نام مهسا (ژینا) امینی و فریاد دادخواهی مردم ایران، اینک از مرزهای جغرافیایی عبور کرده و سراسر جهان را به واکنش واداشته است. در شش روز گذشته بسیاری از سیاستمداران، هنرمندان، ورزشکاران و سازمانهای حقوق بشری با ایرانیان ابراز همدردی کردند و از جمهوری اسلامی ایران خواستند از سرکوب معترضان دست بردارد. اکنون هشتگ «مهسا امینی» بالغبر ۳۰ میلیون بار در توییتر فراگیر شده و نام او چنانکه بارها نیز گفتهاند؛ اسم رمز همبستگی ایرانیان است.
سرکوب معترضان، حمله به انسانیت
جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، در توییتی به اعتراضهای سراسری مردم ایران واکنش نشان داد و نوشت: «کانادا با قدرت از مردمی که نظر خود را با تظاهرات مسالمتآمیز بیان میکنند، حمایت خواهد کرد. ما از حکومت ایران میخواهیم که سرکوب آزادی بیان را متوقف کند و به آزار و اذیت و تبعیض مداوم علیه زنان پایان دهد.»
رابرت مالی، نماینده وزارت امور خارجه آمریکا در امور ایران نیز دیگر سیاستمداری بود که روز پنجشنبه، سرکوب مردم معترض ایران را محکوم کرد، او ضمن اشاره به سخنان جو بایدن، رئیسجمهوری کشورش، در توییتی نوشت: «همانطور که رئیسجمهوری بایدن در سازمان ملل گفت، ایالاتمتحده از تظاهرات مسالمتآمیز زنان ایران برای تامین حقوق اولیه خود حمایت میکند.»
نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، نیز در توییتی از حکومت ایران خواست که خشونت سامانمند علیه معترضان و نقض حقوق زنان را تمام کند. او نوشت: «صدای شجاعانه مردم ایران در سراسر جهان شنیده میشود. ایالاتمتحده در سوگواری برای مرگ وحشتناک مهسا امینی به مردم ایران میپیوندند.» بیل کلینتون، رئیسجمهوری پیشین ایالاتمتحده نیز در حساب کاربری خود خواستار تحقیقات «مستقل و بیطرف» درباره مرگ مهسا امینی شد و تاکید کرد که از مردم ایران «حمایت» میکند، زیرا «آنها خواستار پاسخگوییاند و برای دفاع از حقوق اساسی زنان در برابر خشونت نیروهای امنیتی اعتراض میکنند».
پیش از آنها نیز یائیر لاپید، نخستوزیر اسرائیل نیز روز پنجشنبه در مجمع عمومی سازمان ملل متحد از زنان و مردم معترض ایران یاد کرد و گفت که حکومت ایران هم از اسرائیل و هم از مردم خود «متنفر» است. او از سکوت جهانیان در برابر رنج جوانان ایرانی نیز انتقاد کرد و افزود: «مردم ایران بهای آزادی را با جان خود میپردازند.»
آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان، نیز روز پنجشنبه در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در جمع خبرنگاران، همبستگی خود را با مردم معترض ایران اعلام کرد و با اشاره به برخوردهای خشونتآمیز علیه آنان گفت: «حمله وحشیانه به زنان با شهامت ایران، حمله به انسانیت است.» وزیر خارجه آلمان در ادامه سرکوب معترضان را نشانه «ضعف» حکومت ایران دانست و از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد خواست که «نقض حقوق زنان و حقوق بشر» در ایران را بررسی کند.
در ادامه واکنشهای سازمانها و کنشگران حقوق بشر، جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور ایران و گروهی دیگر از کارشناسان این سازمان در بیانیهای اعلام کردند که مهسا امینی «قربانی جدید سرکوب مداوم و تبعیض سامانمند علیه زنان در ایران است». نهاد زنان سازمان ملل هم خواستار «تحقیق و تفحص» فوری برای مشخص شدن علت فوت مهسا امینی شد. سازمان عفو بینالملل نیز که پیشتر به کشته شدن مهسا امینی واکنش نشان داده بود، در بیانیه دیگری ضمن اعتراض به سرکوب معترضان در ایران، تاکید کرد که «مقابله با سرکوب مرگبار اعتراضها در ایران، نیازمند اقدام فوری جهانی است».
زنان شجاع ایران شگفتانگیزند
طی روزهای گذشته بسیاری از هنرمندان، ورزشکاران و چهرههای شناختهشده جهان به کشته شدن مهسا امینی واکنش نشان دادند و آن را نشانه سرکوب سامانمند زنان دانستند. در ادامه این واکنشها، کیت بکینسیل، بازیگر هالیوود، اختلال اینترنت در ایران را راهبرد جمهوری اسلامی ایران برای سرکوب اعتراضها دانست و تاکید کرد که پاسخگو نبودن مقامهای ایران به جامعه بینالملل، بیعدالتی آنان را آشکار میکند.
ریس جیمز، مدافع تیم فوتبال چلسی، جادا پینکت اسمیت، بازیگر هالیوود و همسر ویل اسمیت، سوفی ترنر بازیگر سریال مشهور «بازی تاج و تخت»، جیجی حدید، مدل آمریکایی، پادما لاکشمی، هنرپیشه و مجری آمریکایی، لیلی رینهارت بازیگر هالیوود، نیت بازولیک بازیگر استرالیایی، مارک رافالو بازیگر معروف آمریکایی، مصطفی صندل، خواننده ترکیهای و بوراک اوزدمیر، سرآشپز سرشناس اهل ترکیه، جدیدترین افراد مشهوری بودند که با انتشار پست و استوری در صفحههای شخصی خود به قتل مهسا امینی واکنش نشان دادند.
الیف شافاک، نویسنده ترکیهای کتاب «ملت عشق» که پیشتر با انتشار عکسی از مهسا امینی در اینستاگرام نوشته بود از این خبر بسیار غمگین شده است، روز پنجشنبه تصویری از اعتراضهای زنان ایرانی در حساب کاربری خود منتشر کرد و خطاب به آنان نوشت: «خواهران شگفتانگیز من، فکرم پیش شما است. ما از جغرافیا و فرهنگ مشابه آمدهایم. مبارزه شما برای برابری، آزادی و کرامت عمیقا در میان زنان ترک طنینانداز است.»
روز گذشته صفحه توییتری باشگاه فوتبال آ.اس. رم به زبان فارسی نیز با انتشار کاریکاتوری از عمر مومنی، کاریکاتوریست اهل اردن، به قتل مهسا امینی واکنش نشان داد. همزمان وزارت خزانهداری آمریکا، گشت ارشاد و شماری از شخصیتهای وابسته به حکومت ایران را که در نقض حقوق بشر مشارکت داشتهاند، تحریم کرد. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت کشورش برای پاسخگو کردن مقامهای حکومت ایران تلاش میکند.
گروهی از نمایندگان کنگره این کشور نیز در نامهای به ژانت یلن، وزیر خزانهداری آمریکا از او خواستند که با تقاضای ایلان ماسک برای ارائه اینترنت ماهوارهای استارلینک به ایران، موافقت کند.
طی روزهای گذشته بسیاری از ایرانیان خارج از کشور با برگزاری تجمعهایی به مردم معترض داخل کشور پیوستند و شعارهایی در مخالفت با جمهوری اسلامی ایران و قوانین مربوط به حجاب اجباری سر دادند. روز پنجشنبه ۳۱ شهریور، نیز تجمع ایرانیان ساکن شهرهای مالمو سوئد، آنتالیا و لندن برگزار شد. همچنان اینترنت در ایران با اختلال گسترده مواجه است و دادههای موسسه نتبلاکس نشان میدهد که اتصال اپراتور همراه اول در ایران در مقیاس کشوری قطع است.
در این بین مقامهای حکومت ایران با استفاده از فرصت قطع دسترسی ایرانیان به خارج از کشور، دایره سرکوب را وسیعتر کردهاند، اما گروه هکری انانیموس که بهتازگی علیه حکومت ایران «اعلان جنگ» کرد، میگوید اجازه نمیدهد جمهوری اسلامی ایران در اینترنت زنده بماند. این گروه روز پنجشنبه علاوه بر هک وبسایتهایی مانند سایت خامنهای، حدود یک هزار دوربین مداربسته داخل کشور را نیز هک کرد. گفته میشود که از این دوربینها برای شناسایی معترضان استفاده میشد.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی،۲۳ سپتامبر ۲۰۲۲