روزنامه بریتانیایی گاردین در یک گزارش تازه میدانی از منطقه اَلبوکمال در مرز سوریه و عراق مینویسد که برنامه ایجاد «گذرگاه» شیعی ایران به لبنان که بهویژه قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه، به دنبال آن بود، در این ناحیه «با هزینه زیاد» جریان دارد.
گاردین روز شنبه ۱۷ مهر در گزارش خود نوشت که یک نظامی ایرانی با نام مستعار «حاج عسکر» اکنون برنامه نفوذ ایران به این منطقه را پیش میبرد.
البوکمال شهری در سوریه است که پاسگاه مرزی در بزرگراه اصلی بغداد-دمشق در آن واقع شده است. این بزرگراه بخشی از اصلیترین مسیر زمینی است که ایران از طریق آن تجهیزات و دیگر نیازهای شبهنظامیان مورد حمایت خود را در سوریه و لبنان تامین میکند.
اولین بار روزنامه «آبزرور» در اکتبر ۲۰۱۶ در مورد تلاش جمهوری اسلامی ایران برای ایجاد چنین مسیر و گذرگاهی از تهران تا لبنان و با هدف ایجاد یک هلال شیعی خبر داد.
پس از شکست گروه داعش در این منطقه، نه تنها شبهنظامیان شیعه از عراق، ایران و لبنان وارد ناحیه مرزی البوکمال شدهاند، بلکه مزدوران روسی، افراد مسلح قبیلههای سنی و ارتش سوریه نیز در محل حضور دارند و همزمان با حملات مکرر هوایی اسرائیل در البوکمال، نیروهای کُرد نیز در اطراف آن گشت میزنند.
به نوشته گاردین، ساکنان البوکمال که سنیمذهب هستند میگویند که این شهر از زمان بیرون راندن داعش تغییر چشمگیری داشته است و پس از آنکه گروههای شیعی مورد حمایت ایران وارد این منطقه شدند، اهالی «به همان اندازه از آنها دچار ترس شدند.»
خالد سهیل، از کارگران منطقه به گاردین میگوید: «ایرانیان پول زیادی برای خرج کردن دارند و بر قبایل تأثیر گذاشتهاند. اما بدتر از آنها افراد گروه حشد الشعبی (نیروهای بسیج مردمی تحت حمایت ایران) هستند که همه را میترساند. آنها شیعه و بسیار فرقهگرا هستند.»
به نوشته گاردین، سه تن دیگر از ساکنان البوکمال اعتقاد مقامات اروپایی را تأیید کردند که یک افسر ایرانی که از نام مستعار حاج عسکر استفاده میکند، در برنامه نفوذ ایران به این منطقه شخصیت مهمی است.
به نوشته این روزنامه، شبه نظامیانی که او رهبری میکند – تیپ ۴۷ کتائب حزبالله، از گروههای نیابتی عراقی وفادار به ایران – در بیشتر شهر البوکمال تسلط دارند و به نارضایتی ساکنان و رهبران عشایر محل نسبت به خود دامن زدهاند.
بر اساس این گزارش، اکثر نیروهای تازه استخدام شده در تیپ ۴۷ کتائب حزبالله از عشایر جُغَیفی و مَشاهده هستند و یکی از ساکنان البوکمال به گاردین میگوید: «آنها کسانی هستند که شهر را به ایران فروختهاند و این کار را ارزان انجام دادهاند. آنها به قاچاق کمک میکنند و این پایان خوبی نخواهد داشت.»
روبهروی البوکمال سوریه شهر القائم عراق قرار دارد و قاچاق زیادی از طریق القائم صورت میگیرد و بخشی از آن با عبور قایقها از رودخانه فرات انجام میشود.
ساکنان این منطقه به خبرنگاران گاردین گفتند که ایران افرادی را وارد منطفه کرده «که مانند شیعیان نماز میخوانند» و اکنون در این منطقه «مدارسی وجود دارد که تاریخ ایران را میآموزند و رهبران مذهبی شیعه آمدهاند که بر مردم تأثیر میگذارند و آنها در اینجا قدرتمندتر از ارتش بشار اسد هستند.»
گاردین مینویسد در حالی که البوکمال به شاهراه اصلی پروژه سه دههای ایران در منطقه تبدیل شده است، جتهای جنگی اسرائیل نیز ساکت ننشسته و پیوسته مواضع شبهنظامیان وابسته به ایران را در البوکمال و القائم بمباران میکند و همزمان، ساکنان شاهد عبور بالگردهای تهاجمی فرانسه و آمریکا از آسمان منطقه هستند و و نیروهای ویژه ائتلاف غرب نیز هنوز پایگاههایی در این حدود در اختیار دارند.
گزارشها در مورد هزینه بالایی که جمهوری اسلامی برای گسترش نفوذ خود در این مناطق میپردازد در حالی منتشر میشود که بسیاری از معترضان در ایران خواستار توقف چنین هزینههایی و رسیدگی به وضعیت وخیم مردم داخل کشور هستند.
واکنش مقامهای جمهوری اسلامی به اعتراضاتی از این دست تاکنون سرکوبهای خونین و بازداشت معترضان و وابسته دانستن آنها به بیگانگان بوده است.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۱۱ اکتبر ۲۰۲۱