۹۹ با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) داشت در پاسخ به شرکت در انتخابات ۱۴۰۰ یا دوره بعدی شهرداری، هیچ کدام را تکذیب نکرده و گفته بود که به شرایط بستگی دارد. فرمانده و پیمانکار ِثروتمند قرارگاه که استثمار کارگران قراردادی را در پروژه‌های خود مجاز می‌داند، جایگاه امن خود را با کارگران اجرای پروژه‌هایش همسان دانست و گفت:

« ما اهل کار هستیم و کارگریم. قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا آن‌قدر ماموریت‌های مهم در زمینه اقتصاد مقاومتی در کشور دارد که تمام فکر خود را در تحقق منویات مقام معظم رهبری در این زمینه متمرکز کرده‌ایم.»

او تا به حال بیش‌تر از به دست گرفتن پروژه‌های اقتصادی سخن گفته تا نقش‌آفرینی سیاسی. او بارها در مصاحبه‌هایش تاکید کرده که ایران به سرمایه‌گذاری‌های خارجی‌ها نیاز ندارد. حتی تحریم را فرصتی دانسته که ایران از طریق قرارگاه خاتم الانبیاء به خودکفایی برسد. خواسته او این است که قرارگاه خاتم در حد توان تمام پروژه‌های اقتصادی ایران را در دست بگیرد. این جاه‌طلبی او تا جایی پیش رفت که در سال ۱۳۹۷ مدعی شد تحریم‌های اقتصادی بر ایران تاثیر مخربی نخواهد گذاشت. واقعیت اما خلاف ادعای او را ثابت کرد.  

اصولگرایان حامی محمد، او را «مصداق جوان مومن انقلابی» می‌دانند که می‌تواند گزینه مناسب ریاست جمهوری باشد. سعید محمد، این پیمانکار تکنوکرات که همواره فعالیت‌های اقتصادی و سِمت‌های مدیریتی داشته، چون از نسل دوم سپاهیان است و در جنگ ایران و عراق نیز حضور نداشته، مخالفت‌های برخی از این جناح را برانگیخته است. این اصولگرایان مخالف می‌گویند او « رجل سیاسی» نیست و سابقه نظامی نیز ندارد. برای نمونه، حامیان قالیباف در سایت فردا از احتمال تایید نشدن سعید محمد به عنوان رجل سیاسی نوشته‌اند. زمزمه کاندیدا شدن او از برخی اصلاح‌طلبان نیز شنیده می‌شود.

یکی از فعالان اصولگرا در شهریور ۱۳۹۹ به انصاف نیوز گفت که اطرافیان سعید محمد می‌گویند که او با توجه به داشتن سن کم نسبت به سایر چهره‌های سیاسی اصولگرا، مصداق جوان مومن انقلابی است و می‌تواند برای تشکیل دولت انقلابی یک مصداق جدی باشد. 

به گفته این فعال اصولگرا: « سعید محمد جلسات دیدار با فعالان رسانه‌ای، سیاسی را در حوالی خیابان انقلاب – آزادی برای گرفتن نظر این افراد درباره حضورش در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ برگزار کرده است».

این فعال اصولگرا می‌گوید:

«با وجود این، سعید محمد به هیچ عنوان رجل سیاسی نیست و تا لحظه فعلی و طبق قوانین شورای نگهبان او به احتمال ۹۹ درصد رد صلاحیت خواهد شد.»

به ادعای این فعال اصولگرا پرونده تخلفات مالی عیسی شریفی، معاون شهردار در زمان قالیباف هم توسط محمد جمع و آشکار شده است و ارتباط خوبی با قالیباف ندارد.

این فعال اصولگرا می‌گوید سعید محمد در حال حاضر در سپاه برای حضور در انتخابات ۱۴۰۰ حامیان سرسختی ندارد. به گفته او تاکنون تنها علیرضا زاکانی و مهرداد بذرپاش، رئیس دیوان محاسبات کشور، از حامیان جدی محمد هستند. 

به گزارش سایت فرارو، محمد در تابستان ۱۳۹۹ حداقل به ۱۰ استان سفر کرده و از پروژه‌های مختلفی، چون آب غیزانیه و راه آهن زاهدان بازدید کرده است. حتی شایع شده او هم مانند قالیباف پیش از خودش، تیم رسانه‌ای خود را زودتر به استان خوزستان فرستاده است؛ استانی در حاشیه، که با وجود بحران‌های چندگانه زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی و سیاسی، برای قرارگاه خاتم منبع درآمدی عظیم به‌شمار می‌رود.   

مخالفان سعید محمد می‌گویند تایید صلاحیت سعید محمد از سوی شورای نگهبان به عنوان رجل سیاسی تردید‌آمیز است، اما اگر علی خامنه‌ای امر کند، هر چیزی در امور درونی ژریم ممکن می‌گردد.
سعید محمد یک چهره است: سپاهی، تکنوکرات، جذاب برای خودی‌های متمول، و به قول خامنه‌ای «مدیر جوان» است.


پانویس:

سعید محمد دکترای مهندسی عمران (گرایش راه و ترابری) را از دانشگاه تربیت مدرس تهران در سال ۱۳۸۸دریافت کرده است. او عضو انجمن تونل ایران از سال ۱۳۸۸ تاکنون، هیئت علمی دانشگاه امام حسین از سال ۱۳۸۹ تاکنون و نظام مهندسی استان تهران از سال ۱۳۷۵ تاکنون است. 

رسانه‌های داخلی هنگامی که سعید محمد را معرفی می‌کنند بر فعالیت‌های دانشگاهی و پژوهشی و نویسندگی او تاکید می‌کنند و تالیف کتاب‌های «تأثیر الیاف فولادی در کنترل ترک‌های کششی بتن»، «مدیریت طرح‌های عمرانی»، «طراحی و اجرای روسازی بلوکی بتنی»، «انتخاب، طراحی و اجرای خط با دال بتنی در خطوط قطار شهری» و «بهسازی خاک با نگرشی ویژه به سدهای خاکی» و ترجمه دو کتاب «زمین‌شناسی مهندسی در کارست» و «کاربرد بتن غلطکی» را به او منتسب می‌کنند. 
اما جست‌وجو که می‌کنیم می‌بینیم نام او به عنوان نویسنده در کتاب «تأثیر الیاف فولادی در کنترل ترک‌های کششی بتن» و کتاب «مدیریت طرح‌های عمرانی» ذکر نشده است. نویسنده کتاب اول ابوالفضل حسنی است. کتاب دوم نیز بدون نام نویسنده چاپ شده و متعلق به قرارگاه خاتم الانبیاء است. در کتاب‌ها و ترجمه‌های دیگر نام او کنار نویسنده‌ یا مترجمان دیگر در هر کتاب ذکر شده است.

برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱