روز دوشنبه و همزمان با شروع معاملات بازارهای مالی در آسیا، قیمت روبل روسیه در برابر ارزهای خارجی به طور بیسابقهای سقوط کرد. دلیل این تغییر، تحریمهای اقتصادی غرب بر اقتصاد روسیه است که در آخر هفته گذشته اعمال شد. در واقع این تحریمها از دسترسی مسکو به ذخایر ارزهای خارجی جلوگیری میکند و امکان استفاده از شبکه سوئیفت را برای انجام تراکنشهای بینالمللی روسیه نیز با مشکل روبهرو میکند.
به نوشته اکونومیست، تا اینجای کار قیمت دلار آمریکا تا حدود ۴۰ درصد در برابر روبل افزایش یافت و واحد پول روسیه از قیمت نهایی روز جمعه که ۸۴ روبل به ازای هر دلار بود، به ۱۱۸ روبل در برابر هر دلار رسیده است، که رکوردی بیسابقه تلقی میشود.
این سقوط یکی از بزرگترین رکوردهای کاهش قیمت یکروزه پول در تاریخ مدرن روسیه محسوب میشود که مشابه کاهش یکروزه ثبت شده در بدترین لحظات بحران مالی آن کشور در سال ۱۹۹۸ است.
صبح دوشنبه به وقت مسکو، بانک مرکزی روسیه در تلاش برای جلوگیری از سقوط روبل، نرخ بهره خود را از ۹.۵ درصد به ۲۰ درصد افزایش داد و وزارت دارایی آن کشور به شرکتهایی که درآمد ارزی خارجی دارند دستور داد ۸۰ درصد از درآمد خود را به روبل تبدیل کنند.
سقوط روبل نشان میدهد که دولت پوتین چقدر منزوی شده است. حذف روسیه از بازارهای مالی بینالمللی میتواند به اقتصاد آن کشور آسیب جدی وارد کند. سقوط روبل بر روی واردات همهچیز، از خودرو گرفته تا محصولات پزشکی، نیز تاثیر میگذارد و آنها را به طور چشمگیری گرانتر میکند.
بدهیهای خارجی روسیه، که بیشتر آنها به دلار است، نیز کار را دشوارتر خواهد کرد.
از سوی دیگر، کاهش قیمت روبل باعث کاهش بیشتر کیفیت زندگی طبقه متوسط روسیه خواهد شد و به هر شرکتی که مجبور به پرداخت هزینههایش برای تامین کالاها و خدمات از خارج باشد، آسیب خواهد رساند.
بانک مرکزی روسیه به موسسات مالی دستور داده است تا درخواستهای مشتریان خارجی را که قصد فروش اوراق بهادار روسیه دارند، رد کنند؛ اقدامی که ممکن است آغازی برای اعمال کنترلهایی برای جلوگیری از خروج گسترده سرمایه باشد. هرگونه ممنوعیت سرمایهگذاران خارجی از دریافت پولهایشان میتواند آنچه را که از شهرت روسیه بهعنوان مقصد سرمایهگذاری باقیمانده است، تخریب کند.
در آخر هفته گذشته، شهروندان روسیه برای برداشت پول خود از حسابهای بانکیشان در صف بانکها ایستادند. نگرانی در مورد ثبات نظام پولی و مالی روسیه میتواند به فرار سرمایهها از بانکها منجر شود.
قیمت نفت نیز به دلیل نگرانی از اختلال در عرضه و تحریمها، بالاتر رفت.
در معاملات صبح دوشنبه در آسیا، نفت به حدود ۱۰۰ دلار در هر بشکه رسید که در مقایسه با پایان هفته گذشته حدود ۵ درصد افزایش داشت.
اگرچه روسیه در مقام صادرکننده بزرگ نفت و گاز، از قیمتهای انرژی بالاتر سود میبرد، اما پیشبینی میشود که با سقوط روبل، درآمد اضافی حاصل از فروش انرژی در مقایسه با ضرر تحریمها کمرنگ شود.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱ مارس ۲۰۲۲