در پی حمله نظامی روسیه به اوکراین، بازارهای مهم جهان از بامداد روز پنجشنبه ۵ اسفند ۱۴۰۰ با نوسانات شدیدی روبرو شده‌اند و قیمت جهانی طلا و نفت برنت افزایش یافته است. قیمت گاز در حوزه اتحادیه اروپا نیز افزایش پیدا کرده و با کاهش ارزش روبل شاخص بورس مسکو یک سوم از ارزش خود را از دست داد.
بر اساس آمار «اویل پرایس» در معاملات روز بهای نفت در بازار معاملات نفتی جهان در پی حمله روسیه به اوکراین افزایش یافته است.
بهای هر بشکه نفت خام سبک برنت دریای شمال برای تحویل در ماه مارس، با سه دلار و ۷۷ سنت افزایش نسبت به معاملات پیشین، به ۱۰۰ دلار و ۶۱ سنت رسیده است.
آخرین بار در اوت سال ۲۰۱۴ نفت به قیمت بالای ۱۰۰ دلار رسیده بود بطوری که وقتی روسیه در سال ۲۰۱۴ به کریمه حمله کرد، قیمت نفت سر به فلک کشید. چند ماه بعد عرضه در بازار جهانی با افزایش تولید نفت در عربستان افزایش یافت و بهای نفت دوباره کاهش یافت.
بانک جی‌پی مورگان چیس‌اندکو پیشبینی کرده احتمالا قیمت نفت تحت تاثیر ادامه تشدید تنش‌ها بر سر اوکراین، در سه ماهه دوم امسال به ۱۱۰ دلار در هر بشکه خواهد رسید.
تنش‌های اخیر همچنین بر بازارهای مالی اروپا و آمریکا نیز تأثیر منفی گذشته است. پس از سخنرانی شامگاه چهارشنبه ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه مبنی بر چراغ سبز به عملیات نظامی علیه اوکراین، ارزش سهام در اروپا و آمریکا در حال کاهش است و شاخص بورس‌های آمریکا بیش از ۲ درصد کاهش یافته است.
همزمان در روز پنجشنبه پنجم اسفندماه، قیمت هر اونس طلا در بازارهای جهانی نیز با افزایش ۳۴ دلاری نسبت به روز گذشته، به ۱۹۴۳ دلار رسید.
اد مویا تحلیلگر ارشد بازارها از پلتفرم تجارت آنلاین OANDA گفته که تجارت طلا در حال حاضر جذاب به نظر می‌رسد و تنش‌های ژئوپلیتیک و فشارهای تورمی به موتور محرکه قیمت این فلز گرانبها بدل شده است.
اد مویا با اشاره به وضعیت فعلی افزود: طلا در حال حاضر همچنان در سطح ۱۹۲۰ دلار نوسان دارد، اما شکست این سطح میتواند مسیری آسان به سمت منطقه ۱۹۵۰ دلاری را نشان دهد.
فعال‌ترین قرارداد طلا در کامکس نیویورک در آوریل با ۳ دلار یا ۰.۲ درصد افزایش به ۱۹۱۰.۴۰ دلار در هر اونس رسید. بالاترین رقم برای یک قرارداد طلای معیار کامکس از ۷ ژانویه ۲۰۲۱ بوده است.
همچنین در روزهای گذشته خبر افزایش احتمال حمله نظامی روسیه به اوکراین بر بازار رمزارزها نیز اثر گذاشته و قیمت بیت‌کوین از ۴۵ هزار دلار تا ۳۸ هزار دلار ریزش کرد. در چند ساعت گذشته که روسیه بمباران و پیشروی در اوکراین را آغاز کرده قیمت بیت‌کوین با سقوط ۸ درصدی به ۳۴ هزار دلار رسید. قیمت سایر ارزهای دیجیتال هم بطور میانگین بیش از ۶ درصد کاهش پیدا کرده است.
به عقیده کارشناسان، واکنش هیجانی بازار رمزارزها به جنگ روسیه و اوکراین، باعث افزایش عرضه و در نتیجه کاهش شدید قیمت در کوتاه‌مدت خواهد شد، اما بعد از مدتی افزایش تورم میتواند به نفع این بازار باشد. بیت‌کوین به عنوان سپر خوبی در مقابل تورم عمل می‌کند و همین موضوع هم استدلال طرفداران صعود بهای بیت‌کوین در بلندمدت است.
همچنین تنها ساعاتی پس از آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین قیمت گاز در کشورهای اتحادیه اروپا با افزایش روبرو شد.
نقشه زیر خطوط لوله‌های گاز در اوکراین و مسیرهای صادرات گاز روسیه به اروپا را نشان می‌دهد. تداوم جنگ در اوکراین، اروپا را با مشکلات گسترده‌ای در زمینه انرژی مواجه خواهد کرد.
اینهمه در حالیست که شاخص بورس مسکو نیز یک سوم ارزش خود را از دست داده و برای اولین بار از ۱۹ مارس ۲۰۲۰ به زیر ۲۱۰۰ واحد سقوط کرده است. بورس مسکو صبح پنجشنبه برای ساعاتی بطور موقت متوقف شد اما از ساعت ده صبح فعالیت خود را از سر گرفت.
شاخص بورس مسکو (MICEX) با کاهش ۱۴ درصدی به ۲۶۵۶ واحد و شاخص «آر تی اس» نیز با ریزش ۲۰ درصدی به ۹۶۴ واحد سقوط کردند.
در همین حال، با کاهش ارزش روبل، نرخ برابری واحد پول روسیه در مقابل دلار با ۶/۲ درصد افزایش به ۸۶/۵ دلار و در برابر یورو نیز با ۶ درصد افزایش به ۹۷/۴ یورو رسید.
خبرگزاری رویترز نیز گزارش داده که در پی حمله روسیه به اوکراین دلار با افزایش۵/۲۳ درصدی به ۸۵/۳۹ روبل رسیده که این بالاترین میزان از ژانویه ۲۰۱۶ است.
بانک مرکزی روسیه در بیانیه‌ای در خصوص کاهش ارزش روبل در بازارها اعلام کرد که بانک مرکزی روسیه برای تثبیت وضعیت بازار مالی در بازارهای ارز مداخله خواهد کرد.
بطور کلی در صورت ادامه حمله نظامی روسیه به اوکراین و تشدید درگیری‌ها، اقتصاد جهان از جمله ایالات متحده تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
جوزف بروسلاس اقتصاددان ارشد در شرکت حسابرسی و مالیاتی «آر آم‌‌اس، یو اس» پیشبینی کرده که یک «شوک انرژی» میتواند یک درصد از تولید ناخالص داخلی ایالات متحده را در سال آینده کاهش دهد و نرخ تورم را به ۱۰ درصد برساند.
اقتصاددانان در کپیتال اکونومیکس پیشبینی کرده‌‌اند که وضع تحریم‌های جدید علیه روسیه میتواند حدود یک درصد از تولید ناخالص داخلی روسیه را کاهش دهد. اما اقتصاد اوکراین به‌دلیل ترازنامه شکننده مالی و نیاز به کمک خارجی به احتمال زیاد با وضعیتی بحرانی روبرو خواهد شد.
برگرفته از سایت کیهان لندن، ۱ مارس ۲۰۲۲