رسانه‌های داخلی ایران روز یکشنبه ۲۷ فروردین با استناد به خبر منتشر شده از سوی مرکز اطلاع‌رسانی قوه قضاییه رای نهایی پرونده سرنگونی هواپیمای اوکراینی را اعلام کردند.
رای نهای در خصوص متهان این پرونده که رسیدگی قضایی به آن از سه سال پیش در ایران آغاز شده بود بنا به آنچه قوه قضائیه اعلام کرده پس از برپایی ۲۰ جلسه دادگاه اعلام شده است.
این در حالیست که شماری از خانواده‌های قربانیان پیش‌تر به دنبال ناامیدی از رسیدگی عادلانه به این پرونده و اعتقاد بر عدم صلاحیت دادگاه نظامی تهران در این خصوص، اقدام به پس گرفتن شکایت خود کرده بودند.
حال آنکه، به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، در طول ۲۰ جلسه رسیدگی به این پرونده در دادگاه در مجموع ۱۱۷ شاکی شکایت خود را ثبت نموده، ۵۵ نفر از شاکیان در جلسات دادگاه صحبت و قرائت لایحه داشتند و ۲۰ وکیل نیز به وکالت از شاکیان شکایت و ادله مربوطه را بیان کردند.
براساس رای صادره از سوی دادگاه نظامی یک تهران، متهم ردیف اول که از وی به عنوان «فرمانده سامانه‌ی دفاعی تور ام یک» نام برده شده به اتهام «مباشرت در قتل شبه عمد سرنشینان هواپیمای اوکراینی» و نیز «لغو دستور ابلاغی و با توجه به گستردگی آثار و تبعات اقدام» صورت گرفته در مجموع به ۱۳ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
در حکم مربوط به متهم اول آمده است که وی «به تصور اینکه ویژگی‌های هدف شبیه به موشک کروز بوده، برخلاف دستور پست فرماندهی و بدون اخذ مجوز و مغایر با دستورالعمل‌های مربوط اقدام به شلیک دو فروند موشک به سمت هواپیمای اوکراینی پرواز پی اس ۷۵۲ کرده است.»
دادگاه برای متهمان ردیف دوم و سوم که از پرسنل سامانه دفاعی «تور ام یک» معرفی شده‌اند هر یک مجازات یک سال حبس تعیین کرده است.
برای هفت فرد دیگر که همگی از پرسنل، مسئولان و فرماندهان نظامی معرفی شده‌اند از سوی دادگاه نظامی تهران به عنوان به متهان ردیف چهارم تا دهم در مجموع حدود ۱۵ سال حبس در نظر گرفته شده است.
این رای بنا به حکم دادگاه نظامی یک تهران بدوی است و متهان ظرف بیست روز امکان طرح اعتراض به آن را دارند.
انجمن خانواده‌های قربانیان به دفعات خواستار محاکمه آمران و عاملان اصلی این جنایت در دادگاهی بین‌المللی شده‌اند و آنچه در دادگاه نظامی تهران برای رسیدگی به این پرونده در جریان بوده است را «تحقیر حقیقت» برشمرده‌اند.
چهار کشور دیگر خسارت دیده در این حادثه یعنی کانادا، سوئد، اوکراین و بریتانیا که اعضای گروه «هماهنگی و واکنش بین‌المللی» را تشکیل داده‌اند اواخر دسامبر گذشته از کلید خوردن فرایندی قانونی برای پاسخگو کردن مقامات ایران خبر داده بودند.
به موجب این فرایند، اگر کشورها نتوانند ظرف مدت شش ماه شرایط داوری را بپذیرند یا به عبارت دیگر در صورت پاسخگو نبودن ایران به درخواست چهار کشور برای تن دادن به حل و فصل اختلافات از طریق یک داوری بین‌المللی، این پرونده می تواند به دیوان بین‌المللی دادگستری ارجاع شود.
انجمن خانواده‌های پرواز پی‌اس۷۵۲ در بیانیه‌ای که دی ماه گذشته به مناسبت سومین سالروز وقوع این جنایت منتشر شد، تاکید کرده بود که: «شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی که تحت نظارت مستقیم رهبر این حکومت فعالیت می‌کند، آسمان ایران را باز گذاشته بود تا با ایجاد سپر انسانی، امکان مقابله به‌مثل ارتش آمریکا را کاهش بدهد و در صورت بالا گرفتن جنگ، با قربانی کردن هواپیماها خود را از مخمصه نجات دهد.»
همزمان با سومین سالروز سرنگونی هواپیمای اوکراینی تظاهراتی اعتراض‌آمیز از سوی ایرنیان نسبت به وقوع این جنایت و نحوه رسیدگی قضایی به آن در بسیاری از شهرهای مختلف جهان برپا شد.
پرواز پی‌اس۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین بامداد روز هشتم ژانویه سال ۲۰۲۰ دقایقی پس از برخواستن از باند فرودگاه بین‌المللی امام خمینی تهران با دو موشک سپاه پاسداران ایران سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن که ۱۶۴ تن از آنها را شهروندان ایرانی تشکیل می‌دادند، جان باختند.
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۱۷ آپریل ۲۰۲۳