اعتراضات ضددولتی در عراق از سر گرفته شد

بغداد و چند شهر دیگر عراق بار دیگر شاهد اعتراضات ضددولتی بودند. صدها نفر شعار «همه فاسدند» را سر دادند. آنها شعارهایی علیه حکومت اسلامی ایران نیز سردادند.

به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، که سایت رادیو زمانه باز انتشار داده است شامگاه پنجشنبه ۲ آبان / ۲۴ اکتبر صدها نفر در میدان تحریر بغداد گرد آمده و شعار «همه فاسدند» را سر دادند. یاسین الیاسری، وزیر کشور عراق در محل حاضر شد و به معترضان گفت پلیس «برای حفاظت» از آنها حضور دارد.

با این حال، به گفته شاهدان عینی، در منطقه سبز بغداد که ساختمان‌های دولتی و سفارت‌خانه‌های خارجی قرار دارند، نیروهای امنیتی از خودروهای آب‌پاش برای پراکنده کردن معترضان استفاده کردند.

در بغداد مردم معترض پرچم‌های عراق را در دست داشتند و گزارشها حاکی از آن است که شعارهایی علیه «دخالت حکومت اسلامی ایران» در امور عراق نیز سر دادند.

گزارش‌ها از اعتراضات امروز جمعه ۳ آبان / ۲۵ اکتبر در بغداد حاکی از آن است که ده‌ها نفر زخمی شده‌اند. خبرگزاری فرانسه از کشته شدن دو نفر و خبرگزاری آناتولی از کشته شدن یک نفر خبر داده‌اند. درگیری‌های روز جمعه در اطراف منطقه سبز بغداد رخ داده است.

در ناصریه، واقع در ۳۰۰ کیلومتری جنوب بغداد معترضان اعلام کردند که تا «سقوط رژیم» به اعتراضات خود ادامه می‌دهند. در دیوانیه، واقع در جنوب نیز معترضان در میدانی از شهر گرد آمدند.

قرار است بعد از ظهر جمعه معترضان به هواداران مقتدی صدر، روحانی شیعه پیروز انتخابات پارلمانی و بخشی از ائتلاف دولتی بپیوندند. مقتدی صدر خواستار استعفای کابینه و انتخابات زود هنگام است. در یک نمایش قدرت، «تیپ‌های صلح» مقتدی صدر به‌تازگی در شهرک صدر بغداد، پایگاه اصلی مقتدی صدر، با سلاح در دست رژه رفتند.

انتظار میرود که ظهر جمعه آقای علی سیستانی، بالاترین مقام مذهبی شیعه در عراق، خطبه‌های انتقادی در نماز جمعه ایراد کند. دو هفته پیش آقای سیستانی به دولت تا روز جمعه فرصت داد تا دلیل خشونت‌ها را روشن کند و به خواسته های معترضان پاسخ دهد.

اعتراضات اخیر در بغداد و چندین شهر عراق، ۹ مهر / یکم اکتبر در میان خشم عمومی علیه بیکاری، قطع برق و کمبود آب آغاز شد و بیش از ۱۰۰ کشته داشت. معترضان، سیاستمداران و مقامات حکومتی را عامل فساد ساختاری در کشور، و فساد حاکم را مانع بهبود شرایط عراق پس از سال‌ها خشونت فرقه‌ای و جنگ ویرانگر می‌دانند.

عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق مجموعه اقداماتی را اعلام کرد. کمیته تحقیقات تشکیل داد، صدها پست خدمات مدنی را به فارغ‌التحصیلان جدید اعطا کرد و وعده حقوق بازنشستگی برای خانواده‌های معترضان «شهید» داد.

با این حال به‌گفته سازمان شفافیت بین‌المللی، او هیچ اصلاحات عمیق و عملی را علیه «مهره‌های اصلی فساد» در دوازدهمین کشور فاسد جهان انجام نداده است. معترضان خواستار قانون اساسی جدید و تغییر سیاست‌مداران حاکم‌اند.

شب گذشته (پنج‌شنبه) عادل عبدالمهدی، خطاب به مردم از عملکرد خود دفاع و پیشینیان خود را متهم کرد که کشوری با اقتصادی بی‌جان و امنیتی شکننده به او واگذار کرده‌اند. دولت عادل عبدالمهدی هنوز هم می‌تواند روی قدرت حشد الشعبی، شبه‌نظامیان مورد حمایت حکومت اسلامی ایران، گروه دوم در پارلمان و عضو ائتلاف حاکم، حساب کند. چند تن از رهبران این گروه طی روزهای اخیر همپیمانی و اعتماد خود را به عبدالمهدی اعلام کرده‌اند.

روز سه‌شنبه ۳۰ مهر / ۲۲ اکتبر گزارش کمیته تحقیقات دولتی در مورد خشونت‌های اخیر منتشر شد. این گزارش سیاست‌مداران را متقاعد نکرد و خشم معترضان را برانگیخت.

کمیته تحقیقات نیروهای امنیتی را به «استفاده بیش از حد از زور» متهم کرد اما مسئله «تک‌تیراندازهای ناشناس» را روشن نکرد. براساس این گزارش ، ۷۰ درصد از کشته‌شدگان از ناحیه سر یا نیم‌تنه بالا مورد اصابت گلوله قرار گرفته‌اند.

پیش از این، دو مقام امنیتی عراقی به رویترز گفته بودند که شبه‌نظامیان مورد حمایت حکومت اسلامی ایران در جریان اعتراضات ضددولتی عراق، تک‌تیراندازها را در پشت بام‌های بغداد مستقر کرده بودند و آنها بودند که به سوی مردم شلیک می‌کردند. حشد الشعبی بعد این گزارش را تکذیب کرد.

همچون ابتدای ماه اکتبر فراخوان تظاهرات بیشتر به استان‌های جنوبی شیعه‌نشین و قبیله‌ها مربوط می‌شود و نه شمال و غرب عراق. اقلیم کردستان عراق عموماً از تلاطم‌ها فاصله دارد.

در شمال و غرب کشور نیز که بیشتر ساکنان آن سنی هستند و به‌مدت دو سال زیر سلطه گروه «داعش» قرار داشتند، کسی دست به تظاهرات نزد. فعالان می‌گویند از آن بیم دارند که متهم به «تروریسم» و «حمایت از رژیم سابق صدام حسین» شوند؛ دو برچسبی که پیش از این به معترضان این منطقه زده شده بود.