جمعی از زنان سینماگر طی بیانیه ای، ضمن محکوم کردن نابرابری جنسیتی موجود در سینمای ایران و عدم وجود نهادی نظارتی در مسئله خشونت جنسی و آزار کلامی، خواستار ایجاد کمیتهای مستقل در خانه سینما جهت رسیدگی به روایتهای حاکی از آزارگری و اعمال قدرت بر زنان در محیط سینما شدند. در بخشی از این بیانیه آمده است “هر فرد صاحب قدرت و شهرت در ساز و کار سینمای ایران از موقعیت خود برای قلدری، تهدید، توهین، تحقیر و تعرض به زنان بهرهبرداری میکند. بیآنکه نهادهای قانونی، خانه سینما، سینماگران و منتقدان آنها را وادار به پاسخگویی و پذیرش مسئولیت کارشان کنند.”
در بخشی از این بیانیه نامه آمده است: “در ماههای گذشته، زنان در بستری که با همت خود در طی جنبشی علیه خشونت جنسی فراهم کردند، روایتهایی حاکی از آزارگری و اعمال قدرت بر زنان در محیط سینما را منتشر کرده اند. گزارشاتی که نشان میدهد هر فرد صاحب قدرت و شهرت در ساز و کار سینمای ایران از موقعیت خود برای قلدری، تهدید، توهین، تحقیر و تعرض به زنان بهره برداری کند. بی آنکه نهادهای قانونی، اصناف خانه سینما، سینماگران و منتقدان آنها را وادار به پاسخگویی و پذیرش مسئولیت کارشان کنند”.
زنان سینماگر افزودند: “ما زنان دست اندرکار سینما، اینجا کنار هم جمع شده ایم تا به مدد این همبستگی اعلام کنیم هرگونه خشونت، آزار و باجگیری جنسی در محیط کار از نظر ما محکوم است و برای توقف آن خواستار عواقب قانونی جدی برای متخلفین هستیم. همچنین این نابرابری جنسیتی موجود در سینمای ایران و عدم وجود نظارتی که عرصه را برای زیاده خواهی و دست درازی افراد در جایگاه قدرت گشوده است، محکوم می کنیم.
به جامعه سینمایی ایران در مورد شدت و گستردگی این آزارها علیه زنان که اکنون برای اولین بار اعتراض به آن به یک فریاد جمعی تبدیل شده است، هشدار میدهیم؛ آزارهایی که علی رغم آشکار بودنشان در تمام این سالها نادیده گرفته شده اند. در روایتهایی که از تجربههای دردناک زنان در سینمای ایران منتشر شده، انواع آزارهایی که زیر چتر خشونت جنسی قرار می گیرند مطرح شده اند، از جمله « هتک حرمت با الفاظ جنسی و جنسیت زده » ، « سوء استفاده از سکوت و تحمل افراد با به گروگان گرفتن حق کار یا دستمزد » ، « اعمال خشونت جنسی به وسیله تهدید موقعیت کاری قربانی » ، « تماسهای بدنی ناخواسته » ، « اصرار و اجبار به عمل جنسی » و در نهایت « خشونت جسمی و تجاوز.»”.
در بخش دیگری از این بیانیه با اشاره به عادی سازی خشونت علیه زنان در محیط سینما آمده است: ” در تمامی روایتها آنچه که به شکل روشنی خودنمایی میکند، سیستماتیک بودن این خشونت است. به این معنا که نه تنها ساز و کاری برای باز داشتن فرد صاحب قدرت از ارتکاب به خشونت وجود ندارد، بلکه در یک توافق نانوشته اعمال خشونت بر زنان در محیط کاری، عادی سازی شده و هیچ عواقب جدی متوجه فرد خشونتگر نیست. از طرفی نهادی نظارتی که از افرادی آموزش دیده در مسئله خشونت جنسی و آزار کلامی تشکیل شده باشد وجود ندارد که با آگاهی به بایدها و نبایدهای رفتاری افراد فرادست نسبت به فرودست در یک پروژه و با حساسیت لازم، موارد تخلف را بررسی کند. به همین منظور تقاضای شفاف خود را از نهادهایی همچون اصناف خانه سینما، سینماگران، منتقدان و مخاطبان جهت ایجاد کمیتهای مستقل در خانه سینما اعلام میکنیم. کمیتهای متشکل از اعضایی با سلسله مراتب قدرت متفاوت ( اکثریت مطلق اعضا از زنان ) که در مورد مسئله خشونت جنسی و جنسیتی آموزش دیده باشند و با میزان مسئولیت افراد متناسب با قدرت و عاملیت آنها در هر کار گروهی آشنا باشند تشکیل شود و کار این کمیته بررسی جرایمی در حوزه خشونت جنسی و جنسیتی باشد”.
این بیانیه به امضای بیش از ۲۳۰ تن از زنان سینماگر و هنرمندان شناخته شده از جمله: نیکی کریمی، هدیه تهرانی، پوران درخشنده، تینا پاکروان، بهنوش طباطبایی، ترانه علیدوستی، لیلی رشیدی، سحر دولت شاهی، پریناز ایزدیار، گلاره عباسی، شقایق دهقان، هانیه توسلی، فرشته حسینی، کتایون ریاحی، تهمینه میلانی، ویشکا آسایش، مهرانه مهین ترابی، میترا حجار، نگار جواهریان و آزاده صمدی رسیده است.
برگرفته ای از سایت هرانا (مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران)، ۱ آوریل ۲۰۲۲