شرایط نگهداری زندانیان زن در زندان قرچک از آن میان وضعیت عالیه مطلبزاده و نرگس محمدی غیرانسانی و ناگوار است. گزارشگران بدون مرز (RSF) کمیسر عالی حقوق بشر و گزارشگر ویژه سازمان ملل برای بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران را به واکنشی درخور و فوری فرا میخواند.
«در زندان قرچک نیاز روزانه هر انسان یعنی حق تنفس سالم و آشامیدن آب معمولی را هم از ما سلب کردهاند.» این پیام نرگس محمدی گزارشگر حقوق بشر زندانی در زندان قرچک را همسرش تقی رحمانی منتشر کرده است. پانزده روز پیش از این، صدرا عبداللهی همسر عالیه مطلبزاده ، عکاس روزنامهنگار و نایب رییس انجمن دفاع از آزادی مطبوعات که به تاریخ ۱۹ دی با خشونت به زندان قرچک منتقل شده بود در حساب توییتر خود نوشت : «امروز هجده بهمن عالیه مطلبزاده دو سال است که سالروز تولدش را در زندان می گذراند. کرونا داخل زندان در حال اپیدمی شدن است. جان زندانیان در خطر است.مرخصی حداقل حق زندانیان برای درمان آنها و رفع نگرانی خانواده هاست.»
این دو زن گزارشگر که پیش از این در زندان اوین زندانی بودند، به زندان قرچک در شهر ورامین منتقل شدهاند. زندانی که از امکانات نخستین بهداشتی و درمانی بیبهره است. آنها در کنار چندین زندانی سیاسی در سوله هشت این زندان در بازداشت بسر میبرند. نرگس محمدی در یادداشتی که همسرش منتشر کرده است میگوید: «در اولین روز جا به جایی از بند ۲۰۹ زندان اوین به زندان قرچک، به قرنطینه این زندان منتقل شدم. آب مصرفی آن به قدری غیرقابل استفاده بود که نتوانستم از آن بنوشم. به اجبار به لیوان چای که روی آن از آلودگی آب مانند سر شیر بسته شده بود، چای نوشیدم که دچار تهوع و استفراغ شدم. در زندان از همین آب برای پخت و پز غذا، چای، و نوشیدن استفاده میکنند!»
رضا معینی مسئول دفتر افغانستان و ایران RSF در این باره میگوید : « شماری از زندانیان در ایران از آن میان روزنامهنگاران زندانی در خطر مرگ قرار دارند. چهل روز پس از مرگ (مهدی کاظمی) بکتاش آبتین به علت عدم درمان موثر، سکوت و بیکنشی میشل باشله، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل و جاوید رحمان گزارشگر ویژه سازمان ملل برای بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران، پرسشبرانگیز و نگران کننده است. اقدام جدی برای بررسی وضعیت فاجعه بار زندان قرچک هم از نظر بهداشتی و هم تسهیل ارتباط زندانیان با خانوادههای خود فوریت دارد. باید خواهان همکاری بدون قید و شرط مقامات ایران با سازمان ملل و رعایت تعهدات جهانی آنها شد.»
گزارشگران بدون مرز (RSF) به تاریخ ۲۰ دی ماه از گزارشگران و کارشناسان سازمان ملل از آن میان گزارشگر ویژه سازمان در باره وضعیت حقوق بشر در ایران، کارگروه بازداشتهای خودسرانه و پیشگیری از شکنجه و دیگر آزارگریهای بی رحمانه و غیر انسانی، و… خواست که با تشکیل کمیسیون تحقیق و بررسی جهانی برای روشن شدن چگونگی مرگ بکتاش آبتین، به این گونه دیرکردها عامدانه و وحشیانه در زندانهای ایران که برابر با اعدام غیرقضایی است پایان دهند.
ابزار فشار و تبعید و مرگ تدریجی
زندان قرچک پیش از تبدیل شدن به زندانی برای زنان، مرغداری و سپس اردوگاه ترک اعتیاد مردان بود. این زندان برای وضعیت نابسامان برای زیست و غیر بهداشتی آن مشهور شده است. به شکل رسمی اعلام شده است که در بازداشتگاه ۱۲۰۰ زن زندانی در وضعیت اسفبار بسر میبرند. موج ششم همهگیری سویه دلتا و امیکرون کرونا به این زندان هم رسیده است و وضعیت سلامت زندانیان را بیشتر تهدید میکند. « چند روز پیش دوز سوم واکسن را تزریق کردند و البته نه برای همه، کسانی که تستشان مثبت میشوند به باشگاه برده میشوند. مکانی که نه تخت دارد و نه امکان گرمایش و بدون مداوایی موثر»
عالیه مطلبزاده و نرگس محمدی پیش از این هر دو به وضعیت تنفسی در فضای بسته سوله هشت و بوی نامطبوع فاضلاب اشاره داشتهاند. « بوی نامطبوع و غیرقابل تحمل فاضلاب زندان، همراه با گاز آمونیاک است(…). این بو و آلودگی را زندانی از شب تا صبح، از صبح تا شب، باید تحمل کند، که باعث بروز مشکلات تنفسی میشود.
جمهوری اسلامی ایران در ردهبندی جهانی آزادی مطبوعات ۲۰۲۱ گزارشگران بدون مرز از میان ١٨٠ کشور جهان در رده ۱۷۴ قرار دارد.
برگفته ای از سایت اخبار روز، ۲۰ فوریه ۲۰۲۲