دسته: یادداشت خبرگاه

یک اقتصاددان درباره گستره فقر در ایران می‌گوید نقطه شروع فقر به سهم نیروی کار از ارزش افزوده بازمی‌گردد که در ایران کمتر از نصف میانگین جهانی است. به گفته‌ی یعقوب اندایش، چهار سال پیش ۲۲ درصد از مردم شهر تهران زیر خط فقر قرار داشتند. این درصد در چهار سال اخیر با توجه به کاهش ارزش واقعی دریافتی مزد و حقوق‌بگیران از یک سو و افزایش قیمت‌ها بسیار افزایش یافته است.

یارانه قرار است به ادعای مسئولان، افزایش قیمت‌های ناشی از افزایش بهای بنزین را جبران کند و به افرادی تعلق می‌گیرد که درآمد آنان ماهانه کمتر از چهار میلیون تومان (سالانه ۴۸ میلیون تومان) و خانوار دو و نیم نفره پنج و نیم میلیون تومان (سالانه ۶۶ میلیون) باشد. با توجه به این که خط فقر در حال حاضر حدود هشت میلیون تومان برآورد می‌شود روشن است که بخشی از قشرهای زیر خط فقر از دریافت این یارانه محروم شده‌اند.

هنگامی که فیلم این جریانات را در ذهن خود به نمایش در می‌آوریم، به خوبی می‌بینیم که سلیمانی همواره سوار موجی شده است که تحولات شاید اجتناب‌ناپذیر یک انقلاب راه گم کرده، دیکته می‌کند. به عبارت دیگر، سلیمانی مبتکر خطاهای سیاسی بزرگ جمهوری اسلامی در منطقه نبود، بلکه مجری استراتژی کودکانه‌ای بود که به‌ناچار آن خطاها را به وجود می‌آورد.

پیش از موشک‌پرانی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به دو پایگاه آمریکایی در عراق نیز شایعاتی مطرح شد که میان جمهوری اسلامی ایران و آمریکا توافقاتی از جمله بر سر حدف قاسم سلیمانی صورت گرفته است. حالا معلوم می‌شود که روی ابعاد این موشک‌پرانی نیز توافق شده بود و همه حتی کشوری مثل فنلاند که نقشی در معادلات بازی نمی‌کند از آن حملات با خبر بوده‌اند. حالا خود آمریکا هم اعلام کرده است که همه چیز در پایگاه‌ها با آمادگی کامل در امن و امان بوده است. تأکیدات مقامات جمهوری اسلامی به ویژه سخنان ظریف که پایان «انتقام سخت» را اعلام کرد نیز مُهر تأیید بر این معامله زد.

تشییع جنازه قاسم سلیمانی برگزار شد. تشییع جنازه‌ای پر از نمادهای تبلیغاتی… از نگاه طرفداران حکومت یک نمایش قدرت بود و شبیه یک نمایش عاشورایی و از نگاه مخالفان حکومت شبیه یک شوی بزرگ طراحی و سازماندهی شده برای نشان دادن سطح وحدت و حمایت عمومی وجود نداشته از نظامی که مشروعیتش در اعتراضات سراسری آبان ۹۸ در بالاترین سطح به چالش کشیده بود.

روز یکشنبه، ۱۵ دی‌ماه (پنجم ژانویه) روزنامه “دی ولت” مقاله جامعی در باره تهدیدهای جمهوری اسلامی علیه ایالات متحده و اینکه در کجا نیروهای ایرانی یا گروه‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی می‌توانند به آمریکا و هم‌پیمانانش ضربه بزنند منتشر کرد. این مقاله توسط چهار روزنامه نگار (بوهمر، لوتس، ورجین و هاکنسبرگر) نگاشته شده و با اظهارات رئیس جمهور ایران آغاز شده است.

جمهوری اسلامی از شناخت درست رویکرد و تهدیدات دولت ترامپ، که شمشیر را برخلاف دولت اوباما از رو بسته بود، غافل ماند. بازی بی‌قاعده، پرهزینه و فاقد چشم‌انداز جمهوری اسلامی در محیط منطقه و امنیتی ‌دیدن صرفِ «عمق استراتژیک» ایران در مرزهای غربی‌اش تا دریای مدیترانه که کمتر همه‌جانبه‌نگر بود و از ضعف جنبه‌ها و پیوست‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی همه‌جانبه رنج می‌برد، روز به روز با این توهم بیشتر درآمیخت که حضور و نفوذ ایران در منطقه به حد اعلا و مرحله‌ای بی‌بازگشت رسیده و آمریکا و «رژیم صهیونیستی» باید جل و پلاس خود را جمع کنند و ناظرِ برآمدنِ «تمدن اسلامی» با محوریت ایران در منطقه و جهان باشند.

پس از دو دهه اسطوره سازی از قاسم سلیمانی، کشتن شدن او به شدت برای حکومت ایران گران تمام شده است. آن مرد شکست‌ناپذیری که آمریکا را در منطقه به گل نشانده، اکنون به راحتی به دست آنها کشته می‌شود. جان قاسم سلیمانی بابت انتقام جان یک کارمند ساده غیرنظامی ستانده می‌شود، تا این پیام را به ایران مخابره کند که سطح بازخورد آمریکا بیشتر از آن چیزی است که توقع می‌رود.

در صفحه ۷۶ از سالنامه آماری کشور که سال ۹۶ منتشر شد و آخرین آمار آن مربوط به سال ۹۵ است با یک جدول (۳۱-۳) روبه‌رو می‌شوید. در این جدول، جمعیت ۱۰ساله و بیشتر از آن بر حسب سن، جنس و وضع زناشویی در نقاط شهری و روستایی معرفی شده‌اند. بر اساس این جدول، ۱۷ هزار و ۱۲۲ دختر ۱۰ساله در سال ۹۵ ازدواج کرده‌اند.

در سال جديد جهانی امکان مطرح بودن و مطرح شدن کدام چهره ها زياد است؟ کدام چهره در کدام جای جهان مورد توجه خواهد بود؟ اين گزارش مختصری است که سايت بی.بی.سی در اين مورد تهيه کرده و ما آن را در آغاز سال نوی جهانی بازنشر می دهيم.

سکولاریسم یا در ایتالیایی لایچیتا چیزی بیرون از شناخت فراگیر سیاسی و حقوقی جاری نیست: «جدایی نهادهای مذهبی از نهاد حکومت». اما در کشور مذهبی ایتالیا که پایتخت کاتولیسیسم جهان است، دو نهاد سیاسی حکومت سکولار و نهاد مذهبی کلیسای قدرتمند کاتولیک، در کجا به هم می‌رسند؟ جدایی این دو نهاد، تا چه اندازه ‌آن‌ها از هم مستقل نموده و بروز آن چگونه است؟

به خون پاک به ناحق ریخته مظلومان کشته و مجروح شده سوگند یاد می‌کنم تا لحظه دم فروبستن ابدی از گفتن حق و از فریاد بر سر ظالم و حمایت از عدالت جویان و آزادیخواهان و تحقق صلح پایدار دست برنخواهم داشت. جمهوری اسلامی ایران هر آنچه را داشتم از من ربود و غارت کرده است اما قلب در سینه‌ام به یغمای مردان قدرت پرست طالم در نخواهد آمد و با فریاد مادران جگرسوخته و مردان آزادیخواه و جوانان پرشور سرزمینم خواهد تپید و فریادم را قدرت خواهد بخشید.

هشت زندانی سیاسی زن که در همبستگی با قربانیان اعتراضات آبان ماه در زندان اوین دست به تحصن زده اند، از سوی مسئولان زندان، ممنوع الملاقات شده و تماس های تلفنی شان قطع شده است. معصومه نعمتی، مادر آتنا دائمی در مصاحبه با کمپین گفته است که روز یکشنبه در مراجعه خانواده آتنا دائمی برای ملاقات کابینی به آنها گفته شده که تا سه هفته ممنوع الملاقات هستند.

مطابق تحقیقات روان شناختی و جامعه شناختی، انسان در میان ناهنجاری ها و آزارهای روانی، بیش از هر چیز، نسبت به نابربری و ناعدالتی واکنش نشان می دهد. و این بدان مفهوم است که جامعهء ایران، در قحطی عدالت و آزادی و همچنین وجود خفقان و سرکوب از سوی حاکمیت، گزیری جز دچار آمدن به بیماری های روانی و افسردگی ندارد.

محمدجواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه سه‌شنبه ۲۶ آذر در حاشیه دیدار با سفیران خارجی مقیم تهران با توسل به دروغ و تحریف ادعا کرد ۸۵ درصد از کشته‌شدگان اعتراضات آبان «نیروهای انتظامی» یا کسانی بوده‌اند که «درحال دفاع از منازل خود دربرابر آشوب‌گران» کشته‌شده‌اند. او ۱۵ درصد از کشته‌شدگان را نیز «نیروهای تروریستی» خواند.

شرکت در انتخابات آتی عملا به معنای تائید همه‌جانبه رژیم در جنگ‌افروزی و ماجراجویی ‏است و حکومت با این اقدام مردم، در تصمیمات خود جسورتر و گستاخ‌تر می‌شود. دراین صورت اگر جنگی صورت ‏بگیرد عملا دست رای‌دهندگان در خون هم‌وطنان خود رنگین خواهد شد.‏ بنابر این عدم مشارکت مردم در انتخابات شاید حکومت را وادار به عقب‌نشینی نکند اما لااقل نشان خواهد داد که مردم به ‏طور جدی با تصمیمات حکومت مرزبندی کرده‌اند.

در این راه از یک سو نیاز به رهبرانی است که این گفتمان را می‌شناسند و می‌خواهند و می‌توانند آن را به پیش ببرند. از سوی دیگر نیاز به پیروانی است که آگاهانه، بخواهند که در عملیاتی به گستردگی کشور ایران همراه و هم‌پا باشند. بدانند که چه می‌خواهند و چگونه می‌خواهند، همچنین کدام نامداران توانایی رساندن آن‌ها به آماج را دارند و این پیروی تا کجا ادامه می یابد و در کجا پایان می‌پذیرد.

در روزهای گذشته، معاون پژوهشی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی از بومی‌سازی (اسلامی‌سازی) علوم صحبت کرد و گفت: «یک کتاب درسی هم می‌تواند ابزار استعمار باشد. وقتی شما کتاب درسی را از یک کشور دیگر انتخاب و ترجمه می‌کنید، در حقیقت محتوای فرهنگی از آن کشور می‌آورید.»

پرسش این است که آیا گناه این کار به گردن مدافعان حق مشارکت سیاسی زنان است؟ آیا زنانی که دوش به دوش مردان معترض و گاه در هیبت پیشرو آماج گلوله قدرتمدارانی چون خانم لیلا واثقی شدند، اگر شرایطی متمدنانه و دموکراتیک حاکم بود نمی‌بایست در مدیریت و اداره امور کشورخویش ایفای نقش می‌کردند؟

در تمام این سال هایی که ما در حال از دست دادن همه ی دست آوردهای حقوق بشری خودمان بودیم، و هر روز از «آزادی، عدالت، و صلح» یک قدم دور تر می شدیم، سران اروپا با شکنجه گران ما، با زندانبان ما، با ویرانگران ما، و با قاتلین ما سازش و معامله می کردند، آن سان که شک ندارم بهره ای که از این معاملات برده اند، کمتر از بهره ای نیست که اگر مستعمره ای در قرن نوزدهم بودیم. و این بلایی نیست که تنها سر ما آمده باشد، بسیاری از کشورهای خاورمیانه و کشورهای دیگر نیز چون ما درگیر بی خیالی و سودجویی های  کشورهای اروپایی شده اند.