دسته: یادداشت خبرگاه

«رومینا پس از فرار، یک روز در ‏خانه پدر بهمن در روستای شلقون ماند و بعد به خانه خواهرش در آستارا رفت. دو روز آنجا بود که ‏دو نفر از دوستان پدرش محل‌شان را پیدا کردند. با پدر هماهنگ کردند و با نقشه قبلی، به سراغ‌ آنها ‏رفتند. این‌طور وانمود کردند که با ازدواج موافقند و عاقد می‌آورند برای جاری کردن خطبه عقد. دختر و ‏پسر دست و پایشان را گم کردند. دو ساعته فیلمبردار و لباس و سفره عقد آماده کردند. لباس رومینا ‏لیمویی بود. سر سفره عقد بودند که پلیس از راه ‌رسید.»

گفتگوگر هومان دوراندیش – برای يورو نيوز – قتل فجیع رومینا اشرفی دختر ۱۴ ساله تالشی به دست پدرش، موضوع “قتل‌های ناموسی” را دوباره در ایران مطرح کرده است. طرح این مساله در ایران، دست کم در یک دهه اخیر، بسیاری را به یاد فیلم “خانه پدری” کیانوش عیاری می‌اندازد؛ فیلمی که سال‌ها به اتهام سیاه‌نمایی توقیف بود ولی سال گذشته، اکران محدودی نصیبش شد که البته در میانه همان اکران هم مدتی توقیف شد. کیانوش عیاری، فیلسماز برجسته سینمای ایران، در گفت‌وگو با یورونیوز درباره “خانه پدری” و قتل‌های ناموسی در جامعه ایران می‌گوید.

این دیگر یک واقعیت مسجل است که اگرچه ارزش جان انسان‌ها روی کاغذ یکسان است، در واقعیت، جان‌هایی کمتر از جان‌های دیگر ارزش دارند… اما همه این‌ها با روی کاغذ آوردن و اجرایی کردن سیاستی که انسان‌ها را طبقه‌بندی و جان‌هایشان را به شکلی متفاوت ارزش‌گذاری مالی کند، از زمین تا آسمان متفاوت است. و این دقیقاً کاری است که رهبر جمهوری اسلامی در مورد جانباختگان‌ اعتراضات آبان ۹۸ انجام داد.

رومینا تازه‌ترین قربانی قتل‌های ناموسی در ایران است. او ۱۳ سال داشت و اهل روستای حویق تالش در گیلان بود. روز اول خرداد ۹۹، رومینا بابت عشق به بهمن خاوری، مرد هم‌شهری‌اش و فرار با او، به‌دست پدرش به‌قتل رسیده است. رضا اشرفی، پدر این دختر، فرزندش را در خواب پس‌از این‌که نتوانسته خفه‌اش کند، با داس سر بریده است.

این قبیل آتش‌سوزی‎‌ها حتی اگر ارتباطی با مسائل امنیتی و خرابکاری‌های احتمالی نداشته باشد، ناشی از عدم رعایت ایمنی و سوء مدیریت و عقب‌ماندگی تکنولوژی حفاظت از بناها و تأسیسات و همچنین کمبود تجهیزات است.

دغدغه اصلی رهبر جمهوری اسلامی مذاکره فلسطین و اسرائیل است. او در سخنان روز جمعه خود بیش از هر چیز به این راه حل حمله کرد و آن را «راه بی‌فرجام مذاکره» خواند. خامنه‌ای جبهه مورد نظر خود در منطقه را «رو به اقتدار و امید فزاینده» و جبهه مقابل را «روز به روز تهی‌تر و کم‌توان‌تر» توصیف کرد تا فلسطینی‌ها را به ادامه آن‌چه «جهاد مقدس» می‌نامد برانگیزد.

دولت افزایش ۱۵ درصدی تعرفه خدمات پزشکی را تصویب کرده است. بر اساس تعرفه جدید بیماران برای ویزیت پزشک عمومی در بخش دولتی ۱۴ هزار و ۹۰۰ تومان هزینه کنند. بیمه سلامت که گسترده‌ترین پوشش جمعیتی را دارد حدود ۷۰ درصد از هزینه‌های درمان در مراکز «تحت پوشش» را پرداخت می‌کند. به این معنا که اگر بیمار به مراکز دولتی مراجعه کند، بیمه سلامت تا ۹۰ درصد هزینه درمان او را پرداخت می‌کند.

گویند وزیری که تازه به وزارت رسیده بود، با جمعی از مشاوران خود جمع آمد تا از بین افرادی که به او پیشنهاد شده بود، مهمترین معاون خود را برگزیند. ماجرا بدین سان پیش رفت:

جمعه بیست و ششم اردیبهشت (پانزدهم می) «اتحادیه ضد افترا» در آمریکا اعلام کرد که «به گفته ی شاهدان عینی آرامگاه «استر و مردخای» در شهر همدان به آتش کشیده شده است». و دو روز بعد دادستان همدان بدون این که از جریان آتش سوزی اطلاع درستی بدهد، به خبرنگاران گفت که «پرونده آتش سوزی آرامگاه استر و مردخای در دست بررسی است.» و همزمان مدیر کل میراث فرهنگی همدان هم اعلام کرد که «این مقبره هیچ آسیبی ندیده است»

امروزه با نگاهی گذرا در جامعه به‌راحتی می‌توان به این مهم دست یافت که دیگر بسیاری از مردم بنا به دلایل مختلف شاد نیستند، به‌گونه‌ای که با چهره‌ای عبوس و درهم‌رفته افراد مواجه می‌شویم که این خود می‌تواند نشان از غمگین ‌بودن آنها داشته باشد. از این‌رو روانشناسان معتقد هستند که ادامه‌داشتن این روند سرشار از غم و غصه خود می‌تواند زنگ خطری جدی برای سلامت مردم و در نهایت سلامت جامعه باشد.

گزارش تازه سازمان عفو بین‌الملل نشان می‌دهد که نیروهای دولتی سوریه و روسیه به عمد بیمارستان‌ها را هدف قرار می‌دهند. عفو بین‌الملل از مدارکی سخن می‌گوید که مشارکت مستقیم روسیه در “جنایت جنگی” در سوریه را ثابت می‌کند.

يک خبر و چند تفسير – نیروی دریایی ارتش ایران اعلام کرد که در جریان «حادثه ای» برای شناور «کنارک» در محدوده آب های بندر جاسک ۱۹ نفر کشته و ۱۵ تن زخمی شدند. ارتش ایران پیش از این خبر شلیک به ناوچه «کنارک» در محدوده آب‌های بندر جاسک را تایید کرده بود. گفته می‌شود که شلیک به این شناور از سوی ناو جماران انجام شده است.

آرش گنونی دستگاه قضایی تونس به‌تازگی یک دختر دانشجوی این کشور را به اتهام «توهین به مقدسات و تحریک به خشونت» تحت پیگرد قانونی قرار داده است. این دختر دانشجو ۲۶ساله که آمنه شرقی نام دارد، یک وبلاگ‌نویس تونسی است که روز دوشنبه، چهارم ماه مه، متنی طنزآمیز را با عنوان «سوره کرونا» در صفحه فیس بوک خود منتشر کرد. این متن به تقلید از سوره‌های قرآن و همچنین بر اساس ظواهر، قالب‌‌ها و تزئینات معمول این کتاب نوشته شده بود. «سوره کرونا» بر وزن و سیاق آیه‌های قرآن که حتی شماره‌گذاری نیز شده بود، از شیوع ویروس کرونا سخن می‌گوید و همان توصیه‌های بهداشتی رایج را ارائه می‌دهد: «کووید (۱) و ویروس کشنده (۲) آنان از دیدن آن که از چین دور می‌آید، متعجب می‌شوند (۳) کافران می‌گویند که یک بیماری است (۴) … هیچ فرقی بین شاهان و بردگان وجود ندارد (۶) به علم متوسل شوید و سنت‌ها[…]

(بیروت، ٨ مه ۲۰۲۰) – دیده‌بان حقوق بشر امروز گفت از اواخر آوریل ۲۰۲۰ دادگاه‌های ایران حداقل ۱۳ نفر را ظاهراً فقط به خاطر اعتراض مسالمت‌آمیز به حمله مرگبار نیروهای نظامی ایران به هواپیمای مسافربری اوکراینی و انکار اولیه مسئولیت از سوی حکومت به زندان محکوم کرده‌اند.

مایک پمپئو، روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت (۶ مه) در واشنگتن گفت اگر چین شفافیت بیشتری به خرج می‌داد، صدها هزار نفر نمی‌مردند و اقتصاد جهانی هم چنین ریزشی نمی‌کرد. او در سخنان شدیداللحنی گفت: «دولت چین به جای این کار، شیوع ویروس در ووهان را لاپوشانی کرد و هنوز هم اطلاعات لازم و حیاتی را در اختیار کسی نمی‌گذارد.»

اعضای داعش و القاعده و حتی طالبان را که زمانی قدرت دولتی داشتند را می‌‌توان در بیابان محاصره و نابود کرد اما در مورد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی وضعیت متفاوت است. سپاه پاسداران به دلیل در دست داشتن قدرت دولتی، تنها سازمان تروریستی دنیاست که هم وزیر دارد و هم سفیر و هم در نشست‌های مجامع بین‌المللی شرکت و سخنرانی می‌کند! روحانی و ظریف در عمل همانگونه سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هستند که احمدی‌نژاد و خاتمی و رفسنجانی بودند!

برای فرار از خشونت، بازداشت و محکوم شدن ِ خودسرانه به زندان‌، ناگزیر به ترک ایران و به کشورهمسایه ترکیه پناه آورده‌اند. این دوازده روزنامه‌نگار و شهروند-خبرنگار هم‌‌اکنون در شرایطی بسیار دشوار بسر می‌برند. نزدیک به مرزهای ایران خود و خانواده‌هایشان قربانی آزارگری نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی هستند. افزون براین اداره مهاجرت ترکیه از ارائه همیاری‌ بایسته به آن‌‌ها برای درخواست و استقرار در کشوری امن رویگردانی می‌کند.

در نبود یک دولت دموکراتیک و در بی‌خبری کامل از تعهداتی که نمایندگان حکومت در مذاکرات مشکوک و پنهانی به خارجی‌ها می‌دهند، اگر هم چیزی عاید شود، بی‌شباهت به وام‌هایی نیست که به حساب شاهان قاجار واریز می‌شد تا خرج اتینای خود در فرنگ کنند. نگرانی گسترده و هشدارهای مکرر اقتصاددان‌ها از نتایج مذاکرات غیرشفاف دولت کنونی بر سر دریافت وام پنج میلیاردی دقیقا ناظر بر همین وضعیت است.

به نظر می رسد که رژيم اسلامی مسلط بر ايران از آغاز سال ۲۰۲۰ دست به اجرائی کردن ضرب المثل قديمی «يک بام و دو هوا» زده و ما شاهد دو جريان موازی اما متضاد اقتصادی در کشورمان بوده ايم: يکی تلاش رژيم برای برداشته شدن تحريم ها به بهانهء گرفتاری های مالی در مبارزه با بحران کرونا، و ديگری ولخرجی های رژيم برای ريخت و پاش های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اش.

وزارت ارتباطات جمهوری اسلامی ایران پروژه ساخت گوشی همراه در داخل ایران را در دست دارد. فیلتربان که وضعیت فیلترینگ در ایران را بررسی می‌کند، قبلا در مورد ساخت گوشی موبایل بومی و خطر کنترل بیشتر کاربران ایرانی از این طریق هشدار داده بود. یک محقق ارشد موسسه اسمال‌مدیا نیز نسبت به احتمال استفاده دولتی از گوشی‌های ساخت داخل برای نظارت دیجیتال هشدار داد.