از شعار آب و برق را مجانی می کنیم تا صف آب

خبرگزاری‌های داخلی از قطع آب بدون اطلاعیه‌های قبلی به مدت طولانی در چند شهر از جمله تهران و کرج خبر می‌دهند. در تهران آب برخی مناطق برای پنجمین روز پیاپی قطع است. شرکت آبفا در اطلاعیه‌ای اعلام کرده ریزش کوه بر اثر بارندگی مسیر انتقال آب از سد امیرکبیر به تأسیسات آبرسانی تهران در بستر رودخانه کرج را مسدود کرده است.

آب چند منطقه از تهران شامل مناطقی از جمله «آزادی»، آذربایجان، اسکندری، تهران ویلا، ستارخان، شهرآرا، «طالقانی»، زرگنده، ظفر و مولوی امروز سه‌شنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ برای پنجمین روز پیاپی قطع است. قطع آب در پایتخت از روز جمعه ۱۹ خرداد آغاز شده و با وجود اینکه شرکت آبفا دیروز از «رفع مشکل» خبر داده بود، این مشکل همچنان ادامه دارد.

شرکت آبفای تهران روز دوشنبه ۲۲ خرداد در اطلاعیه‌ای با اعلام اینکه «بر اثر بارش باران، جاری شدن سیلاب و رانش گسترده زمین و کوه در حوالی جاده چالوس، مسیر انتقال آب از سد امیرکبیر به تاسیسات آبرسانی تهران در بستر رودخانه کرج مسدود شده بود» ادعا کرده بود مشکل آبرسانی به تهران حل شده است.

در این اطلاعیه آمده بود که «️با تلاش شبانه‌روزی و بسیج امکانات، هم‌اکنون مسیری از میان توده‌های عظیم سنگ به همراه گل و لای در بستر رودخانه ایجاد و آب در مسیر رودخانه جاری شده است.️ افزون بر این اقدامات در این مدت بخش قابل توجهی از نیاز شبکه از طریق سامانه‌های دیگر آبرسانی تامین شد تا از گسترش محدوده‌های افت فشار جلوگیری شود.»

شرکت آبفا همچنین با تشکر از «شکیبایی مردم» اعلام کرده بود که «روند توزیع آب در شبکه و محدوده‌های دارای افت فشار تا ساعاتی دیگر عادی می‌شود.»

برخلاف ادعای شرکت آبفا اما قطع آب امروز سه‌شنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ نیز ادامه یافته است. روزنامه «پیام ما» در گزارشی نوشته که نه تنها آب تهران وصل نشده بلکه قطع آب گسترش یافته است.

در این گزارش آمده که با وجود اطلاعیه روز گذشته شرکت آب و فاضلاب تهران مبنی بر رفع مشکل آب در محله‌های تهران، نه فقط مشکل محله‌های پیشین رفع نشد، بلکه از شب گذشته محله‌های جدیدی مانند قائم مقام فراهانی، «هفت تیر» و «مدرس» نیز به آب آشامیدنی دسترسی ندارند.

خبرگزاری فارس هم با تایید تداوم قطع آب در مناطق گسترده‌ای از پایتخت اعلام کرد: «مسدود شدن مسیر انتقال آب از سد کرج به تاسیسات آبرسانی تهران در اثر جاری شدن سیل در جاده چالوس، علت بروز این مشکل است»و از مردم خواست «صبور» باشند و مصرفشان را «مدیریت» کنند تا مشکل برطرف شود.

خبرگزاری فارس در حالی مردم را مسئول دانسته و به آنها توصیه کرده که با صبوری و مدیریت مصرف آب، بحران را پشت سر بگذارند، که هیچیک از مقامات مسئول دولتی در تهران در پنج روز گذشته به قطع آب در فصل گرم سال در پایتخت واکنش نشان نداده‌ و با بی‌تفاوتی از کنار مشکلاتی که در روند زندگی مردم ایجاد شده عبور کرده‌اند.

در روزهای گذشته آب در مناطق مختلف کرج با قطع چند ساعته و بدون اطلاع قبلی روبرو بوده و به گفته شهروندان وقتی آب وصل می‌شود فشار آن به حدی پایین است که عملا امکان استفاده برای امور روزمره وجود ندارد.

در پنجمین روز قطع آب پیاپی در تعدادی از محله‌ها، حسین فاضلی هریکندی رئیس کل دادگستری استان البرز به این موضوع واکنش نشان داد و گفت این مسئله به بسته شدن خروجی سد کرج بر اثر سیل اخیر ارتباط دارد.

او وعده داد که «با تلاش‌های انجام شده» مشکل آب آشامیدنی برخی از مناطق تهران و کرج «تا ساعات آینده برطرف می‌شود». گزارش‌های مردمی از کرج اما نشان می‌دهد آب محلات مختلف تا بعد از ظهر روز سه‌شنبه همچنان قطع بوده است.

بر اساس گزارش‌های مردمی در شبکه‌های اجتماعی پس از دو روز قطع آب در برخی مناطق تهران با تانکر آبرسانی شده اما میزان آب منتقل شده به محلات متناسب با جمعیت ساکن نبوده و در نتیجه نارضایتی بیشتری در میان مردم ایجاد کرده است.

خبرگزاری رکنا در انتقاد از اقدامات نهادهای مسئول برای حل مشکل قطع آب در روزهای گذشته و خدمات‌رسانی به شهروندان نوشته که «به نظر می رسد این ۵ روز بی‌آبی، آزمونی برای سازمان‌های ذیربط بود و نشان داد این سازمان‌ها از مدیریت و سازماندهی کافی برخوردار نبوده و به وقت بحران توانایی مدیریت و حل مشکل شهروندان را ندارند.»

وزارت نیرو در حالی مشکل قطع آب در کرج و تهران را آسیب‌دیدگی و مسدود شدن مسیر آبرسانی در پی بارندگی عنوان کرده که بسیاری از کارشناسان معتقدند بروز چنین بحرانی حتی در نبود بارندگی و سیل هم قابل پیش‌بینی بوده است. عدم توجه جمهوری اسلامی به مدیریت منابع آب و ساختار فرسوده توزیع این مایه‌ی حیات از جمله دلایل کارشناسان برای بروز قطع آب است.

روزنامه «هم‌میهن» امروز در گزارشی به نقل از آرش میلانی رئیس سابق کمیته محیط‌ زیست شورای شهر تهران نوشت که حجم فرسودگی شبکه آب تهران قابل‌ توجه است و پیش‌بینی میزان رسوب بارندگی‌ها به سیستم‌های خاصی نیاز دارد که در ایران موجود نیست.

به گفته این مقام سابق شورای شهر، همواره درصدی از آب تهران به دلیل فرسودگی شبکه آب شهری هدر می‌رود، در حالی‌ که با تخصیص بودجه کافی می‌توان از آن جلوگیری کرد.

محمدرضا بختیاری مدیرعامل سابق آب و فاضلاب تهران نیز پیشتر اعلام کرده است که «حدود یک‌پنجم آب شرب شهری به دلیل شبکه آبرسانی فرسوده به هدر می‌رود.»

اوایل فروردین امسال نیز کمیته‌ای با عنوان «کمیته اضطراری ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران استان با محوریت مدیریت مصرف آب» در استانداری تهران تشکیل شد.

علیرضا فخاری استاندار تهران در اینباره گفته بود که در جلسه این کمیته مباحث آب استان، تطبیق با شرایط سال‌های گذشته، میزان نزولات، مصارف و نوع مصرف و کنترل آنها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

به گفته علیرضا فخاری ایران با کاهش نزولات و افزایش سطح مصرف مواجه است و از سوی دیگر، تغییرات اقلیمی آب و هوا نیز از عوامل موثر در حوزه مصرف آب است که این مسائل، نظام برنامه‌ریزی جدی در حوزه آب را می‌طلبد.

احد وظیفه رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران سازمان هواشناسی روز دوشنبه ۱۵ خرداد نسبت به تابستان داغ و بحران کمبود آب هشدار داده و گفته بود که «به صورت تقریبی می‌توان انتظار داشت که متوسط دمای هوای ایران در تابستان سال جاری حدود یک تا ۱/۵ درجه و حتی در مناطق شمال شرق کشور تا ۲ درجه سانتی‌گراد نسبت به متوسط درازمدت یا همان شرایط نرمال بالاتر باشد.»

احد وظیفه همچنین توضیح داده که ایران تابستان امسال با افزایش ۱۰ درصدی تبخیر آب‌های سطحی به دلیل افزایش دمای هوا روبرو خواهد بود و افزوده بود که «در چنین شرایطی اگر تابستانی را پیش رو داشته باشیم که متوسط دمای هوا در آن حدود ۱.۵ درجه سانتی‌گراد از شرایط نرمال بیشتر باشد، این مساله منجر به افزایش نزدیک به ۱۰ درصدی تبخیر آب‌های سطحی و تعرق در گیاهان خواهد شد که خود این می تواند، میزان دسترسی به آب را کمتر کند.»

احد وظیفه همچنین گفته که تابستان امسال نیز میزان بارندگی‌ها از شرایط نرمال کمتر خواهد بود: «بحران سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: با توجه به این که در تابستان سال گذشته فعالیت سامانه مونسون تاثیر خود را بر ایران هم گذاشت و شاهد وقوع باران‌های سیل‌آسا در نقاط مختلف کشور بودیم، تابستان امسال حتما میزان بارندگی‌ها نسبت به سال قبل بسیار کمتر خواهد بود.»

بارندگی در ایران در پاییز و زمستان گذشته نیز روندی نزولی داشته و آب ذخیره پشت سدهای کشور به شکل قابل توجهی کاهش یافته بود.

بر اساس آخرین آمار اعلام‌شده دفتر مطالعات پایه منابع آب، از ابتدای سال آبی جاری تا کنون یعنی از اول مهرماه سال ۱۴۰۱ تا نیمه اردیبهشت‌ جاری، ارتفاع کل ریزش‌های جوی کشور معادل ۱۸۸/۱ میلی‌متر بوده که این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت ۱۵ درصد کاهش دارد.

همچنین موجودی مخزن ۳۳ سد کشور کاهش داشته که از این میان حجم آب «سد دوستی» در استان خراسان‌ رضوی با کاهش ۵۳ درصدی پس از سد «چاه‌نیمه» در استان سیستان‌ و بلوچستان، با کاهش ۵۹ درصدی، دومین رتبه وضعیت حاد را در میان سدهای کشور دارد.

بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سوی وزارت نیرو در حال حاضر سدهای پنج‌گانه تهران ۵۰۴ میلیون مترمکعب آب دارند که نسبت به سال قبل ۴۱ میلیون مترمکعب کاهش یافته است. این در حالیست که سال گذشته در همین زمان حجم آب سدهای تهران ۵۴۵ میلیون مترمکعب ثبت شده است.

برگرفته ای از سایت کیهان لندن،۱۴ ژوئن ۲۰۲۳