نویسنده: سایت رادیو زمانه

آیا آن طور که مقام‌های ایرانی می‌گویند، برنامه هسته‌ای برنامه‌ای ملی است و خواستی مردمی؟ اکثریت پاسخ‌دهندگان به نظرسنجی زمانه مخالف این برنامه‌ هستند. اما در عین حال، ۲۵,۵ درصد از پاسخ‌دهندگان ساکن ایران می‌گویند که با سیاست هسته‌ای جمهوری اسلامی موافق‌اند. جالب‌تر آنکه بیش از ۶۰ درصد کل این پاسخ‌دهندگان در صورت جایگزین شدن یک حکومت «دموکراتیک و سکولار» در آینده، پیگیری یک برنامه هسته‌ای را از چنان حکومتی مطالبه می‌کنند.

در ایران همچنان ۲۶ استان در وضعیت قرمز و هشدار شیوع کرونا قرار دارند. وزیر بهداشت وضعیت استان مازندران را بسیار بد توصیف کرد و سفرهای زیاد را عامل آن دانست. یکی از مسئولان بیمارستان مسیح دانشوری می‌گوید دولت شاید معذوریت‌ دارد که محدودیت‌ها را اعمال نمی‌کند، مردم خود باید فکری در این زمینه بکنند وگرنه «همه به خطر می‌افتیم».

دوشنبه ۲۷ مرداد چندین شهر ایران باز شاهد اعتصاب‌ کارگرانی بود که از فقر و بیکاری، تبعیض و تحقیر به تنگ آمده‌اند و تحمل نمی‌کنند بار بحران و ورشکستگی اقتصاد بیش از پیش بر دوش آنان افکنده شود. مسئولان اما آنجا که ناگزیر می‌شوند در باره اعتراض و اعتصاب کارگران سخنی بگویند کماکان به وعده‌های کلی و فرافکنی بسنده می‌کنند.

قیمت برنج وارداتی در بازار مصرف ایران در یک دوره چهار ماهه حداقل سه برابر افزایش یافت. دبیر انجمن واردکنندگان برنج می‌گوید بانک مرکزی عامل گرانی این کالا است و با تداوم روند کنونی از سفره خانوار حذف می‌شود.

تذکر به نظام در این باره که وضع خراب است و جامعه در آستانه انفجار، در رسانه‌های مجاز داخل، حکومتی یا در حاشیه حکومت، امری عادی شده است. آخرین نمونه در سایت «عصر ایران» دیده می‌شود. سردبیر این سایت در روز ۲۰ مرداد ۱۳۹۹ در یادداشتی وضع ایران را با وضع بیروت مقایسه کرده و نارضایتی مردم ایران از دستگاه را با نیترات آمونیم انباشته در بندر بیروت همتراز دانسته.

مونولوگ حامد اسماعیلیون که علاوه بر متن، ویدئویی از آن را هم با هشتگ #اپراتور_نامت_را_بگو منتشر کرده، فریاد دادخواهی است. او در چند دقیقه، ضمن واکاوی وجوه مختلف یک جنایت، به روانکاوی «مأمور معذوری» می‌پردازد که دکمه شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی را فشرده است. اسماعیلیون نیازها، کشش‌‌ها، تمایلات، افکار و احساسات این مأمور گمنام را تصویر می‌کند تا بلکه بتواند او را به گفتن نامش و افشای حقیقت وادارد. خون‌خواهی و دادخواهی اما به عنوان خط اصلی این روایت ترسیم شده است.

نرخ برابری دلار در سه ماه اول امسال ۸۴ درصد رشد داشته است. مرکز آمار نرخ تورم را کاهشی اعلام کرده اما قیمت برخی اقلام کالا اساسی و مواد غذایی بیش از دو برابر افزایش یافته است. دولت برای «صرفه‌جویی» در هزینه‌های ارزی، تخصیص ارز به واردات مواد غذایی را کاهش داده یا به صورت کامل حذف کرده است.

دانشگاه آزاد بحران کرونا را بهانه‌ای برای گران کردن شهریه‌های خود کرده است. اکنون گزارش‌هایی منتشر شده‌اند که بر اساس آن‌ها مؤسساتی با دریافت مبالغ کلان، هم به‌شکل رسمی جوانان را وارد دانشگاه آزاد می‌کنند و هم مدرک این دانشگاه را با مُهر آن صادر می‌کنند.

در آستانه برگزاری مراسم ماه محرم، تعداد کسانی که در ایران در اثر ابتلا به بیماری کووید ۱۹ جان خود را از دست می‌دهند همچنان سه‌رقمی است. با این حال مراسم محرم برگزار می‌شود. با توجه به بحران اقتصادی و مشکلات معیشتی مردم، بازار انواع داروها که گفته می‌شود به درمان بیماران کووید ۱۹ کمک می‌کنند داغ است، از جمله داروی موسوم به امام کاظم که در قم و مشهد توزیع می‌شود.

دموکرات‌ها درباره تنش با ایران به طور خاص از رد کردن سیاست «تغییر رژیم» می‌نویسند: «دموکرات‌ها شتاب دولت ترامپ به جنگ با ایران را متوقف می‌کنند و به دیپلماسی هسته‌ای، تنش‌زدایی و گفت‌و‌گوی منطقه‌ای اولویت خواهند داد. دموکرات‌ها معتقدند که ایالات متحده نباید تغییر رژیم را بر کشورهای دیگر تحمیل کند و آن را به عنوان هدف سیاست ایالات متحده در قبال ایران رد می‌کنند.»

اعضاء طبقه‌ء متوسط گمان نمی‌کردند که روزی معضل مسکن و سرپناه با آنها ارتباط پیدا کند و مسأله از زاغه و حاشیه‌های همیشه فراموش‌شده، به قلب شهرها بیاید: حالا اما موضوع پشت‌بام‌ خوابی، ماشین‌ خوابی، کیوسک‌ خوابی، کانکس‌ خوابی و خانه‌های شراکتی «داغ» شده و به آنها مربوط شده است.

پریسا که در یک خانواده کارگری در مشهد متولد شده، در یازده‌سالگی به عقد مردی درآمد که از او ۹ سال بزرگ‌تر بود. با تولد نخستین فرزند، همسر او به اعتیاد روی آورد و حالا دختر او هم به مواد صنعتی معتاد شده است. دور باطلی که با فقر و کودک‌همسری آغاز می‌شود، به جدایی و ناکامی و چه بسا به اعتیاد می‌انجامد. داستانی که در ایران مکرر است.

دلار از مرز ۲۲ هزار تومان عبور کرد و در آستانه ۲۳ هزار تومان قرار دارد، سکه بالاتر از ۱۰ میلیون تومان ایستاده، مواد غذایی روز به روز گران می‌شود و بنگاه‌های تولیدی بیشتری در آستانه توقف کامل قرار دارند. رئیس دولت اما همچنان معتقد است که اقتصاد کشور تحت مدیریت است و روند شاخص‌های اصلی به خوبی پیش می‌رود!

دولت بسته‌های حمایتی و تورم کاهشی را وعده می‌دهد، وعده‌هایی که یا هیچ‌گاه عملی نمی‌شود یا در میانه راه متوقف می‌شود. در سوی دیگر سیاست‌های ارزی و کاهش واردات قیمت کالاهای پرمصرف را بالا برده است، آنطور که سفره‌ها روز به روز خالی‌تر می‌شود.

حکومت چه سیاستی را دنبال می‌کند و هدف قوه قضائیه چیست؟ آیا قصد دارند با ایجاد ابهام و سردرگمی، نفس صدور احکام سنگین برای معترضان را در سایه قرار دهند؟ علی کلائی روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشر با اتکا به تجربه خود، این مساله را ناشی از سیاست رسانه‌ای «هسته سخت نظام جمهوری اسلامی» می‌داند که تبلور آن در مسائل حقوق بشری که پاشنه آشیل نظام هستند، برجسته‌تر است: سیاست انتشار اخبار نادرست و تکذیب آن از یک سو، و تکذیب خبر رسانه‌های مستقل از سوی دیگر.

علی نوذرپور، شهردار منطقه ۲۲ تهران در پیوند با این موضوع به روزنامه شرق گفت: اجاره هر شب زیر آسمان خوابیدن از ۲۵ هزار تومان به ۵۰ هزار تومان افزایش یافته است. او آمار دقیقی از کارگرانی که به پشت‌بام خوابی روی آورده‌اند، فاش نکرد. فردین یزدانی، کارشناس اقتصاد مسکن و مدیر علمی پیشین طرح مسکن اجتماعی هم بدون اعلام آمار مشخص تایید کرد «اکنون تعداد زیادی از کارگران، «پشت‌بام‌خواب» و «مغازه‌خواب» شده‌اند».

مرکز آمار هنوز جزئیات نتایج آمارگیری از هزینه و درآمد خانوار به تفکیک دهک‌های درآمدی و گروه‌های کالایی را منتشر نکرده است اما همین خلاصه گزارش نشان می‌دهد که سطح واقعی درآمد در سال ۹۸ کاهش یافته و هزینه‌ها بیشتر شده است.

آتش‌سوزی‌های زنجیره‌ای در جنگل‌ها و مراتع و در برخی از گردشگاه‌ها همچنان ادامه دارد. دلیل آتش‌سوزی‌ها روشن نیست. محمود احمدی‌نژاد ادعا می‌کند که یکی از دلایل آن ممکن است ممنوعیت چرای دام در دولت حسن روحانی باشد.

مرکز آمار ایران و همینطور بانک مرکزی نرخ تورم را بر پایه سال ۱۹۹۳ محاسبه می‌کنند، در حالی‌که بیشترین رشد قیمت‌ها در سال‌های ۹۶ و ۹۷ اتفاق افتاده است. تورم کالاهای اساسی هم در این میان بالای ۶۰ درصد است. بنابراین کارگران با افزایش ۲۱ درصدی حداقل دستمزد، حداقل ۴۰ درصد از قدرت خرید خود را از دست داده‌اند: جلوه‌ای آشکار از کلاهبرداری دولت و کارفرما.

دغدغه اصلی رهبر جمهوری اسلامی مذاکره فلسطین و اسرائیل است. او در سخنان روز جمعه خود بیش از هر چیز به این راه حل حمله کرد و آن را «راه بی‌فرجام مذاکره» خواند. خامنه‌ای جبهه مورد نظر خود در منطقه را «رو به اقتدار و امید فزاینده» و جبهه مقابل را «روز به روز تهی‌تر و کم‌توان‌تر» توصیف کرد تا فلسطینی‌ها را به ادامه آن‌چه «جهاد مقدس» می‌نامد برانگیزد.