دسته: یادداشت خبرگاه

در روزهای گذشته هشتگی با عنوان «عکس سال ۹۸» (#عکس_سال۹۸) در توئیتر استفاده شد تا کاربران عکس‌های منتخب خود از سال ۹۸ را منتش کنند. ایده این هشتگ از رضا حاجی‌حسینی، روزنامه‌نگار و از اعضای تحریریه زمانه بود. حاجی‌حسینی عکسی از علی خارا، مربوط به اعتراضات پس از ساقط شدن هواپیمای اوکراینی را در حساب توئیترش با این هشتگ منتشر کرد و کاربران دیگر هم با او همراه شدند. تعدادی از عکس‌های برگزیده سال ۹۸ را به انتخاب کاربران فارسی‌زبان توئیتر ببینید.

شاید اگر در مورد خرافات ما، کتابی نوشته شود به نظرم به مراتب حجیم تر و کلفت تر از تمامی کتابهایی خواهد شد که در مورد تاریخ علم و آگاهی نوشته شده، تاریخ نابخردی آدمیزاد، به مراتب گسترده تر از تاریخ خردمندی آنهاست…

ما بر این باوریم که حجم عظیم انرژی و توان هنر و هنرمندان موسیقی با ایجاد امکان نمایش و پخش عمومی اجراها و برنامه‌های موسیقایی هنرمندان به‌نام گذشته و حال از سیمای جمهوری اسلامی می‌تواند در گذر از این روزهای دشوار عسرت و خانه‌نشینی و گسترش فرهنگ توجه به توصیه‌‌های بهداشتی تاثیری شایان توجه درپی داشته باشد!

اکنون خبر آمد اماکن مذهبی بسته شده است اما عده ای خودجوش درب حرم معصومه «ج» را شکسته اند و سناریوی مشابهی هم در مشهد در حال اجرا است! خب نظام اکنون میتواند بگوید من قرنطینه و تعطیلی اماکن مذهبی را دنبال کردم، اما این مردم مومن و خودجوش بودند که برای دینشان از جانشان میگذرند، پس این دیگر از عهده ما خارج است!

سازمان ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا اعلام کرد که آزمایش نخستین واکسن تولید شده برای مقابله با ویروس کرونا که از روز دوشنبه بر روی انسان آغاز شده، گام نخست برای بررسی بی‌خطر بودن این واکسن است و به منظور کسب اطمینان از کارآیی و اثربخشی آن، زمان و آزمایش‌های بیشتری مورد نیاز است.

دو روز پيش باقری، رییس ستادکل نیروهای مسلح بعد از جلسه خود با همکارانش اعلام کرد که طرح خلوت کردن فروشگاهها، خیابان‌ها و جاده‌ها از ۲۴ ساعت دیگر انجام می‌شود! ۲۴ ساعت از سخنان این فرد گذشت ولی خبری از برنامه اعلامی نشد و تنها رویدادی که شاهدش بودیم شلوغ شدن شهر، ازدحام، ترافیک و صف‌های طویل نانوایی و غیره بود.

یکی از نزدیکان مهدی حاجتی، عضو شورای شهر شیراز در مصاحبه با کمپین حقوق بشر در ایران از بازداشت او توسط اطلاعات سپاه در روز پنج شنبه ۲۲ اسفند خبر داده و گفت که از محل نگهداری و وضعیت آقای حاجتی هیچ خبری در دست نیست. همزمان گزارش‌ها از ایران از بازداشت محمد مختاری، کاپیتان تیم فوتبال داماش گیلان و احضار حسین دهباشی و مصطفی فقیهی حکایت دارند.

در حالی که بحران کرونا بر کل جهان سایه افکنده است، مردم ایران شرایط به مراتب سخت‌تری را سپری می‌کنند. ضعف مدیریت و بی‌کفایتی حاکمان باعث شده تا به جای کنترل و حل مشکل، ویروس خطرناک کرونا با سرعت بیشتری در سراسر ایران گسترش یابد. شرایط نابسامان اقتصادی نیز مزید بر علت شده تا کارگران در این روزها، شرایط اسف باری را سپری کنند. در حالی که دولت تنها به وعده بسنده می‌کند و قانون کار نیز حمایتی از آنها ندارد، کارگران شب عید کابوس‌واری را سپری می‌کنند.

روزنامه شرق روز سه شنبه ۲۰ اسفند (۱۰ مارس) نوشته‌‌‌ای با عنوان «چرا آمار کشته شدگان آبان منتشر نشد؟» منتشر کرده که در بخشی از آن آمده است: «مسئله مهم آن است که اگر دولت وضعیت کشور را چنان عادی می‌داند که نیازی به تعطیلی یا قرنطینه نیست، خود نیز به وظایف عادی خود عمل کند و در رابطه با این پرونده‌ها نیز در مقام پاسخ‌گویی برآید.» این فریبکاری‌ها از چشم ایرانیان آگاه پنهان نمی‌ماند.

این پیش‌بینی گزارشی است که «دفتر مطالعات اجتماعی» سازمان پژوهش‌های مجلس با بررسی لایحه بودجه سال آینده دولت در ایران (۱۳۹۹) و اعتبارات تخصیص داده شده آن به آسیب‌های اجتماعی ارائه داده است. همان لایحه‌ای که با وجود رد کلیات آن از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، حالا با «حکم حکومتی» رهبر جمهوری اسلامی و بدون بررسی جزییات آن در مجلس برای تبدیل شدن به قانون به شورای نگهبان رفته است.

هفته گذشته، اخبار ضد و نقیضی در مورد کاهش ساعت کار ادارات و یا بازگشت ادارات به روال کار معمول منتشر شد. در واقع، به فواصل کوتاهی اعلام می‌شد که ساعات کاری کاهش یافته، سپس این خبر تکذیب می‌شد و بحث بازگشت به روال عادی مطرح می‌شد. حتی فراتر از این مورد خاص، به صورت گسترده شاهد هستیم که برخی از تریبون‌های رسمی وضعیت کشور را عادی و بحران کرونا را خفیف اعلام می‌کنند و برخی دیگر حتی جلوی دوربین تلویزیون زانو می‌زنند و التماس می‌کنند که بحران جدی است، از خانه خارج نشوید. این سرگشتگی و آشفتگی را چطور می‌توان توضیح داد؟ به نظر من ترسیم یک الگوی ساده از رفتار حکومت کاملا به ما نشان می‌دهد که چرا این سطح از تناقض و تضاد را شاهد هستیم:

کارگران شاغل در غرفه‌های بازار گل و گیاه غرب تهران که اغلب ساکن روستای کِشار تهران هستند، این روزها از ترس ادامه تعطیلی بازار در تمامِ طول عید به علت کرونا، در روزهایی که اوج فروش‌شان است، شب سرِ آسوده بر زمین نمی‌گذارند.داستان «دردِ نداری» کارگران شاغل در بازار گل و گیاه غرب تهران را نه کسی می‌داند و نه کسی روایت می‌کند؛ یک روز، تمام گل و گیاهشان یکجا آتش گرفت و حالا «کرونا»!

ایرناپلاس – گفت‌وگوی پیش رو، درباره تأثیراتی است که شیوع بیماری کرونا بر طبقات اجتماعی و به‌طور ویژه، اقشار آسیب‌پذیر داشته و خواهد داشت. در این باره، تمهیداتی که باید اندیشیده شود را از دکتر علی‌اکبر تاج‌مزینانی، دانشیار و رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی و از اساتید سیاست‌گذاری اجتماعی، جویا شدیم.

خیابان‌های خلوت تهران در روزهای پایانی سال گواه از سایه سنگین هراس از اپیدمی کرونا در شهر است. در شرایطی که رسانه‌های رسمی و شبکه‌های اجتماعی پر از توصیه‌های بهداشتی و اطلاع‌رسانی برای آگاه‌سازی مردم از علائم بیماری و راه‌های پیشگیری از آن است، دورنمای کنترل و مهار بحران مبهم به‌نظر می‌رسد. مرور شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد افکارعمومی به کارآمدی شیوه مدیریت مسئله به دیده تردید می‌نگرد و ترکیبی از سردرگمی و بی‌اعتمادی به اضطراب عمومی در مورد این اپیدمی دامن زده است.

سازمان عفو بین‌الملل در ادامه‌ی تحقیقات خود به شواهدی دست یافته است که نشان می‌دهد نیروهای امنیتی ایران دست کم ۲۳ کودک را در جریان اعتراضات سراسری در آبان ۱۳۹۸ کشته‌اند. بنا به یافته‌های این تحقیقات، دست کم ۲۲ نفر از این افراد بر اثر استفاده‌ی غیرقانونی نیروهای امنیتی از مهمات مرگبار علیه معترضان غیرمسلح و رهگذران جان باخته‌اند.

برپایه یک ارزیابی، گسترش بیماری در کشور از ۳ تا ۶ هفته پیش در قم آغاز شده بود و حکومت دینی از پیش از تظاهرات ۲۲ بهمن امسال، از شیوع آن در شهر قم اطلاع داشت. اما سازمان اطلاعات سپاه از خبر رسانی در باره آن جلوگیری نمود زیرا آگاهی از گسترش آن در کشور می توانست بر شمار شرکت کنندگان در مراسم سالروز انقلاب بهمن و مشارکت در انتخابات فرمایشی دوم اسفند تآثیر گذار باشد. این موضوع در درس خارج فقه سید علی خامنه ای، پس از پایان انتخابات، نیز نمایان شد. وی گفت “دشمن” و مخالفان انتخابات قصد داشتند با بهره برداری از این فرصت [گسترش ویروس کرونا در ایران]، مشارکت در انتخابات را کاهش دهند.

وزیر بهداشت ایران اعلام کرد هفته سختی در پیش روی است. سعید نمکی در یک نشست خبری گفت: «واقعیت این است که هفته نسبتا سختی در پیش داریم. با بررسی اپیدمیولوژیک که از رصدهای بین‌المللی و ملی از بیماری کووید ۱۹ انجام شده، روند به گونه‌ای دیده می‌شود که پیک بیماری در روزهای آینده است.». مدارس و دانشگاه‌ها همچنان تعطیل است.

اوج بی‌اعتمادی جامعه به مقامات و مسئولینی که مسئولیت نمی‌شناسند در این واکنش کاربران نشان داده می‌شوند که ابتلای آنها به کُرونا را به دلایل مختلف «شو» و نمایش می‌دانند؛ از جمله اینکه آنها با این کار می‌خواهند خود را همراه مردم نشان بدهند و از کُرونا نیز خطرزدایی کرده و آن را عادی جلوه دهند چرا که وقتی مبتلا نیستند و به دروغ می‌گویند آزمایش آنها مثبت است، بعد می‌توانند ادعا کنند که به برکت رسیدگی‌های بهداشتی و دعا و نماز و… بهبود یافته‌اند!

عضو هیئت‌علمی گروه فیزیک و مهندسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با هشدار به مسئولان کشور گفت: با حرکت‌های ساده و روبنایی نمی‌توان بحران گسترش “کرونا ویروس” را مرتفع کرد، بلکه باید با اقدامات زیربنایی و اصولی حرکت کنیم. امروز در شرایطی قرار داریم که شهرهای بزرگ را باید قرنطینه کنیم، در غیراین‌صورت شیوع این بیماری سونامی‌وار پیش می‌رود. تعارفات را باید کنار بگذاریم. سرآمدهای جامعه پزشکی کشور باید رهبری این بحران را به عهده بگیرند.

با کرونا، از هم فاصله می‌گیریم حتی از دستانمان. اما در عین حال در وضعیتی پرتاب شده‌ایم که یک ویروس مرزها را از هم دریده است. از چین، به قم سفر می‌کند، عامی و روحانی را از هم نمی‌شناسد. فقیر و غنی را در هم می‌آمیزد، مردمان و حاکمان را یکسان هدف می‌گیرد، جهان سوم و جهان اول را در می‌نوردد. ابرقدرت و کشورهای فقیر و فرودست را کنار هم می‌نشاند. امروز تنها پزشکان سخن درخور توجه دارند.