علی بیت‌اللهی، مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی روز یکشنبه ۲۰ خرداد، در گفتگو با اعتماد از نسبت به خطر تخریب کامل «نقش رستم» به دلیل «فرونشست زمین» و اهمال‌کاری مسئولان در رسیدگی خبر داد.
نقش رستم، مجموعه‌ای باستانی واقع در شش کیلومتری تخت جمشید در استان فارس است. این محوطه باستانی از حدود سال هزار و ۲۰۰ پیش از میلاد تا ۶۲۵ میلادی همواره مورد توجه بوده است. آرامگاه چهار تن از پادشاهان هخامنشی، نقش برجسته‌های پرشماری از وقایع مهم دوران ساسانیان، بنای کعبه زرتشت و نقش‌برجسته ویران شده‌ای از دوران ایلامیان از جمله آثار موجود در این مجموعه است.
این مجموعه در سال‌های اخیر به دلیل به‌وجود آمدن ترک‌های ناشی از فرونشست زمین در معرض تهدید قرار گرفته و اکنون بنابر هشدار علی بیت‌اللهی این تهدید به مرز «تخریب کامل» این مجموعه رسیده است.
علی بیت‌اللهی گفت: «آنچه بر سر نقش رستم و شهر پارسه و سایر آثار ارزشمندمان آمده، محصول دست خود ما است و اگر هر چه زودتر برای جبران خساراتی که به میراث تاریخی‌مان زده‌ایم، اقدام نکنیم، دیگر از نقش رستم و تخت جمشید و میدان نقش جهان اثری باقی نخواهد ماند.»
او همچنین نسبت به تخریب میدان نقش جهان اصفهان هشدار داد و گفت: « [مشکلات به وجود آمده برای] نقش رستم و تخت جمشید، بارزترین مصداق از تاثیرات بهره‌برداری بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی است. اما مصداق دیگر، آثار تاریخی اصفهان و به خصوص، میدان نقش جهان است. ترک‌خوردگی‌ها در میدان نقش جهان مشهود است.»
او در‌این‌باره افزود: «من در بازدید دقیقی که از میدان نقش جهان و مسجد جامع داشتم، پشت مسجد و در قسمتی که ورود بازدید‌کنندگان ممنوع است، ترک‌خوردگی در کاشیکاری‌ها و ترک‌خوردگی و اعوجاج در ستون‌ها را دیدم علاوه بر اینکه بعضی از پل‌های اصفهان هم دچار آسیب‌های ناشی از فرونشست شده‌اند، در شهر اصفهان حدود ۳۵۰ مسجد در پهنه‌های فرونشستی است که تعدادی از این مساجد، بناهای تاریخی محسوب می‌شوند.»
علی بیت‌اللهی همچنین نسبت به پدیده فرونشست زمین در دیگر استان‌های کشور هشدار داد و گفت: «آثار تاریخی یزد و سمنان و کرمان هم تحت تاثیر فرونشست هستند، اما مهم این است که آثار تاریخی، سازه‌های فاقد اسکلت مهندسی هستند، چون در آن زمان‌ها، بتن و میلگرد نبوده و بناها با خشت و آجر ساخته شده که این مصالح هم گسستگی دارند و بر اثر کشش، به راحتی ترک می‌خورند . نگرانی ما همین است که وقتی فرونشست زمین تا این حد بناهای تاریخی را تهدید می‌کند، با وقوع یک زلزله متوسط یا کوچک، ممکن است این آثار ارزشمند تخریب شوند و به همین دلیل باید نگاه بسیار جدی‌تری به نگهداشت میراث تاریخی‌مان داشته باشیم.»
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۰ ژوئن ۲۰۲۴